Dahi olarak tanımladığımız kişilerle psikoz ve depresyon sorunu yaşayan insanların aynı gene sahip olduklarını biliyor muydunuz?
Yapılan araştırmalar 'Neuregulin 1' adlı genin beyin gelişiminde önemli bir rolü olduğunu, ancak bu genin bir diğer versiyonunun şizofreni ve manik ataklarla ilişkili olduğunu keşfetti.
Dahi olarak nitelendirdiğimiz insanların hayatlarını, davranışlarını incelediğimizde normal olarak nitelendirilen insanlara göre bazı aşırılıkların olduğunu görürüz. Fikirleri ve ortaya koydukları eylemleriyle yaşadıkları çağa, çevreye göre aşırılıklar bunlar. Bu kişiler fikirlerini çevreleriyle paylaşırken de heyecanlı ve aşırı coşkuludurlar.
Ayrıca dahi kategorisine alınan kişilerin hayatları incelendiğinde hep çok çalıştıklarını görüyoruz. Öyle ki bazen sosyal anlamda kendilerini soyutlayabiliyorlar. Yemek yemek, uyumak ya da kendilerine zaman ayırmak onlar için önemli değil.
Sanatsal anlamda dahi olan kişiler incelendiğinde ise karşımıza ruhsal olarak pekte dengeli olmayan kişiler çıkıyor.
ABD' de yapılan araştırmalarda zeka yetenekleri ile şizofreni ve çift kutuplu kişilik bozukluğu arasındaki ilişki incelenmiş. Zeka yetenekleri normalin üstünde olan 16 yaşındaki bireylerin bu tür zihinsel sorunlar yaşama olasılığının ise diğer bireylere göre 4 kat fazla olduğu tespit edilmiş. Örneğin Van Gogh ve Nobel Ödülü kazanmış olan John Nash zeka sevilerinin yüksek olmasına rağmen kişilik bozukluğu gösteren bireyler arasında.
Dahilik ile ilişkilendirilen psikolojik rahatsızlıkların başında disleksi gelmektedir. Einstein, Edison, Walt Disney gibi ünlü kişilerin disleksiden muzdarip olduğu düşünülmektedir.
Edgar Allan Poe, Sylvia Plath gibi ünlü yazarların bipolar bozukluğu olduğu Tesla'nın obsesif-kompulsif bozukluk belirtileri gösterdiği, John Nash'in ise şizofreni olduğu düşünülmektedir.
Peki bu gibi sorunlar dahiliği nasıl etkiliyor? Örneğin disleksi olan bir birey okuma – ezberleme gibi konularda zorluk yaşarken, görsel algısını geliştirerek bu alanlardaki eksiğini telafi edebilir.
Hafif manik hal; hızlı düşünme, kelimelerle oynama, akıcı konuşma, özgüven gibi alanlarda kişiye olumlu etkiler sağlayabilir. Ancak bunun ağır versiyonu kişinin düşünmesini köreltebilir.
Dahilik denilen durum fikir oluşturabilme, fikirleri kaydetme, odaklanabilme, düşünme bağımsızlığı, azim, disiplin, doğru bir sosyal ve kültürel çevrede bulunma ve tabiki yeterli miktarda aklın bir araya gelmesiyle oluşuyor.
Dahi olmak için deli olmaya gerek var mı pek bilemedim ama belki de dahi olarak nitelendirilen bu kişiler yaşadıkları dönemin çok çok ilerisinde olmaları nedeniyle bazı psikolojik rahatsızlıklarla ilişkilendirilmişlerdir.