Plastik, modern hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Geniş kullanım alanları ve esnek yapısı sayesinde birçok sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır, bunlara bakacak olursak;
● Ambalaj: Gıda, içecek ve diğer ürünlerin paketlenmesinde sıkça kullanılır.
● Tüketici Ürünleri: Oyuncaklar, elektronik cihazlar, mutfak gereçleri, mobilyalar gibi birçok günlük tüketim malzemesinde yer alır.
● Otomotiv: Araba parçaları, tamponlar, iç döşemeler ve yakıt sistemleri gibi birçok bileşende kullanılır.
● İnşaat: Borular, yalıtım malzemeleri, kaplamalar ve pencere çerçeveleri gibi inşaat malzemelerinde kullanılır.
● Tıbbi Ürünler: Şırıngalar, steril paketler, tıbbi cihazlar ve protezler gibi sağlık ürünlerinde kullanılır.
● Tekstil: Polyester gibi sentetik elyaflar, giysiler ve halılarda kullanılır.
Plastiğin Faydaları
● Hafiflik: Plastikler genellikle hafif ve taşınması kolaydır.
● Dayanıklılık: Çoğu plastik uzun ömürlü ve dayanıklıdır.
● Esneklik: Plastik, farklı şekillerde ve formlarda üretilebilir.
● Ekonomik: Üretimi genellikle ucuzdur ve büyük ölçekli üretimlerde maliyet avantajı sağlar.
● Su Geçirmezlik: Suya dayanıklıdır ve su geçirmez ürünlerin yapımında idealdir.
Kamuoyundan duymuşsunuzdur, TÜKONFED Tüketici Konfederasyonu Başkanı Sn. Aydın Ağaoğlu yakın geçmişte rahatsızlandı, bir kriz geçirdi ve ambulansla hastaneye kaldırıldı. Sn. Ağaoğlu ile İstanbul Çevre Konseyi’nde uzun zamandır birlikte yönetim kurulunda hizmet vermekteyiz, bunun üzerine İstanbul Çevre Konseyi Genel Sekreteri (Başkanı) Sn. Zafer Murat Çetintaş ile birlikte Sn. Ağaoğlu’nu ziyarete gittik. Geçmiş olsun dileklerimiz ve birkaç sohbetten sonra ilginç bir anekdot yaşadık, Sn. Ağaoğlu’nun hasta yatağında bile nasıl duyarlı bir çevreci olduğunu siz değerli okuyucularla paylaşmak zorunda hissettim kendimi.
Sn. Aydın Ağaoğlu’nun bize hasta yatağından anlattığı çok önemli tespitler.
“Krizle birlikte ambulansa haber verildi, ambulansa girdim ki, sağım solum, bantlar, tıbbi cihazlar, her tarafım plastik, sedye de plastik. Ambulanstan indim, yoğun bakıma aldılar, yoğun bakımda, kolumdaki bant, serum, kan torbası, hortum, boynuma taktıkları cihaz, her yer plastik, idrar tahlili istediler, koydum plastik kaba götürdüm, hemşire eldiven taktı elimden örneği almak için, o da plastik. Ya plastik ne kadar faydalı, ama biz insanlar ne yapıyoruz, onu (plastiği) çevreye, denizlere, göllere, ırmağa, doğaya bırakıyoruz. Ya arkadaş biz ne kadar düşüncesiz ne kadar izansız bir varlığız. İyi insanların gittiği yer cennet oluyor, iyi insanlar bulundukları yerleri onlar cennete çeviriyor. İşte bu noktada siz öyle bir şey yapıyorsunuz ki, kendi geleceğinizi, çocuklarınız istifade edeceği suyu kirletiyorsunuz. Nehirleri gölleri kirletiyorsunuz, bide üstüne üstlük cebinizden, tencerenizden plastik atıyorsunuz, nereye; çevreye, doğaya. Çünkü plastik doğada yok olmuyor, plastiğin yeniden dönüşümü mümkün, ama siz onu balıkların midesine mikro plastik olarak gönderiyorsunuz. Siz kanalizasyonun tıkanmasına yol açıyorsunuz. Bu plastik 500 defa geri dönüşür ve bu ekonomik bir değer katar size. Siz bunu geri dönüştürmezseniz petrolden elde ederseniz para ödeyeceksiniz, ama bunu çok cüz’i bir maliyetle yeniden dönüştürüp hayata geri kazandırabilirsiniz” dedi.
Gelelim kendi konumuza,
Plastiğin Dönüşümü ve Geri Dönüşüm Süreci
Plastiklerin geri dönüştürülmesi, çevresel etkilerini azaltmak için önemlidir. Geri dönüşüm süreci şu adımları içerir:
● Toplama ve Ayırma: Plastik atıkların toplanması ve türlerine göre ayrılması.
● Temizleme: Plastiklerin yıkanması ve kirleticilerden arındırılması.
● Kırma ve Parçalama: Plastiklerin küçük parçalara ayrılması.
● Eritme ve Kalıplama: Plastik parçaların eritilerek yeni ürünler için kalıplara dökülmesi.
Plastiğin Doğada Uzun Süre Yok Olmaması ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Plastikler, doğada çok uzun süre bozulmadan kalabilir ve çevreye zarar verebilir. Bu nedenle insanların dikkat etmesi gereken hususlar şunlardır:
● Tek Kullanımlık Plastiklerden Kaçınma: Tek kullanımlık plastik ürünleri mümkün olduğunca kullanmamak.
● Geri Dönüşüm: Plastik atıkları geri dönüşüm kutularına atarak geri dönüşüme katkıda bulunmak.
● Alternatif Malzemeler Kullanma: Plastik yerine kâğıt, cam veya metal gibi daha çevre dostu malzemeler tercih etmek.
● Bilinçli Tüketim: Plastik kullanımını azaltmak ve sürdürülebilir ürünlere yönelmek.
● Eğitim ve Farkındalık: Plastik kirliliği konusunda bilinçlenmek ve çevreyi koruma konusunda duyarlı olmak.
Özetleyecek olursak, Plastik, modern dünyada geniş bir kullanım alanına sahip olsa da çevresel etkileri göz önünde bulundurularak dikkatli ve bilinçli bir şekilde kullanılmalıdır. Geri dönüşüm ve alternatif malzemelerin kullanımı, plastik kirliliğini azaltmak için geleceğe atılacak önemli ve faydalı adımlar olacaktır.
