Yönetmeliğin ikinci bölümünde, finansal gurubun mahiyeti tanımlanmıştır. Bu yönetmelikteki en önemli husus, bu yönetmeliğe tabi yükümlülerin uyum programı oluşturmasıdır. Yönetmeliğin 4. Maddesinde uyum programını oluşturacak yükümlüler tanımlanmış olup, buradaki yükümlülerden bazıları Tedbirler Yönetmeliğine de tabiyken bazıları bu yönetmelikte yükümlü olarak dikkate alınmamıştır. Buna göre, Uyum Programı Oluşturmak zorunda olan yükümlülere bakalım.
Uyum programı oluşturacak yükümlüler
(1) Tedbirler Yönetmeliğinin 4. maddesinin birinci fıkrasında sayılan yükümlülerden;
a) Bankalar (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile kalkınma ve yatırım bankaları hariç),
b) Sermaye piyasası aracı kurumları,
c) Sigorta ve emeklilik şirketleri,
ç) Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi (Bankacılık faaliyetiyle sınırlı olmak üzere),
d) Kambiyo mevzuatında belirtilen A grubu yetkili müesseseler,
e) Finansman, faktoring ve finansal kiralama şirketleri,
f) Portföy yönetim şirketleri,
g) Kıymetli madenler aracı kuruluşları,
ğ) Elektronik para kuruluşları,
h) Ödeme kuruluşları, uyum programı oluşturur.
(2) Finansal grup, grup seviyesinde bir uyum programı oluşturur. Bu durum, gruba bağlı her bir finansal kuruluşun grup seviyesinde belirlenen standart ve politikaları gözeterek ayrı bir uyum programı oluşturma yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
(3) Oluşturulan uyum programı, merkezi Türkiye’de bulunan yükümlünün yurt dışındaki şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimlerini de faaliyet gösterdikleri ülkenin mevzuatı ve yetkili otoritelerinin izin verdiği ölçüde kapsar. İlgili ülke mevzuatının uyum programı kapsamındaki tedbirlerin uygulanmasına izin vermemesi halinde durum Başkanlığa bildirilir ve ilave tedbirler alınır.
Uyum programının kapsamı
(1) Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesi için, Kanun ve Kanun uyarınca çıkarılan yönetmelik ve tebliğlere gerekli uyumun sağlanması amacıyla risk temelli bir yaklaşımla oluşturulacak olan uyum programı aşağıdaki tedbirleri içerir:
a) Kurum politikası ve prosedürlerinin oluşturulması,
b) Risk yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesi,
c) İzleme ve kontrol faaliyetlerinin yürütülmesi,
ç) Uyum görevlisi atanması ve uyum birimi oluşturulması,
d) Eğitim faaliyetlerinin yürütülmesi,
e) İç denetim faaliyetlerinin yürütülmesi.
(2) Uyum programı kapsamındaki risk yönetimi ile izleme ve kontrole ilişkin faaliyetler, yönetim kurulunun gözetim, denetim ve sorumluluğunda, uyum görevlisi tarafından yerine getirilir.
(3) Finansal grubun uyum programı, birinci fıkrada belirtilen tedbirlerin yanı sıra müşterinin tanınmasına, hesap ve işlemlere ilişkin bilgilerin grup içinde güvenli bir şekilde paylaşımına ilişkin politika ve prosedürlerin oluşturulmasına dair tedbirleri de içerir. Gruba bağlı finansal kuruluşların uyum programları da finansal grubun uyum programı gözetilerek hazırlanır ve uygulanır.
(4) Uyum programı kapsamında birinci ve üçüncü fıkralarda yer alan tedbirler asgari iki yılda bir gözden geçirilerek, gerekli güncellemeler yapılır.
Uyum Yönetmeliğinin ilerleyen bölümlerinde, İzleme ve kontrol faaliyetleri, Uyum birimi, uyum görevlisi ve yardımcısı ile görev ve yetkileri, Finansal grup uyum görevlisi atanması ve uyum birimi, Eğitim politikası, Eğitim faaliyetleri, İç Denetim faaliyetleri, gibi hususlara değinilmiş, konuya ilişkin açıklamalar, yükümlülüklerin süreleri, bildirilme şekil ve zamanları, özel ve münhasır durumlar, geçici ve son hükümler ele alınmıştır. Makale bu mevzuata tabi yükümlüler için, bir rehber mahiyetinde olup, daha detaylı bilgiye ulaşmak için Uyum Yönetmeliğinin gözden geçirilmesini öneririm.
5549 sayılı kanuna tabi yükümlülere faydalı olması dileklerimle.
