0

Beyan esasına dayalı prim tahakkuku usulünün istisnası niteliğinde olan asgari işçilik uygulamasının nedenleri (1) 3 başlıkta özetlenebilir;

- Çalışanların hiç bildirilmemesi,

- Çalışanların bildirilmelerine karşın, ücretlerinin eksik bildirilmesi,

- Çalışanların gün sayılarının eksik bildirilmesi.

 GENEL OLARAK ASGARİ İŞÇİLİK UYGULAMASI

Asgari işçilik uygulaması olarak adlandırılan, Kuruma yeterli işçiliğin bildirilmiş olup olmadığına ilişkin araştırma ve resen yapılacak işlemler genel olarak üç aşamadan oluşmaktadır.

Birinci aşamada, Kurum ünitesinin işveren servisince bir ön değerlendirme-araştırma işlemi yapılmaktadır. Bu işlemde, işverenin Kuruma bildirdiği sigorta primine esas kazanç toplamı ile ihaleli inşaat işerinde toplam istihkak tutarına, özel bina inşaatlarında yapı yaklaşık maliyet bedeline asgari işçilik oranının uygulanması suretiyle bulunacak asgari işçilik tutarın karşılaştırması yapılır.

Eğer Kuruma bildirilen sigorta primine esas kazanç tutarı, hesaplama sonucu bulunacak işçilik tutarından fazla ise işverenin yeterli işçilik bildirdiği (yani bir anlamda yanında çalıştırdığı sigortalıları gerçek çalışma günü ve prime esas kazanç tutarı üzerinden bildirmiş olduğu) kabul edilir.

Ön değerlendirme sonucunda, Kuruma bildirilen prime esas kazanç tutarının az olduğunun belirlenmesi halinde ikinci aşamaya geçilir.

İkinci aşamada, birinci aşamada yapılan ön değerlendirme-araştırma sonucunda tespit edilen ve işveren tarafından Kuruma bildirilmediği kabul edilen asgari işçilik miktarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, aksine bir tespit olmaması halinde, faaliyet süresinin son ayına mal edilerek tahakkuk ettirilmek suretiyle gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmek üzere işverene tebliğ edilir.

İşverence borcun bir ay içinde ödeneceğinin ve daha sonra Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarınca inceleme yapılması istenilmeyeceğinin bir dilekçe ile bildirilmesi halinde, borç kesinleşmekte ve işlem sonuçlandırılmaktadır.

Üçüncü aşamada ise, ikinci aşamada hesaplanan borcun yapılan tebligata rağmen ödenmeyeceğinin işveren tarafından bildirilmesi veya tebligatta belirtilen sürede bildirimde bulunulmaması durumunda, Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarınca inceleme yapılmaktadır.

1- Ayrıntılı açıklama için bkz. KARAKAŞ-KARAKAŞ, a.g.e. s. 3-4.