Fatih’in Küçükpazar semtinde, Hayriye Hanım Sokağı’ndaki iki katlı ahşap evde doğmuşum.
Evin girişindeki odalarda oturuyorduk. Mutfak bodrum katındaydı ve bahçeye açılan kapısı vardı.
Bir yokuşun ortasındaki bu evin sahibesi Servet Hanım’dı. Karşımızda Softa Hatip Camisi vardı. Cümle kapısını açtığınızda Unkapanı Köprüsü ve Haliç adeta ayaklarınızın altındaydı.
Annemle bu kapının eşiğinde babamı bekleyişimiz bugünkü gibi aklımda.
1952 yılında Üsküdar’a; İhsaniye Mahallesi’ne (Bugün Salacak.) taşındık.
Bu mahallede Ethem Paşa Sokağı’nda iki evde çocukluk ve ilk gençlik yıllarımı yaşadım.
Sonra sırasıyla Büyük Mustafa Paşa Sokağı, Avni Paşa Sokağı ve ilk adı Çatmacılar olan Dr. Sıtkı Özferendeci Sokağı’nda beş ayrı evde oturdum.
Artık Tuzla’da yaşıyorum.
60 yıllık Üsküdarlılığımı anılarda bırakıp 600 yıllık anne atalarımın köyüne taşındım.
KİM BU PAŞALAR?
Evet, kimdir bu paşalar?
Hemen genç muhabir adayları için geliştirdiğim MESA formülüme başvurdum:
Merak Et, Sor ve Araştır.
Ben de öyle yaptım ve kimdir bu paşalar sorusuna yanıt bulmaya çalıştım.
Ethem Paşa, 1818’de Sakız Adası’nda fakir bir balıkçının oğlu olarak doğmuş. Sakız’da isyan çıkması üzerine adaya gönderilen Kaptan-ı Derya Nasuhzade Ali Paşa tarafından dört yaşında İstanbul’a getirilmiş. Paris’te okuyan, eğitimini tamamlamasının ardından İstanbul’a dönen Ethem Paşa, birçok görevde bulunduktan sonra, 1876 yılında Midhat Paşa’nın azli üzerine sadaret (başbakanlık) makamına getirilmiş. Paşa 1893 ’de vefat etmiş.
Avni Paşa Sokağı adını Üsküdar’la Kuzguncuk arasındaki kıyıya Paşalimanı Koyu adını veren ve burada 1874 yılında çeşmeler grubu yaptıran Sadrazam Hüseyin Avni Paşa’dan alıyor.Paşanın konağı da bu sokaktaydı. Avni Paşa, Midhat Paşa’nın Bayezid’deki konağında, Çerkez Hasan tarafından bıçaklanarak öldürülmüş.
Dr. Dr. Sıtkı Özferendeci Sokağı’na gelince.
Bir ucunda Üsküdar Adliyesi ve Burhan Felek Lisesi olan bu sokak Paşakapısı’ndan başlayıp Çiçekçi’ye kadar uzanıyor ve 1950’lerin Üsküdar’ında efsanevi çocuk doktoru Sıtkı Özferendeci’nin adını taşıyor. Benim yaş grubumdan olup da Sıtkı Bey’in şefkatli elleriyle muayene edilmeyen çocuk yoktur desem, yeridir.
Bu sokağın eski adı Çatmacılar’dı.
Üsküdar’da yaşadığım sokaklar hakkındaki bilgileri aldığım kaynakta (*) Büyük Mustafa Paşa Sokağı yok.
Kimdir bu Büyük Mustafa Paşa, bilmiyorum.
Sokak hakkındaki kırıntı bilgiyi Reşat Ekrem Koçu’nun yarım kalan İstanbul Ansiklopedisi’nin altıncı cildinin 3304’ün sayfasında buldum. Maddeyi Hakkı Göktürk Mayıs 1962’de yazmış.
Diline dokunmadan aktarıyorum:
Çatmacılar Sokağı ile Edhem Paşa Sokağı arasında uzanan dirsekli bir yoldur. Bir araba geçebilecek genişlikte, kaba taş döşelidir. Kapu numaraları 3-36 ve 2-46 dır; umumiyetle ikişer katlı kagir, beton ve ahşab binalardır. Bir kısmının bağçeleri vardır. Hafif meyilli bir sokakdır.
…..
(*) Üsküdar Sokak İsimleri Tarihçesi. Üsküdar Belediye Başkanlığı Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü Kültür Yayınları: 24. Birinci baskı. İstanbul, Kasım 2013.
