0

Cumhurbaşkanı, 9 Temmuz 2015 Perşembe günü TBMM Başkanlık Divanının oluşumundan sonra yeni hükümeti kurmak için AKP Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu'nu görevlendirmiştir.

23 Ağustos 2015 Pazar gününe kadar hükümet kurulamazsa, Cumhurbaşkanı 24 Ağustos 2015 Pazartesi günü seçimlerin yenilenmesine karar verebilecektir.

Davutoğlu'nun, Parlamentoda grubu bulunan siyasi partilerin genel başkanlarıyla yaptığı 1.tur görüşmeler 15 Temmuz Çarşamba günü tamamlanmıştır.

Görüşmelerden sonra bir televizyon yayınında yaptığı değerlendirmelerde; ilk tur görüşmeleri çok başarılı bulduğunu, koalisyon görüşmelerinde CHP ile daha ileri aşamada olduklarını, MHP ile de temasın kopmayacağını ve gerekirse Bahçeli ile bir araya gelebileceğini, HDP Genel Başkanının AKP ile koalisyon yapmayacakları yönündeki sözlerini hatırlatarak söylenen lafları unutmadığını ifade etmiştir.

Diğer taraftan da hükümet kurulamazsa seçimin mukadder olacağını ve yeni anketlere göre tekrar iktidar göründüklerini söylemeyi de ihmal etmemiştir.

Bir yandan, kamuoyuna yeni bir hükümet kurma girişimlerinin olumlu geliştiği yönünde mesajlar veriyor, diğer yandan da siyasi partilere gözdağı vermekten kaçınmayarak, tekrar seçim olursa zaten tek başlarına iktidar olacaklarını, onun için koalisyon pazarlığında zorluk çıkarmamaları gerektiği imasında bulunuyor.

Kasım 2015 sonrasında yapılacak bir seçimin sonuçlarını, bugünden yapılan anketlerle tahmin etmenin imkanı yoktur.

Milletimiz, kamuoyu önünde cereyan edecek olan resmi görüşmelerde, siyasi partilerin yaklaşımlarını, tutum ve davranışları ile koalisyon kurulamaması için kimlerin bahaneler ürettiğini görüp, değerlendirerek seçim sonuçlarını belirleyecektir. Onun için hiç kimse, şimdiden önümüzdeki bir seçimde partisinin, anketlere dayanarak tek başına iktidar olacağı kehanetinde bulunamaz.

CHP ve gerekirse MHP ile 2.tur görüşmelerin, bayram sonrası 20 Temmuz 2015 Pazartesi gününden itibaren başlayacağı daha önce kamuoyuna duyurulmuştur.

Siyasi istikrarsızlık ve belirsizlik ekonomiyi olumsuz yönde etkilemektedir. Yatırımlar durma noktasına gelmiştir. İş dünyası tedirgindir. Bundan dolayı, bir koalisyon hükümetinin geciktirilmeden kurulabilmesi için resmi görüşmelerin tatil, bayram, gece, gündüz demeden ve kesintiye uğramadan yürütülmesi icap eder.

1961 Anayasasına göre; Bakanlar Kurulunun, güvenoyu alamaması veya güvenoyu istemesi veyahut gensoru sonunda güvensizlik oyu ile karşılaşması halinde, 18 aylık bir süre içinde, Bakanlar Kurulu iki defa düşmüş ve üçüncü defa güvensizlik oyu verilmiş olursa Başbakan, Cumhurbaşkanından seçimlerin yenilenmesini isteyebilme yetkisine sahipti.

Hükümetin geciktirilmeden kurulmasını sağlamak için 1982 Anayasası ile '18 aylık bir süre içinde' diye başlayan koşuldan vazgeçilmiştir. Başbakana, seçimlerin yenilenmesini Cumhurbaşkanından isteme yetkisi verilmesine gerek ve zorunluluk görülmediğinden, 116.maddede yazılı belirli durumlarda karar verme yetkisi sadece Cumhurbaşkanına tanınmıştır.

1996 yılında yine böyle bir koalisyon hükümeti kurulması için 9 Ocak 1996 tarihinde rahmetli Necmettin Erbakan görevlendirilmiş, girişimleri 10 gün sürmüştür. 19 Ocak 1996 tarihinde de Tansu Çiller görevlendirilmiş, girişimleri 14 gün sürmüştür. 3 Şubat 1996 tarihinde de Mesut Yılmaz görevlendirilmiş, girişimleri 30 gün sürmüş 7 Mart 1996 tarihinde hükümeti kurmuştur.

Görüldüğü üzere hükümeti kurmakla görevlendirilenlerin girişimleri, en az 10 en çok 30 gün sürmüştür.

Görevlendirme ile birlikte TBMM Başkanlık Divanının oluşması üzerine 45 günlük süre başladığından, hükümeti kurmakla görevlendirilenler, girişimlerini makul bir süre içinde bitirmekle yükümlüdürler.

Milli irade, koalisyon hükümetini kurma görevini sayısal çoğunluğa sahip AKP'ne vermiştir. Bu nedenle, AKP bir koalisyon hükümetinin kurulmasından birinci derecede sorumlu bulunmaktadır.

Davutoğlu'nun, bir koalisyon hükümeti kurma olasılığı yüksek göründüğünden dolayı, diğer partilerle görüşme sürecinin 25-30 gün süreceği tahmin edilmektedir.

1.tur görüşmeler sonrasında yapılan değerlendirmelere göre, koalisyon hükümetinin ortakları şimdilik AKP ve CHP dir.

Cumhurbaşkanı, böyle bir koalisyon hükümeti kurulamazsa, seçim kararından önce bir azınlık hükümeti kurulmasına olanak sağlayabilir.

Azınlık hükümetini kurmakla görevlendirilen Başbakanın, Bakanlar Kurulu listesi Cumhurbaşkanınca onandığı andan itibaren seçimlerin yenilenmesi kararı için daha önce işleyen 45 günlük süre kendiliğinden sona erecek, Bakanlar Kurulunun Meclisten güvenoyu alamaması halinde de seçim kararı alınabilmesi için 45 günlük süre yeniden başlayacaktır. (Anayasa madde:116/2,1)

Azınlık hükümeti, parlamentoda hükümet kurmak için gerekli çoğunluğu olmayan bir partinin, diğer parti ya da partilerin hükümete fiilen katılmadan dışarıdan desek vermesiyle oluşturduğu bir hükümet biçimidir. İlk azınlık hükümeti 25 Aralık 1963 tarihinde İsmet İnönü başkanlığında kurulan 28. hükümettir. Sadi Irmak ve Bülent Ecevit başkanlığında kurulan azınlık hükümetleri Meclisten güvenoyu alamamış hükümetlerdir.

Cumhurbaşkanı seçimlerin yenilenmesine karar verirse, Anayasanın 114.maddesi gereğince Geçici Bakanlar Kurulu oluşacaktır.

Seçim hükümeti ile ilgili bilgiler, daha önceki 'Seçimlerin Yenilenmesi(Tekrar Seçim) ve Geçici Seçim Hükümeti' başlıklı yazımda verilmiştir.