0
TBMM tarafından 21.01.2017 tarihinde kabul edilen yeni Anayasa değişikliğini içeren 6771 sayılı Kanun, 11 Şubat 2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Ancak, 16 Nisan 2017 tarihinde halkoyu ile kabul edilen Anayasa değişikliği Kanunu yayımlanmadan yürürlüğe sokuldu.
Yeni Anayasa değişikliği Kanununun 18 inci maddesi (c) fıkrası şöyledir:
'Madde 18. Bu Kanun ile Anayasanın;
c) Değiştirilen diğer hükümleri ile 101 inci maddesinin son fıkrasında yer alan 'Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir.' İbaresinin ilgası bakımından yayımı tarihinde, yürürlüğe girer ve halkoyuna sunulması halinde tümüyle oylanır.'
Söz konusu Kanunun Resmi Gazetede yayımı tarihinde yürürlüğe girecek hükümleri 'Referandum bitti…Şimdi ne olacak?' başlıklı yazımda maddeler halinde belirtilmişti. Bunlardan en önemlileri; Hakimler ve Savcılar Kuruluna yapılacak seçim, Cumhurbaşkanının bir siyasi partiye üye ve genel başkan olabilmesiyle ilgili düzenlemelerdir.
Peki bu düzenlemeler 11 Şubat 2017 tarihinde yayımlanan 6771 sayılı Kanun ile yürürlüğe girdi mi? Giremedi, çünkü kabulü halkoylaması sonucuna bağlıdır.
Anayasa değişikliği Türkiye Büyük Millet Meclisince kabul edildikten sonra kanunlaştı. Bu nedenle Resmi Gazetede yayımlandı. Ancak, yürürlüğe giremedi, sadece referandum için toplumun bilgisine sunuldu. Yürürlüğe girebilmesi için halkın kabulü ve kabul kararı ile birlikte yayımı gerekir. Çünkü Kanunun, TBMM'ce kabul edildiği tarih ile halkoyu tarafından kabul tarihi farklıdır.
Milli Güvenlik Konseyince 18 Ekim 1982 tarihinde kabul edilen 1982 Anayasası, 20 Ekim 1982 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Yüksek Seçim Kurulunun 9.11.1982 tarihli 17863 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 644 No.lu Kararında; 7 Kasım 1982 günü yapılan halkoylaması ile ilgili sayısal rakamlar açıklandıktan sonra sonuç olarak:
' O halde, yukarıda açıklanan olgular ve 2707 sayılı Kanunun anılan 11 inci maddesinin son fıkrası hükmü karşısında;
A- 7 Kasım 1982 Pazar günü yapılan halkoylaması sonucu Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Türk Milleti tarafından kabul edilmiş olduğuna,
B- Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Resmi Gazetede ilanına, kamuoyuna duyurulmasına 9.11.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.' İfadeleri kullanılmıştır.
Bu karar üzerine '7 KASIM 1982 TARİHİNDE HALKOYU İLE KABUL EDİLEN TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI ' 9 Kasım 1982 tarihli mükerrer sayılı Resmi Gazetede YSK kararı ile birlikte tekrar yayımlanmıştır.
16 Nisan 2017 Pazar günü yapılan Halkoylaması ile ilgili Yüksek Seçim Kurulunun 27.4.2017 tarihli ve 663 sayılı kararında sonuç olarak:
'1- 16 Nisan 2017 Pazar günü yapılan Anayasa Değişikliği Halkoylaması kesin sonuçlarının tespitine ve ilanına,
2- Yurt içi, yurt dışı ve gümrük sandıkları ile Türkiye geneli ve yurt dışı itibariyle kayıtlı seçmen sayısı, oy kullanan seçmen sayısı, geçerli oy sayısı, geçersiz oy sayısı, 'EVET' oyu veren seçmen sayısı, 'HAYIR' oyu veren seçmen sayısı, 'EVET' oyu kullananların oranı, 'HAYIR' oyu kullananların oranı ve Halkoylamasına katılma oranının 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunun 8.maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları uyarınca Türkiye Radyo ve Televizyonları ile Resmi Gazetenin 27.4.2017 tarihli mükerrer nüshasında yayımlanmasına,
27.4.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.' şeklindedir.
Anayasanın Halkoyuna Sunulması Hakkında 1982 tarihli 2707 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile 1987 tarihli 3376 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aynıdır. Gerek 2707 sayılı Kanunun 11 ve gerekse 3376 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin son fıkraları şöyledir:
'Geçerli(muteber) oyların yarısından çoğu 'Evet' ise, Anayasa değişikliği Türk Milleti tarafından kabul edilmiş olur.'
Yüksek Seçim Kurulu, il seçim kurullarından gelen sonuçları birleştirmiş ve geçerli 'EVET' ve 'HAYIR' oyları ile birlikte ilan etmiştir. Ancak Kararında, Anayasa değişikliğinin Türk Milleti tarafından kabul edildiğine ilişkin açık bir ifade veya vurgu görülmemiştir.
Anayasa değişikliğine ilişkin 6771 sayılı Kanunun ilk yayımla yürürlüğe girebilmesi mümkün olmadığından, salt YSK kararı ile değil, yürürlüğün 'Kanunun yayımı ' koşuluna bağlı olması nedeniyle, halkoyu ile kabul edilen metnin YSK kararı ile birlikte aynı Resmi Gazetede tekrar yayımlanması gerekirdi.
YSK, Anayasa değişikliğine ilişkin Kanunun Resmi Gazetede yayımlanmasına karar vermese bile, Kanunun yayımından sorumlu kurumun bu şekil şartını yerine getirmesi icap ederdi.
