Bilindiği üzere ticari hayatta, işletmeler 'sipariş formu' veya 'sipariş mektubu' adı altında düzenledikleri belgeleri imzalayıp kaşeledikten sonra satıcılara göndererek satın alacakları malları talep etmektedirler. Söz konusu formda malı satın alacak olanın bilgileri ile satın alınacak malın cinsi, miktarı, tutarına ve diğer özelliklerine yer verilmektedir. Sipariş formu veya sipariş mektubunun hangi hallerde damga vergisine tabi tutulması gerektiği aşağıda açıklanmıştır.(488 sayılı Yasa mad. 1,2)
Bir kağıdın damga vergisinin konusuna girmesi için;
a) Üzerinde imza veya imza yerine geçen bir işaretin bulunması,
b) Herhangi bir hususu ispat veya belli etmesi,
c) Damga Vergisi Kanunu'na ekli (1) sayılı tabloda sayılan belgelerden olması gerekir.
(1) sayılı tabloda vergiye tabi kağıtların sadece isimleri sayılırken, Damga Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinde;
'Bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılır ve buna göre tabloda yazılı vergisi bulunur.
Kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılır.
Mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınır.'
Hükmüne yer verilmiştir.
Kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere, bir kağıdın damga vergisini belirleyebilmek için öncelikli olarak kağıdın mahiyetine bakılır. Burada kağıdın üzerinde taşıdığı isim değil, kağıdın içerdiği anlam önem arz etmektedir.
Sonuç olarak, sipariş formu adı altında düzenlenen kağıtlar esasen damga vergisinden kaçınmaya yönelik yapılan düzenlemeler olup, vergi peçelemesi söz konusudur. Kağıdın gerçek mahiyeti form değil sözleşmedir. Bu nedenle 488 sayılı Damga vergisi kanununa ekli 1 sayılı tabloda yer alan oranda yani akitler ile ilgili kağıtlar binde 9,48 oranında vergilendirilmelidir.
Sipariş formu veya sipariş mektubu adı ile düzenlenen bir kağıt, alıcı ve satıcının imzasını taşıyorsa, formda veya mektupta yazılı siparişe konu mallar için karşılıklı bir sözleşme düzenlenmiş demektir. Siparişe konu edilen malların bedeli üzerinden binde 9,48 oranında damga vergisi hesaplanarak ödenmesi gerekir. Damga vergisinin tamamının ödenmesinden alıcı ve satıcının her ikisi de sorumludur. Sipariş formu veya sipariş mektubu sadece alıcı tarafından imzalanıp satıcıya gönderilmesi halinde, satıcı tarafından imzalanmadığı sürece damga vergisi doğmayacaktır. Bu gibi belgelerin yurt dışında tanzim edilmesi halinde Türkiye'de ibrazı yapılmadığı sürece herhangi bir vergi söz konusu olamaz. Yurt dışında düzenlenerek Türkiye 'de ibraz edilen veya kullanılan kağıtlar damga vergisine tabidir.
