Dünkü yazımda paydaşların işletme yöneticileri tarafından paydaşların dikkate aldıkları beklentileri yazmıştım. Akademisyenler söz konusu beklentilerin paydaş kuramının belirlediği disiplin içinde değerlendirilmesini önermektedirler. Paydaş kuramının ana amacı işletme yönetiminin işletmenin paydaşlarını oluşturan kesimleri anlaması ve söz konusu paydaşlar ile ilişkileri stratejik olarak yönetmelerini sağlamaktır. Prof. Dr. Bilçin Tak, paydaşların amaçları için işletme yöneticilerinin aşağıdaki sorulara ilişkin cevaplara göre hareket etmeleri gerektiğini söylemektedir:
1. Paydaşlarımız kimlerdir?
2. Bu paydaşların işletme ile ilgileri nelerdir?
3. Paydaşlar işletme açısından hangi fırsatları sunmakta ve hangi tehditleri taşımaktadır?
4. Kuruluşumuz paydaşlarına karşı ekonomik, sosyal, etik ve gönüllü olmak üzere hangi sorumluluklara sahiptir?
5. Paydaşların beraberinde sunduğu fırsatlar ve tehditler ile en iyi şekilde başa çıkabilmek için hangi stratejiler ve faaliyetler yürütülmelidir?
Yukarıda işletme yöneticilerinin dikkate almaları için açıkladığımız başlıca paydaşlar ile diğer paydaşlara ilişkin dikkate alınması gerekli ihtiyaçları Doç. Dr. İpek Türker yaptığı araştırmada aşağıda verdiğimiz 13 başlık altında saptamıştır:
· İşletmenin performansını değerlendirmek
· Yönetimin kalitesini değerlendirmek
· Geleceğe yönelik tahminler yapmak
· Finansal gücü ve istikrarı değerlendirmek
· İşletmenin borçları geri ödeyebilme gücünü değerlendirmek
· İşletmenin likiditesini değerlendirmek
· İşletmenin risklerini ve belirsizliklerini değerlendirmek
· İşletmenin kaynaklarının dağılımını belirlemek
· Çeşitli karşılaştırmalar yapmak
· Şirket değerlendirmesi çalışmaları yapmak
· Şirketin şartlara uyum sağlama yeteneğini değerlendirmek
· Yasal mevzuatla uyum içinde olup olmadığını değerlendirmek
· Topluma katkılarını değerlendirmek (ekonomik katma değer ve sosyal sorumluluk)
· Gelecekteki faaliyetlerinin kazanç performansını tahmin etmek
Paydaşların beklentileri işletmelerin amaçlarını netleştirmelerinde ve yönetim anlayışının belirlenmesi ile yol haritasının çizilmesinde stratejik öneme sahiptirler.