Vücutta bir bölgede su toplanması sonucu dokularda meydana gelen şişlikler olarak adlandırılan ödem, özellikle hamilelikte en sık görülen rahatsızlıklardan biridir. Hamileliğin ilerleyen dönemlerinde, özellikle ellerde, ayaklarda, ayak bileklerinde, bacaklarda hatta yüzde yaşanan şişkinlikler, günlük yaşam kalitesini olumsuz etkiler ve elleri kapatmakta, ayakta durmakta ve hatta yürümekte güçlüklere yol açabilir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Meral Sönmezer konu hakkında önemli bilgiler verdi. Sönmezer, hamilelikte ödemin neden olduğunu, ödemin oluşmasını arttıran faktörleri ve ödemden korunmanın yollarını şöyle anlatıyor:
Hamilelikte ödem neden olur?
Hamilelik dönemindeki kadınların damarlarında dolaşan kanın hacmi hamilelik öncesine göre yaklaşık %50 oranında fazladır. Kan hacminin fazla olmasıyla birlikte damarlarda da bir miktar genişleme olur ve fazla sıvının bir kısmı damar dışındaki dokulara sızarak hücrelerin arasında birikir. Bunun sonucunda dokularda oluşan şişliklere ödem adı verilir. Özellikle hamileliğin son döneminde, bacaklara giden damarlarda daha fazla baskı görüldüğünden, kanın kalbe dönmesini zorlaşır ve ayaklarda, ayak bileklerinde ve bacaklarda daha fazla sıvının birikmesine neden olur.
Hamilelik döneminde ödem oluşmasını artıran faktörler şunlardır;
-Hamilelikte meydana gelen fizyolojik, hormonal değişimler,
-Hamileliğin yaz aylarında veya sıcak ve nemli ortamlarda geçmesi,
-Hamilelik öncesinde fazla kilolu olma veya hamilelikte yaşanan hızlı kilo alımı,
-Hamilelik sürecinde dengesiz ve yetersiz beslenme,
-Yeterli miktarda protein almamak ve yüksek oranda tuz ve kafein tüketimi.
-Hareketsiz yaşam,
- Ayakta uzun süre durma,
-İkiz veya çoğul gebelik.
Hamilelikte ödemden korunma yolları nelerdir?
-Uzun süre ayakta kalmamaya özen gösterin ve gün içinde fırsat buldukça ayaklarınızı havaya kaldırın ve bir süre bu şekilde yukarıda tutmaya çalışın. Bunun için duvardan destek alabilirsiniz.
- Bacak bacak üstüne atarak oturmayın.
- Hamilelik sürecinde rahat giyinin, bedeninizi çok sıkan kıyafetlerden kaçının. Şişlikler çok rahatsız edici bir boyuttaysa hamileler için üretilen destek çoraplarını kullanabilirsiniz.
- Düzenli egzersiz yapmaya çalışın. Gün içinde kısa yürüyüşler yapın, uzun süre hareketsiz kalmaktan ve oturmaktan kaçının.
- Ayak bileğini sıkan çoraplar kullanmayın ve rahat ayakkabılar tercih edin.
- Bol sıvı alın, bebeğinizin ve sizin ihtiyacınızı karşılamak için günde en az 8-10 bardak su içmeye özen gösterin. Sanılanın aksine su içmek şişkinliği artırmaz, şişkinliği artıran atık maddelerin atılmasını kolaylaştırır.
- Beslenmenize dikkat edin. Proteinden fakir diyetler ödem oluşmasını artıracağından yeterli miktarda protein almaya özen gösterin. Aynı şekilde fazla tuzlu gıdalar da ödemi artırdığından tuz alımını sınırlandırın, aşırıya kaçmamaya çalışın. Asitli içeceklerden ve alkolden uzak durun. Probiyotik yoğurtlar, ananas, nar, kivi gibi hamilelikte ödem söktürücü işlev gören besinlerden destek alabilirsiniz.
- Hamilelikte ödem, çoğu zaman yaşanan zararsız bir durumdur fakat özellikle ödeme baş ağrısı ve karın ağrısı da eşlik ediyorsa hamilelikte gizli şeker veya hipertansiyon belirtisi de olabileceğinden mutlaka doktorunuza başvurmanız ve doktor kontrollerinizi aksatmamanız önemlidir.
