Ağız sağlımızla ilgili en önemli konulardan biri de 20 yaş dişleri. Genelde 18-30 yaş arasında çıkmasına rağmen bazı kişilerde 70 yaşında bile çıktığı oluyor. 20 yaş dişi ağzımızdaki 3 ana azı dişinden biri. Düzgün bir şekilde çıktığında çiğneme fonksiyonuna büyük katkısı var. Ancak çene darlığı olması durumunda diş tam olarak çıkmazsa veya çıkan dişler düzgün bir şekilde fırçalanmaz ve çürük oluşursa sıkıntılar da oluşmaya başlıyor. 20 yaş dişleri genelde hatalı ve eksik fırçalandığından yemek artıklarının en çok biriktiği yerdir. Bu nedenle de hızlı çürürler.
Aslında 20 yaş dişlerinin mutlaka çekilmesi gerekmemektedir. Sağlıklı olduğu sürece vücudumuzdaki tüm organlar gibi korunmaları gerekir.
20 yaş dişinin gömülü olması durumu diğer dişlere de zarar verebilir. Yanındaki dişe baskı yapması durumunda o dişte çürük oluşumunu tetikler. Bazen gömülü bir 20 yaş dişi kistik oluşumlara sebep olabilir.
Çene kemiğine gömülü olan bir 20 yaş dişi kulak bölgesinde, şakaklarda, çenede ve boyunda ağrıya sebep olabilir. Ağrıyla birlikte lenf bölgesinde şişlik ve hassasiyet oluşabilir.
20 yaş dişinin çekilmesi aslında bir cerrahi operasyondur. Dişin çekilmesinden sonra kanamanın durması için tampon uygulanması gerekir. İlk 24 saatlik sürede tükürme ve ağız çalkalama işlemi yapılmamalıdır. Dişin çekilmesinden sonra ilgili bölgede ödem, şişlik oluşabilir. Bu nedenle buz uygulaması yapılmalıdır. Ayrıca diş çekildikten sonra sigara ve alkol tüketilmemelidir. Yine asitli, baharatlı, sıcak gıdalar tüketilmemelidir.
20 yaş dişleri ile ilgili genel bir bilgi verdikten sonra evrim teorisine inananlar için biraz daha detay bilgi verelim. Bu görüşe göre vücudumuzda işlevini kaybeden onlarca kas ve organdan biri de 20 yaş dişleri. 2,5 milyon yıl önce etle beslenmeye başlayan ilk insanlardan bu yana, 20 yaş dişleri artık işe yaramadığı ve çene yapısı da zamanla küçüldüğü için işlevini kaybediyor. Bir araştırmaya göre günümüzde insanların %35'inde 20 yaş dişi hiç çıkmamış. Aborjinler'de 20 yaş dişi bulunmuyor. Bazı ailelerde anne tarafında 20 yaş dişleri hiç çıkmazken, baba tarafında ağrısız olarak çıkabiliyor. Evrim teorisine inananlara göre eğer insanlar hala vahşi bir ortamda yaşasalardı ve et kıtlığı olsaydı 20 yaş dişlerine sahip olan kişiler diğerlerine göre avantajlı konumda olacaklardı. Çünkü yeşil bitkileri öğütmeleri ve sindirmeleri daha kolay olacaktı.
Sonuca gelecek olursak pek çok diş doktoru 20 yaş dişlerinin çekilmesini öneriyor. Fırçalanmasının zor olması, pek çok kişide tamamen çıkmaması, tükürük bezi kanalına baskı yapması gibi olumsuz durumlar oluşturabiliyor.
Bu nedenle çene ve boyun bölgesinde yaşanılan ağrılar, oluşan şişlikler konusunda tetikte olmak ve bir diş doktoruna görünmek önemli.
