Kurucularından biri olduğum Türkiye İç Denetim Enstitüsü, bu hafta 29 yılı geride bırakıyor.
Bu nedenle bu hafta köşe yazımda TİDE – Türkiye İç Denetim Enstitüsü’nün kuruluş öyküsünü paylaşacağım.
1980’li yıllar ve TİDE – Türkiye İç Denetim Enstitüsü kuruluş süreci yıllarında (1994-1995) bankacılık dönemine zaman tünelinden geçerek gittiğimizde; ülkemizde denetim denilince akla Teftiş ve kurumsal olarak önde gelen sektör olarak ise bankacılıkta teftiş gelirdi.
Reel sektör tarafında ise eski maliyeciler tarafından kurulan murakabe birimleri vardı.
Teftiş Kurulunun raporladığı en üst birim Genel Müdürlüktü ve genelde Genel Müdür Yardımcılığına bağlı pozisyonlar ile faaliyet gösteren kurullar vardı.
Teftişin denetim evreni şubelerden ibaretti. Genel müdürlük birimleri dokunulmaz birimlerdi.
Büyük defteri (Defteri Kebir) bilirdik. Büyük veri o zamanlar henüz dünyaya gelmemişti.
Teftişin iç hiyerarşisi devlet gibi çok katı idi.
Böyle bir dönemde İç Denetim Enstitüsü kurmak eski köye yeni adet getirmek gibi özellikle bankacılık sektörünce mesafeli karşılanmıştı.
Sosyal mesafe bilmez ancak üstat ile beşeri mesafeliydik.
Kurumsal denetim birimleri sayıca bankacılıkta fazla olduğu için TİDE’yi kurarken bankacılar kulübüne dönüşür müyüz diye de kaygılanmıştık. Ancak tersi oldu. İhtiyaç sahipleri yani reel sektör bizi buldu.
Bankacılık kanununda şimdiki gibi iç sistemleri düzenleyen hükümler yerine bankalar yeterince müfettiş istihdam eder hükmü vardı.
Teknolojimiz kalamozalar, kollu facitler, şeritli hesap makinalarıydı…
Hem ekonomik hem de mesleğimizin gelişimi açısından, 1990’lı yılların başında olumlu bir tablo söz konusu olmasa da, ülkede umudunu yitirmeyen ve bu ülke için, mesleği için çalışan, üreten, insanlarımız da vardı.
1990’lı yılların başında Bankacılıkta geleneksel teftişin dışında yeni bir bakış açısı arayışında olan iki bankanın teftiş kurulu yöneticileri olarak Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü ile tanışmamıza vesile olan mesleki yayın organı “Internal Auditor” aboneliği, ülkemizde çağdaş iç denetim anlayışını geliştirme ve mesleki örgütlenme konusunda ilham kaynağımız oldu...
Değişim ve dönüşüm arayışı, meraklı olmak, araştırmak sonucu keşfedilen bilgi kaynağının tetiklediği ilham ve hayal gücü; tutku, azim ve kararlılıkla çağdaş mesleki gelişim, iletişim ve paylaşım platformu olarak gerçek olmuştur.
O gün bir kıvılcımın bugün gür bir alev olarak geleceğimizi aydınlatmasının öyküsü böyle başladı...
TİDE’nin kuruluş öyküsü kriz koşullarında başladığı gibi günümüze kadar olan süre içinde de birçok krize tanıklık edildi.
Gerek kuruluş çalışmalarının başladığı 1994 yılında yaşanan ekonomik kriz, gerekse 1999 yılı Marmara depremi, 2001 yılında Bankacılık krizi, 2008 yılında küresel kriz ve bugün yaşadığımız pandemi, TİDE – Türkiye İç Denetim Enstitüsü’nün çeyrek asırlık kurumsal tarihinde yaşadığı, tecrübe edindiği krizler olarak yerini aldı...
İnanılmaz bir yolculuk, yol aldığımız kilometre taşları ve COVID 19 sürecinde bugün güvence ve danışmanlık rolü ile ön saflarda yönetime rehber olan teftiş kurulları, gerçek ifadesi ile iç denetim faaliyetleri konuşuluyor.
Zorlu süreçlerden geçerek gerçekleştirilen mesleki örgütlenme ile değişim ve dönüşüm sağlandı...
Şartlar ne olursa olsun tutku, azim ve kararlılıkla bugünlere gelindi...
29 yıl önce başlattığımız mesleki örgütlenmenin kurumsal ifadesi olan Türkiye İç Denetim Enstitüsü’nün çeyrek asrı aşan başarılarla dolu kurumsal yolculuğuna ortak olan meslek ailemizin değerli üyelerinin ve paydaşlarının önemli rolü bulunuyor. Onların işbirliği ve desteğiyle birlikte çalıştık, ürettik, değer yarattık. Yaşadığımız topluma sorumluluğumuz olan değer katma isteğimizin, gönüllü ve özverili çalışmalarımızla yoğrulmuş öyküsünü yazdık.
Mesleğimizin yakın tarihinin yazılmasında bir başlangıç olan TİDE’nin kurumsal geçmişi, tecrübe edilmiş olağan dışı konuları ile gelecek için güçlü bir bellek oluşturuyor...
Gönüllü ve ileri görüşlü sivil girişimcilikleriyle TİDE’yi var eden kurucu üyelerimize, gönüllü ve özverili emekleriyle rol ve sorumluluk üstlenen bilim ve meslek insanlarına, geleceğimiz olan gençlerimize, bizlere desteğini esirgemeyen eş ve çocuklarımıza, TİDE’nin profesyonel çalışanlarına, tüm paydaşlarımıza, iş ve çözüm ortaklarımıza, etkinlerimizin destekçisi olan kişi ve kurumlara şükranlarımı sunuyorum.
Yeni yaşın ve geleceğin kutlu olsun TİDE…
