Kol ve bacakların şişmesi ile ortaya çıkan ve halk arasında fil hastalığı olarak bilinen lenfödem bağışıklık sistemindeki lenf bezlerinin tıkanması ile oluşmaktadır. Lenf sıvısı, lenf bezleri tarafından kontrol edilir. Lenf bezleri, kanalları ve düğümlerindeki hasarlar sonucunda hücreler arasındaki sıvı dengesi bozulur.
Lenf bezlerinde meydana gelen tıkanma lenf sıvısının boşalmasını da olumsuz etkiler. Böylece özellikle kol ve bacaklarda şişlikler oluşur. Lenfödem uzun süreli yaşanan ve tekrarlanan bir durumdur. Belirtiler ortaya çıktıktan hemen sonra tedaviye başlanması gerekir.
Lenfödem de en yaygın belirti her zaman kullanılan saat, yüzük, ayakkabı, giysilerin dar gelmeye başlamasıdır. Şişlikler ilk aşamada geçici olabilir, ancak fark edilmeyip tedaviye başlanmazsa kalıcı hale gelebilir.
Lenfödemde şişliklerin yanı sıra ağrı, hareket kabiliyetinde azalma, derinin kalınlaşması ve çeşitli enfeksiyonlar görülür. Bu belirtiler ilk başlarda kişiyi etkilemezken bir süre sonra hareket kabiliyetini kısıtlamaya başlar.
Lenf sıvısı kan dolaşımı yerine deri altına sızmaya başladıkça şişlikler büyür. Özellikle kanser tedavisi gören kişilerde lenf bezlerinin alınması sonucu sıklıkla rastlanır.
Lenfödemin günümüze kadar belirlenmiş bir tedavisi bulunmamaktadır. Sıvı birikimini en aza indirmek için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Hastalık aşamasında enfeksiyon oluşumunun önlenmesi için cilt temizliğine de önem verilmelidir. Yapılacak egzersizler sayesinde kaslar çalışarak lenf akışının düzgün ilelemesi sağlanabilir böylece şişlik düzeyi de azalacaktır.
