2011/13 sayılı Genelge'nin 2024/7 sayılı Genelge ile değişik 9.19.4 numaralı bölümünde, "Bir ya da birden fazla blok olarak yapılan özel nitelikteki inşaat işlerinde; işverence talep edilmesi halinde, bitirildiği belirtilen kısımlar için ayrı asgari işçilik araştırma işlemi yapılabilir ve bu kısımlar için kısmi ilişiksizlik belgesi verilebilir. Bu durumda özel nitelikteki inşaatın tamamı bitirildiğinde, ayrıca inşaatın yapı ruhsatında mevcut toplam metrekaresi üzerinden asgari işçilik araştırma işlemi yapılmaz. Dolayısıyla, daha önce bitirilen ve kısmi ilişiksizlik belgesi verilen bölümlerin yüz ölçümleri ile bu kısımlar için SGK’ya bildirilmesi gereken prime esas kazanç tutarları, son değerlendirmede dikkate alınmaz. İnşaatın bitirilen kısmı/kısımları için asgari işçilik araştırması yapılabilmesi için Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan “Ek:11-İnşaatın İkmal Edilen Kısmının Bina Maliyetine Oranlarını Gösterir Cetvel” de ya da ilgili belediye tarafından onaylanan yapı denetim tutanağında inşaatın ilişiksizlik belgesi talebinde bulunulan kısmının bitmiş olduğunun belirtilmesi gerekmektedir." şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Buna istinaden;
⎯ Özel nitelikteki inşaat işlerinde kısmi ilişiksizlik belgesi düzenlenmesi, işverenin talebine bağlı bir işlem olduğundan işverence bitirildiği belirtilen kısımlar için yapılacak asgari işçilik araştırma işleminde işin bitim tarihi olarak işverenin kısmi ilişiksizlik başvuru tarihi dikkate alınacaktır.
⎯ İşverenin kısmi ilişiksizlik belgesi başvuru tarihi itibarıyla özel nitelikteki inşaatın bittiği anlaşılır ise; kısmi ilişiksizlik için araştırma yapılmayıp inşaatın tamamı için asgari işçilik araştırma işlemi yapılacaktır.
⎯ Özel nitelikteki inşaat işlerinde işveren tarafından talep edilen kısmi ilişiksizlik işlemleri ile ilgili olarak, inşaatın ilişiksizlik belgesi talebinde bulunulan kısmının bitmiş olduğunun tespit edilmesi gerekmektedir.
⎯ Özel nitelikteki inşaat işi yapı denetimine tabi ise, 05.02.2008 tarihli ve 26778 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği hükümleri kapsamında inşaatın kısmen fen ve sanat kurallarına, ruhsata ve eklerine, ilgili standartlara, teknik şartnamelere ve diğer mevzuata uygun olarak tamamlandığını göstermek üzere yapı denetim kuruluşu tarafından düzenlenen ve ilgili idare (belediyeler, valilikler ve yapı ruhsatı ve kullanma izin belgesi verme yetkisine sahip diğer idareler) tarafından onaylanmış seviye tespit tutanağında belirtilen yapının gerçekleşme oranı toplamından, "ruhsat alınması aşamasında ödenecek olan proje inceleme bedeli" olan %10' luk kısım düşülerek bulunan oran dikkate alınacaktır.
⎯ Yapı denetimine tabi olmayan ve ilgili idare tarafından da inşaatın ikmal edilen kısmının belirtilmemesi durumunda, “İnşaatın İkmal Edilen Kısmının Bina Maliyetine Oranlarını Gösterir Cetvel” de belirlenen kriterlere göre kısmi ilişiksizlik belgesi talep edilen kısmın inşaatın tamamına olan oranının tespiti sosyal güvenlik denetmeni tarafından düzenlenecek seviye tespit tutanağı ile belirlenecektir.
⎯ Yapı sahiplerince SGK’ya borçlarının bulunmadığına dair bir belgenin verilmesinin istenilmesi halinde, kısmi ilişiksizlik belgesinin düzenlendiği tarih itibarıyla işverenin söz konusu iş yerinden borcunun bulunmaması gerekmektedir.
--------------------------
Kaynak: TÜRMOB
