Bu hafta TBMM'ye 'İstihdam Paketi' olarak adlandırılan Torba Kanun Teklifi ile getirilmek istenen düzenlemeler arasında kısmi çalışma olanağı da yer alıyor.
Kanun Teklifinde çalışma süresinin bitiminde kıdem tazminatı ödemesi gerektirmeyen 25 yaş altı ve 50 yaş üstü için kısmi çalışma/çalıştırma olanağı sağlanıyor.
Pandemi gerekçe gösterilerek istihdam paketi adı altında teklif edilen düzenlemelerde kısa çalışma olanağı dışında istihdamı teşvik edecek düzenlemeler ve varlık barışı da getirilmektedir.
Bugünkü yazımda kısa çalışma olanağı ve kısa çalışmanın bitiminde kıdem tazminatı ödenmesine ilişkin düzenlemelerin amaç ve hedeflerini kısaca anlatacağım.
Kısa çalışma fikri 2000'li yılların başında kapitalist sistemin türevi olarak gündeme gelmiş ve tartışılmaya başlanmıştı. O tarihlerde yapılan tartışmalarda genç nüfusun artacağı, üniversitelere devamın kısa sürelerde gerçekleşeceği, bu nedenle üniversiteli gençlerin bu süreçte kısa çalışma olanağının getirilmesi gerektiği ileri sürülmüştü. Ayrıca gençlere iş olanağı doğunca yaşlıların işsiz kalma olasılığı doğacağı için onlara da kısa çalışma olanağının sağlanması gerektiği gündeme getirilmişti. Uluslararası tartışmalarda gündeme getirilen ve kapitalist sistemin maruz kalması muhtemel sistem darbelerine karşı öngörülen bu fikirler artık günümüzde bazı ülkelerde uygulanmaya başlandı.
Aynı tarihlerde tartışılmaya başlanan ikinci konu ise emeklilik sigortasının özelleştirilmesi ve bireysel emeklilik sigortasına yönelmesidir. Bu konuda bazı ülkelerde başlatılan sosyal güvenlik sisteminin işlemediği görülmüş, bu nedenle sosyal güvenlik sisteminin bireysel emeklilik düşüncesine dönüşmesi fikri rafa kaldırılmıştı. Ancak torba yasa ile getirilen kıdem tazminatsız kısa süreli çalışma olanağı sosyal güvenlik sisteminin özelleştirilmesinin yeniden gündeme getirilme olasılığına işaret etmektedir.
Kıdem tazminatsız kısa süreli çalışma olanağının getirilmesi kapitalist sistemin küreselleşme bağlamındaki hedeflerine yönelmek üzere döşenecek yeni yol taşlarının varlığı olarak görmek gerekmektedir.