Tarihte bir çok medeniyetin birbirine aktarımıyla, yardımlaşma bizim DNAlarımıza işlemiş. Toplumsal kodlarımızda dayanışma ve imece var. Hayırseverliğin kurumsallaştığı güçlü bir vakıf kültürümüz var. Fakat bu kültürü zamanın ruhuna taşımamız ve ileri gelişmişlik seviyesine ulaştırmamız gerekiyor.
Gelişmişlik seviyesine ulaştırmak için nüansları iyi okuyabilmemiz gerekiyor. Ama bizler çoğu zaman bazı kavramları birbirine karıştırıyoruz. Bunların başında aktivizm ile gönüllülük geliyor. Öte yandan duyarlılık ve farkındalık arasında fark olabileceğini düşünmüyoruz. Niyet adı altında varsayımlarla hareket edişimizde sorumlulukları ortadan kaldırıyoruz. Eşitlikle adaletin ilişkisinde yanılsama yaşıyoruz. Bu yanılsamanın bir iz düşümü olarak emeği değersizleştiriyoruz. Şeffaflık ve hesapverebilirliği de aynı anlamda kullanıyoruz. Halbuki nüansları görmediğimizde kavramları da hem yanlış kullanıyoruz hem de bilmiyoruz.
Peki nüanslar nelerdir?
Sosyal sorumluluk alanında eğer bilinçsizce bir şeyler yapılıyorsa, bu sosyal sorumluluk değil; sosyal sorumsuzluktur.
Aktivizm sorumsuzluklara dikkat çekmektir. Gönüllülük ise sorumsuzluklar karşısında sorumluluk almaktır.
Niyetin iyi olduğu varsayımı ile birlikte hareket etmek yeterli değildir. Niyetimizin iyi olup olmadığını, eylemlerimizin sonucu ve bu sonuca giden süreç belirler. Sonuca giden yolda tutumumuz ve yaklaşımımız, ne kadar temkinli olduğumuz niyeti belirler.
Eşitlemekle adalet olacağını sanıyoruz. Halbuki adaletle eşitlik sağlanır.
Emeklerimiz bir araya gelip birbirini tamamladığında bir anlam ifade ediyor. Bu anlamı oluşturan 'emek' kutsal. Eğer emek gerçekten kutsalsa, gösterilen emeğe de hak ettiği değeri vermek gerekiyor. Yüksek özveriyle gösterilen bir emeğin seviyesini, toptancı bir yaklaşım ve zihniyetle az gösterilen bir emekle, eşitlik adı altında aynı oranda değerlendirmek emeği değersizleştirir.
Süreklilikle sürdürebilirlikte aynı değildir. Sürdürebilirlik devamlılığı en verimli şekilde temel almaktan geçer.
Şeffaflık açıklıktır. Hesapverebilirlik açıklanabilirliktir.
Şeffaflık ve hesapverebilirlik sadece finansal ve mali konuları kapsamaz. Aldığımız kararları dışarıya açıyor muyuz (şeffaflık) ve açıklayabiliyor muyuz (hesapverebilirlik) bunları da ifade eder.