2.2.5- Diğer Hususlar
2.2.5.1. 'Kontrollü İşyeri' olarak sisteme tanımlanmış olan işyerlerinin e-beyanname üzerinden muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin beyanına izin verilmediği için, bu işyerlerinin 'Sahte İşyeri' olup olmadığının tespitine yönelik incelemelerin öncelikli olarak sonuçlandırılması ve 'Sahte İşyeri' olmadığı tespit edilenlerin 'Kontrollü İşyeri' tanımlamasının kaldırılması gerekmektedir.
2.2.5.2. 'Kontrollü İşyeri' tanımlaması nedeniyle denetime gönderilmiş işyerleri Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından incelenerek, 'Kontrollü İşyeri' tanımlaması yapılacak tespit sonucuna göre ya 'Sahte İşyeri' olarak değiştirilecek ya da kaldırılacak olup; bu işyerleri hakkında denetim sonucuna göre işlem yapılacaktır
2.2.5.3. 'Kontrollü İşyeri' tanımlamasının kaldırılması durumunda, bu işyerlerinden bildirimi yapılan sigortalılar hakkında yapılacak işlemlere esas olmak üzere Kısa Vadeli Sigortalar Servisi ile Emeklilik Servislerine ayrıca bilgi verilecektir.
2.2.5.4. Sistem tarafından sahte olma potansiyeli yüksek olduğu tespit edilen işyerlerinin yer aldığı listelerdeki işyerlerinin denetimlerine her ay düzenli olarak devam edilmesi büyük önem taşımakta olduğundan 'Kontrollü İşyeri' olarak tanımlanan işyerlerinin denetime sevk işleminin yapılıp yapılmadığı hususu bizzat ilgili İl Müdürünce/Merkez Müdürünce takip edilecektir.
2.3- Şüpheli İşyeri Tanımlamaları İle Bu İşyerleri Hakkında Yapılacak İşlemler
'Sahte İşyeri' olarak tanımlanmış olan işyerlerinin, işverenlerinin, gerçek kişi olması halinde TCKN, tüzel kişi olması halinde VKN ile tüzel kişiliği oluşturan ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak suretiyle bu kişiler adına aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde tescil edilmiş/edilecek diğer işyerleri ile bu gerçek veya tüzel kişilerin ortak/üst düzey yönetici olduğu/olacağı diğer işyerleri, sistem tarafından 'Şüpheli İşyeri' olarak tanımlanacaktır. Dolayısıyla, otomatik şüpheli işyeri tanımlaması yalnızca sahte işyeri tanımlamasından dolayı yapılacak olup; kontrollü işyeri tanımlamasından dolayı otomatik şüpheli işyeri tanımlaması yapılmayacaktır.
Sistem tarafından yapılacak otomatik tanımlamanın eksiksiz olması için 'Sahte İşyeri' olarak tanımlanmış olan işyerlerinin tescil bilgilerinin tam ve güncel olması gerekmektedir.
'Sahte İşyeri' olarak tanımlanmış olan gerçek kişi veya tüzel kişiler adına veya işverenin tüzel kişilik olması halinde ortak veya üst düzey yöneticileri adına yeni bir işyeri dosyası tescil edileceği ya da bu kişilerin tescil giriş veya tescil değişiklik ekranları vasıtasıyla sisteme ortak veya üst düzey yönetici olarak girileceği durumlarda, yeni tescil edilen veya tescil düzeltme işlemleri yapılan bu işyerleri için sistem tarafından otomatik olarak 'Şüpheli İşyeri' tanımlaması yapılmakta olup 'Bu işyerine şüpheli tanımlaması yapılmıştır. İşyerinin denetime sevk edilmesi gerekmektedir'. şeklinde uyarı mesajı verilmektedir.
Tescil giriş veya düzeltme işlemleri esnasında, uyarı mesajı verilen işyerlerine ilişkin denetim gerekçesi, tescil giriş veya düzeltme işlemlerinin yapılmasının ardından tescil ekranlarında yer alan 'Denetim Gerekçesi Yazdır' seçeneği işaretlendiği takdirde sistem tarafından yazdırılacaktır.
Tescil giriş veya değişiklik işlemlerinin yapılmasının ardından uyarı mesajı verilen işyerlerinin 'Sahte İşyeri' olup olmadığının tespiti için Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca işyerinde fiilen denetim yapılması gerektiğinden, İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisince bu işyerleri, uyarı mesajının alındığı gün içinde Sosyal Güvenlik Denetmenleri Servisine bildirilecektir.
Denetim sonuçlanıncaya ya da işyerlerinin 'Sahte işyeri' olduğuna ilişkin tanımlama yapılıncaya kadar 'Şüpheli işyeri' tanımlaması yapılan işyerlerinden hizmet bildirilen sigortalıların hizmet bildirimi ve hizmet birleştirmesi yapılmaya devam edilecektir.
Diğer taraftan, 'Sahte İşyeri' olarak tanımlanan işyerlerinin, işverenlerinin, gerçek kişi olması halinde TCKN, tüzel kişi olması halinde VKN ile tüzel kişiliği oluşturan ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak suretiyle bu kişiler adına aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde, tanımlanma tarihinden önce tescil edilmiş diğer işyerleri ile bu kişilerin ortak/üst düzey yönetici olduğu diğer işyerleri için de sistem tarafından otomatik olarak 'Şüpheli İşyeri' tanımlaması yapılacaktır.
Bu şekilde tanımlanan işyerlerinin listesi Prim Tahakkuk ve Tahsilat Servisince, İşveren İntra programlarından LİSTELER/İSTATİSTİKLER, SAHTE/KONTROLLÜ/ ŞÜPHELİ İŞYERLERİ, ŞÜPHELİ/SAHTE/KONTROLLÜ seçilmek suretiyle erişilen ekran vasıtasıyla alınacaktır. Söz konusu ekranda;
Liste Tipi: İl Bazında SGM Kodu: (İşveren işlemlerinin yapıldığı ilgili merkez müdürlüğü) Tescil Tipi : (Şüpheli, Sahte, Kontrollü, Hepsi) bölümleri yer almaktadır. 'Tescil Tipi' bölümüne 'Şüpheli' girilmek suretiyle tescil kütüklerine
'Şüpheli İşyeri' tanımlaması yapılmış olan işyerlerinin listesi her ayın 1'i ile 6'sı arasında alınarak Ek-2'de yer alan denetim gerekçesi düzenlenmek suretiyle Sosyal Güvenlik Denetmenleri Servisine intikal ettirilecektir.
Bu kapsamda, 'Şüpheli İşyerinin' sahte işyeri olup olmadığının tespit edilmesi amacıyla yapılacak yerel denetim ve araştırma/inceleme işlemleri bu genelgenin 2.2.4. numaralı bölümünde yer alan 'Kontrollü İşyeri' hakkındaki açıklamalara göre yapılacaktır. Ayrıca, yapılan yerel denetim ve çevre araştırması sonrası düzenlenecek durum tespit raporunda işyerinin sahte olabileceğine kanaat getirilmesi halinde 'Şüpheli İşyeri' tanımlamasının 'Kontrollü İşyeri' olarak değiştirilmesi hususunda ara karar verilecektir.
Yapılan denetim ve araştırma/inceleme işlemlerinin nihai sonucuna göre tanzim edilecek rapor gereği ise 'Kontrollü İşyeri' tanımlaması ya 'Sahte İşyeri' olarak değiştirilecek ya da kaldırılacaktır.
Denetim raporu ile 'Şüpheli İşyeri' tanımlaması kaldırılan işyerine şüpheli tanımlamasının kaldırıldığı tarihi takip eden;
- Altıncı ayın sonuna kadar tekrar sistem tarafından şüpheli ya da manuel kontrollü tanımlaması yapılmayacaktır.
- Yedinci ayın ilk gününden itibaren bu işyerine tekrar sistem şüpheli ya da manuel kontrollü tanımlaması yapılacaktır.
'Şüpheli İşyeri' tanımlamasının kaldırılmasına karar verilmesi halinde, işyerinin şüpheli kodunun kaldırılabilmesi için sisteme 'Sahte İşyeri' olarak tanımlanmış işyerleri için yapılan tanımlamaların kaldırılmasının beklenilmesine gerek bulunmamaktadır
Söz konusu listenin her ay alınması ve bahse konu denetimlere düzenli olarak devam edilmesi büyük önem taşımakta olup, bu listelerin düzenli olarak alınarak denetime sevk işleminin yapılıp yapılmadığı hususu bizzat ilgili İl Müdürünce/Merkez Müdürünce takip edilecektir.
Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
