Yeminli Mali Müşavir ([email protected])
Meslek mensuplarından gelen yoğun talep üzerine TÜRMOB tarafından başlatılan çalışma ile Ülke genelindeki tüm muhasebe meslek mensupları enflasyon düzetmesi yıllık olsun çağrısı başlattı.
Bilindiği gibi geride kalan son üç yıllık dönemde enflasyonda meydana gelen artışlar nedeniyle 213 sayılı Vergi Usul Kanuna göre Bilanço esasına tabi firmaların enflasyon düzeltmesi yapması yasal zorunluluk olmuştur. Yasada her ne kadar bu işlemin geçici vergi dönemlerinde yapılması ön görülse de geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi uygulanması halinde bunun çok farklı sonuçları olacaktır. Böyle bir uygulama yıllık hesap dönemi esasına göre tesis edilen vergi sistemimizde haksız vergilendirmeye ve haksız vergiye neden olacaktır.
Çünkü; Vergi sistemimizde 1 Ocak-31 Aralık hesap dönemine ait mali tabloları üzerinden yapılan vergi hesaplamaları bir bütün olarak dikkate alınmakta olup, geçici vergi dönemlerinde yapılacak enflasyon düzeltme işlemleri firmaların karlılığında farklı ve beklenmedik değişikliklere neden olabilmektedir.
Hükümet tarafından açıklanan ekonomik programda yıl sonu enflasyonunun yüzde 38 olarak öngörüldüğü dikkate alındığında yıl içinde özelliklede haziran 2024 dönemi geçici vergi uygulamasında yüzde 71,60 enflasyon oranına göre yapılacak düzeltme işlemleri haksız vergilendirmeye neden olacaktır.
Uygulanacak olan enflasyon düzeltmesi işlemi ülke genelinde yaklaşık 1,5 milyon mükellef ilgilendirmektedir. Bu uygulama mali tablolarında öz kaynağı yetersiz olan firmalar ile gayri faal durumunda bulunan firmaları olumsuz etkileyecek olup 2024 yılı içerisinde yapılacak olan enflasyon düzeltmesi sebebiyle işletmelerin henüz elde etmediği kazançlarından talep edilen bir verginin oluşması, yüksek enflasyon nedeniyle dar boğaza düşen işletmeler önemli bir vergi yükü ile getirecektir.
Gerçekleşen ve açıklanan enflasyon verilerine göre önümüzdeki üç yılda da (2025-2026 ve 2027) enflasyon düzeltmesi yapılması zorunlu olacağı görülmektedir.
6 şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerden olumsuz olarak etkilenen iller için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından mücbir sebep halinin ilan edilen Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerin içinde yer aldığı bu bölgede mücbir sebep halinin 31 Ağustos 2024 tarihinde sona erecek olması nedeniyle depremin yaralarını sarmakta zorlanan iş dünyası enflasyon düzeltmesi işlemiyle de yeni bir sürprizle karşılaşabilir. Özellikle yaşanan depremler sonucu ciddi ekonomik kayıplar yaşamış mücbir sebep halinin devam ettiği illerimizde 2024 ve 2025 yılı enflasyon düzeltmesi işlemlerinin vergisiz olarak uygulanması ve ihtiyari olmasını önem arz etmektedir.
Hazine ve Maliye Bakanlığının bu konuda iş dünyasının ve TÜRMOB ile birlikte muhasebe camiasının sesine kulak vermeli enflasyon düzeltmesi işleminin yıllık uygulanması talebi Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülmekte olan torba yasaya eklenecek bir madde ile “enflasyon düzeltmesi işlemi yıllık olarak yapılır” denilerek sorun çözülmelidir.