Hemen hemen her konuyu sorular sorarak gündemine alıp üzerinde düşünen ve tezler geliştiren romancı Kemal Tahir 115 yaşında.
İkinci Abdülhamid'in Hünkar Yaverlerinden alaylı deniz subayı ve Yıldız Sarayı'nda Abdülhamid'in özel marangozu Tahir Bey'le Hubser Hanım'ın oğlu Kemal Tahir (İsmail Kemalettin Demir) 15 Nisan'da 1910 tarihinde İstanbul Vezneciler'de doğdu.
Kemal Tahir
Onun 63 yıllık yaşamının kilometre taşları şöyle:
1923-1931:Kasımpaşa Cezayirli Gazi Hasan Paşa Rüştiyesi'ni bitirdi. Galatasaray Sultanisi'ne (lisesi) girdi, onuncu sınıfa kadar okudu.
1932-1934:İlk şiirleri 1931 yılında İçtihad mecmuasında yayımlandı. Nâzım Hikmet'le tanıştı. Geçit dergisini çıkardı.
1934-1936: Yedigün ve Karikatür dergilerinde düzeltmenlik, sayfa sekreterliği, Karagöz dergisinde başyazarlık yaptı. Bu dergilerde çoğu müstear isimle öyküler yazdı.
1937: Öğretmen Fatma İrfan'la evlendi.
1938: Askeri isyana tahrik ve teşvik iddiasıyla 13 Haziran 1938 tarihinde tutuklandı. İstanbul Donanma Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nce Erkin Gemisi'nde yargılanarak 29 Ağustos 1938 tarihinde 15 yıl ağır hapse mahkum edildi.
1939-1950:İstanbul Tevkifhanesi, Çankırı, Malatya, Çorum ve Nevşehir’de mahpus. 10 Haziran 1940 tarihinde eşi Fatma İrfan'dan boşandı.
1950: Genel afla tahliye edildi. İstanbul'a mahpusluğunda yazdığı binlerce sayfa notla döndü. Semiha Hanım'la (Sıdıka Uzunhasan) evlendi.
1952-1954: Çeşitli müstear isimler kullanarak Çağlayan Yayınları'na çeviriler yaptı, polisiye romanlar ve mizah öyküleri yazdı.
1955: 6-7 Eylül olayları sırasında gözaltına alındı, altı ay Harbiye'de yattı.
1967:Yorgun Savaşçı Yunus Nadi Armağanı'nı aldı. 1968:Devlet Ana Türk Dil Kurumu Roman Armağanı'nı aldı.
1971:Sağlığında son romanı Yol Ayrımı yayımlandı.
1973: 21 Nisan saat 05.30'da kalp krizinden öldü.
KİTAPLI CASUS
12 yıl süren mahpusluğunda ve özgürlüğüne kavuştuktan sonra güç hayat koşullarıyla baş edebilmek ve ayakta kalabilmek için müstear isimlerle yazdı Kemal Tahir.
Örneğin hapiste yazdığı Göl İnsanları Tan gazetesinde Cemalettin Mahir, Sağırdere romanı Son Posta gazetesinde Körduman, Esir Şehrin İnsanları da Yeni İstanbul gazetesinde Nurettin Demir takma adıyla yayımlandı.
Okuma yazma tutkusu yüzünden Çorum Cezaevi’nde adı “Kitaplı Casus”a çıkar Kemal Tahir hazır reçetelere sırt çevirdi, resmi tarih tezleriyle mücadele etti.
Onun bu yaklaşımı dünyaya tek yönlü bakmaya alışmış kısır düşünceliler için hep yadırgatıcı oldu.
“Solcu”luktan 12 yıl hapis yatmasına karşın sol onu dışladı, sağ bir iki yazar dışından ondan uzak durdu.
Oysa onun kapısı herkese açıktı.
Nâzım Hikmet’in kız kardeşi Melda Kalyoncu onun bu yaklaşımını şöyle anlatıyor:
“Aydın ve namuslu herkesle görüşürdü, kapısı herkese açıktı. Sağcı solcu ayırmadan kendisine başvuran herkesle görüşürdü.”
Kemal Tahir’in yerli düşünceye, Türk insanına ve ondaki yaratıcı güce inancını, aydın namusunu ve zorbalığa baş eğmeyen kişiliğini kazanması pek kolay olmadı.
O, Çorum Cezaevi’nden arkadaşı Celaletin Arif Demirel’in dediği gibi “Eğilmeyen baş, bükülmeyen bilek, satılmayan kafa”ydı.
