Bir günün 24 saat olmasına kim karar verdi? Bu yazıyı okuduğunuz da saatiniz şu an kaçı gösteriyor? Peki, tamda dk 60 sonra 1 saatin geçmiş olması fikri ortaya nasıl çıktı? Dinlediğim bir podcast te zamanın neye göre ölçüldüğü ve herkes tarafından bu sistemin kabul gördüğünü öğrendiğim, çok ilgi çeken bir konu dinledim. Sizler içinde yazıya dökerek paylaşmak istedim.
Zamanın bölünmesi ve ölçülmesi ihtiyacı insanlık tarihinde çok eski dönemlere dayanır. Babilliler ve Mezopotamyalılar, altmışlık sayı sistemi kullanıyorlardı. Bu sistem, sayıları altmışa bölerek kolayca bölünebilir ve ölçülebilir bir zaman birimi oluşturmayı sağladı. Eski uygarlıklar, gökyüzündeki gezegenlerin hareketlerini gözlemleyerek zamanı ölçerlerdi. Bu gözlemlerde altmışlık sayı sistemi de işe yarıyordu. Bir saat, gökyüzünde belirli bir mesafenin geçtiği süreyi temsil etti. Bu gün kullandığımız takvimlerin atası olarak kabul edilen Sümerlilerin takvimi 12 parçaya bölmesi ayları, bir günün 24 saat olmasının mantığını oluşturur.
Sümerlilerin gökyüzünü inceleyerek yaptığı parmak hesabı tam olarak şöyle sağ elinizin başparmağını kaldırıp sol elinizdeki 4 parmağın boğumlarını sayın bu sayı bize 12'yi verir. Bu 12'lik dilim 5 kez tekrarlanınca ise bize 60 rakamını verir. Bu altmışlık sayı sistemi 1 dakikanın 60 saniye olması, bir günün 24 saat olmasındaki prensibi bize açıklar.
