Firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin banka aracığıyla, Merkez Bankasına satılması ile Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi halinde firmalara sağlanacak desteğin uygulamasına ilişkin usul ve esasları düzenlenmiştir.
Tebliğ metninde, döviz dönüşüm desteği uygulamasının;
-İşleme konu olacak dövizin yurt dışı kaynaklı dövizlerini Merkez Bankasına satan firmalar,
İşleme konu edilecek dövizin yurt dışı kaynaklı dövizin olması ve en az % 40'ının Merkez Bankasına satma zorunluluğu olan firmalar açısından aşağıdaki şekilde düzenleme yapılmıştır.
1) Yurt dışı kaynaklı dövizlerin Merkez Bankasına satılmasında döviz dönüşüm desteği sağlanması:
1.1) Firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin banka aracılığıyla Merkez Bankasına satışı sırasında, Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2'si kadar döviz dönüşüm desteği ödenecektir.
1.2) Banka aracılığıyla Merkez Bankasına yapılan satış esnasında bu kapsamda alınan taahhütler için hesaplanan döviz dönüşüm desteği tutarı Merkez Bankasınca firmaya ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılacaktır.
1.3) Bu madde kapsamında Merkez Bankasına satışı yapılacak dövizlerin yurt dışı kaynaklı olduğunun tespiti aracı banka tarafından yapılacaktır.
1.4) Bu kapsamda yapılan döviz dönüşüm desteği ödemelerine ilişkin usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.
2) Yurt dışı kaynaklı dövizlerin Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesinde döviz dönüşüm desteği sağlanması:
Bilindiği üzere, İhracat Genelgesinin Ek 1 inci maddesi uyarınca, 18.04.2022 tarihinden itibaren, İBKB'ye veya DAB'a bağlanan ihracat bedellerinin en az %40'ı İBKB'yi veya DAB'ı düzenleyen bankaya satılması zorunludur.
2.1 Yurda getirilen yurt dışı kaynaklı dövizin en az yüzde 40'ı Merkez Bankasına satıldıktan sonra getirilen dövizin kalan kısmının dönüşüm kuru üzerinden Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi ve Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca Merkez Bankasına satılan tutardan daha fazla döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2'si kadar döviz dönüşüm desteği sağlanacaktır.
2.2) Bu madde kapsamında dönüşümü yapılacak döviz cinsleri, açılacak Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarının vadeleri ile diğer usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.
2.3) Bu madde kapsamında dönüşümü yapılacak döviz cinsleri, açılacak Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarının vadeleri ile diğer usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.
Bu tebliğe göre; TCMB İhracat Genelgesinin ek 1 inci maddesi uyarınca, 18.04.2022 tarihinden itibaren, İBKB'ye veya DAB'a bağlanan ihracat bedellerinin en az %40'ı İBKB'yi veya DAB'ı düzenleyen banka aracılığıyla TCMB satılması zorunlu olması nedeniyle, yüzde 2'lik dönüşüm desteği ihracat yapan şirketlere uygulanacağı yorumu yapılması gerekmektedir.
3- Döviz alımı yapmama taahhüdünün yerine getirilmemesi:
Bu Tebliğ kapsamında firmalarca verilen döviz alımı yapılmaması taahhüdünün yerine getirilmemesi halinde döviz dönüşümü desteği tutarları ilgili dönem boyunca oluşan pozitif kur farkı eklenerek ve döviz dönüşümü desteğinin ödenme tarihinden taahhüdün yerine getirilmediğinin tespiti tarihine kadar geçen süre için tespit tarihinde geçerli olan Merkez Bankasının ilan ettiği en yüksek gecelik borç verme faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte bankalarca tahsil edilerek Merkez Bankasına aktarılır. Taahhüdünü yerine getirmeyen firmaların Merkez Bankası kaynaklı kredi kullanım talepleri, taahhüdün yerine getirilmediğinin tespit edildiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kabul edilmez.
Bu tebliğ yayımı tarihinde (26.01.2023) yürürlüğe girmektedir.
______________________________
(Resmi Gazete: 26.01.2023 tarihli 32085 sayılı)
