Dünyanın her köşesinde COVİD-19 yaşamı zorlaştırdı. Bazı sektörlerde üretim ve her türlü faaliyet durmuş, bazı sektörlerde işletmeler yaşamsal ihtiyaçlar nedeniyle bazı sektörlerde ise üretimin durmaması gerektiği için üretim ve faaliyetler eksik kapasite ile kısmı olarak devam ediyor. Bazı sektörlerde işletmeler faaliyetlerine şimdilik evden devam etmesine rağmen hükümetler özel tedbirler alınmazsa onların da faaliyetlerini durdurmaları gündeme gelecek..
Bütün öngörülerde ve önerilerde her ülkede hükümetlerin üretimi destekleyecek politikalar geliştirerek kısa ve orta vadede etkili olacak tedbirler almaları ön plana çıkıyor. Zorlukların yaşandığı zamanlarında hızlı davranılarak, etkili ve sağlam çözümler aranması gerekiyor. Bu nedenle yapılması gereken eylemleri net bir şekilde belirleyerek rol alacak kesimlere açıkça anlatılması şarttır.
Bu nedenle mevcut COVID-19 krizine yanıt vermek için yapılması gereken işler ve atılması gereken adımlar konusunda yapılan çalışmalar sonucunda atılacak adımlar gruplandırılarak 12 başlık altında aşağıda toplanmıştır. Bu çalışmalarda acil durumun varlığı esas alınmıştır. Bu bağlamda acil durumla başa çıkmak için acil durumun farklı bir boyutta olduğu olgusu gerçeği ile hareket edilmelidir. Çünkü acil durum boyutu iyileştirmeye odaklanarak hazırlanmaktır. İzlenecek 12 adımı belirlemeden önce şu 4 aşamanın değerlendirilmesi gerekir:
a- Faaliyetlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması için öncelikle çalışanların ve diğer paydaşların işletmenin sahip ve yöneticileriyle birlikte takım ruhu içinde çalışmaları gerekmektedir. Bu nedenle sorunun herkes tarafından idrak edilmesi gerekmektedir.
b- İşletmeyi işler tutmak ve işleri güvenceye almak için farklı senaryolar planlamak gerekir. Bunun için farklı alanlarda çalışma koşullarının araştırmak dahil farklı bilgi kaynaklarına ulaşarak analiz edilmelidir.
c- İşletmeyi çalıştırmak ve işlerlik kazandırmak amacıyla yapılacak çalışmalarda kısa vadede işletmeyi kurtarma adımların planlanırken gelecekte izlenecek uygun stratejinin de planlanabilmesi için geleceğin eğilimleri belirlemek ve analiz etmek gerekir.
d- Üretilen mal ve hizmete talebin devam edip etmeyeceği ve bu bağlamda yani taleplerin nasıl bir arz peşinde olacağını saptayıp analiz edilmelidir.
Yukarıdaki 4 aşama farklı eylemlerle gerçekleştirilir. Bu nedenle aşağıdaki başlıklar altında toparladığımız izleme adımları alt adımlarıyla geniş bir alan yelpazesini kapsamaktadır: İzlenecek 12 adım şunlardır:
1- İşletmenin nakit akışı yönetimi ön planda olmalıdır. Nakit akışının zayıf noktaları dikkatli bir şekilde saptanmalıdır.
2- Müşterilerin talepleri ve ihtiyaçları derhal saptanmalıdır. İşletme olarak karşılanabilecek farklı ihtiyaçlar ve eğilimlere yanıt verme olanakları araştırılmalıdır.
3- Diğer paydaşların da ihtiyaçları ve yeni beklentileri tespit edilmelidir.
4- Çalışanların sağlık içinde olmaları sağlanmalı, uzaktan çalışma yolları araştırılarak işten çıkarmak yerine kapasitelerini kullanarak işletmenin gelir elde etmesine katkıda bulunacak anlayışa yönelmelerini sağlayan yaklaşımla insan kaynakları yönetilmelidir.
5-Müşterilerin ve paydaşların ihtiyaçlarını karşılayacak arz faaliyetleri ile ilgili senaryo modelleri hazırlanmalıdır.
6- Gidişata göre esneklik planlaması modelleri hazırlanmalıdır. Yeni iletişim araçlarına başvurulmalıdır.
7- Kriz yönetimi ekibi oluşturulmalıdır.
8- Kriz önlemlerinin durumuna göre yenilikler yapılmalıdır.
9- İşletmenin özgeçmişine göre esnek üretim ve çalışmalar planlanmalıdır.
10- Başlıca riskleri tespit ederek bu riskleri yönetecek şekilde şirket stratejileri sürekli gözden geçirilmelidir.
11- Hükümetlerin destekleri sürekli izlenmeli ve ihtiyaç varsa bu destek talepleri nedenleriyle birlikte hükümet yetkililerine iletilmesi sağlanmalıdır.
12- Vergi ve benzeri Devlet yükümlülüklerinin azaltılması ve düzenleyici kurumların bazı düzenlemelerinin gevşetilmesi için nedenleriyle birlikte projeler hazırlanmalı ve hükümet yetkililerine iletilmelidir.
