[email protected]
İki gece önce ABD'de yaşananlar ülke tarihinde eşi benzeri görülmemiş hadiselerdi. Başkanlık seçimlerinin sonuçlarının netleştiği dakikalarda, Trump destekçileri kongre binasına saldırdı ve ele geçirdi. En az 4 kişinin hayatını kaybettiği biliniyor.
Henüz seçimler yapılmadan evvel, anketler Biden'ı favori gösterirken, Donald Trump seçimlere ''şaibe'' karışabileceğini, oyların çalınabileceğini sık sık dile getiriyordu. Komplo teorileriyle kitlesini mütemadiyen oltalayan Trump, 3 Kasım'da gerçekleşen seçimlerden sonra da benzer dille ortalığı bulandırmayı sürdürdü. Kongre'nin toplanacağı tarih olan 6 Ocak'ta ''bir dümenler döneceğini'' açık açık destekçilerine söyleyen Trump, olayların bu noktaya ulaşacağını muhtemelen ön göremedi. Zira Trump'ın yargılanacağına kesin gözüyle bakılıyor. Hapse girmesi de söz konusu.
Kongre'ye saldıran Trump destekçisi beyaz Amerikalıların oluşturduğu gruba polisin mukavemet göstermemesi, hatta bir polisin göstericilerle selfie (özçekim) çekmesi white privilege (beyazların toplumdaki ayrıcalığı) hususunda gözle görülür bir detay oluşturdu. Nitekim Kongre'ye saldıranlar siyahiler, Müslümanlar ya da Hispanikler olsaydı neler yaşanabileceği az çok tahmin ediliyor.
Kongre'yi ele geçirenler arasında white supremacy (beyaz ırkın üstünlüğü) savunucusu, Viking dövmeli Şaman eylemciler de vardı. Nazi ideolojisinin de zamanında kullandığı, beyaz üstünlüğünü Nordik Şamanik esintilerle harmanlayan garip bir oluşum.
Q şaman lakaplı yukarıdaki insanın ismi Jake Angel. Trump'ın Şeytana karşı spiritüel bir savaş verdiğini öne sürüyor. Mensubu olduğu Qanon grubu, ABD'nin Şeytan'a tapan medya sahipleri, politikacılar ve şirketlerce kuşatıldığına inanıyor. Benzer hareketler yakın zamanda Avrupa'da da ilgiyle karşılanıyor.
ABD'de yaşananları ve Trump destekçisi bazı grupların nasıl bir mantalitede olduğunu kavramak adına iyi bir özet. Yazının sonunda daha detaylı bilgi içeren bir link olacak.
Trump'ın amacı neydi?
Donald Trump'ın seçim sonuçlarını kabul etmeyeceğini açıklaması, oyların güvende olmadığını ve seçimlerin ondan çalınacağını sık sık dile getirmesi tekrar başkan seçilmeyeceğinin emareleri görüldüğünden beri tekrarlanıyor. Ancak Donald Trump başkan olmasa bile, son derece popüler olan oğlu Donald Trump Jr.'ın ileride başkan adayı olabileceği tahmin ediliyor. Oğlunun başkanlık vakti geldiğinde ''Babamdan başkanlığı bir kez çaldılar, bu bir daha yaşanmayacak'' kozunu pekala kullanabilir ve kendi kitlesi içerisinde başarılı da olabilirdi. Ancak yaşananlardan sonra eşeğin kulağına su kaçtı.
Twitter ve Facebook'dan Trump'a sansür
Herhangi bir dayanağı olmadan seçimlerin hileli olduğunu iddia etmeye devam eden Trump'ın Facebook ve Twitter hesapları geçiçi süreliğine kapatıldı.
Facebook, süregelen şiddet olaylarının yatışması için hesabı kapattığını açıklarken, Twitter, topluluk kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle Trump'ın attığı 3 iletinin kaldırılmasını talep ettiklerini, eğer kaldırmazsa hesabın erişime kapalı kalacağını vurguladı.
Açıkçası bu şirketlerin direkt olarak ABD başkanını sansürlemesi pek de iyi bir şey değil. Twitter yalan haberlerin önüne geçmek için son birkaç aydır henüz ispatlanmamış iddiaların (özellikle Trump tweet'lerinin) altına, ''Seçimde hile yapıldığıyla alakalı bu iddia kesin değil, tartışmalı.'' veya ''Bu iddia hakkında diğer kaynaklar farklı şeyler söylüyor.'' yazıyor.
Bu yine bir nebze kabul edilebilir olsa da direkt olarak yazılanların ve içeriklerin kaldırılması iki açıdan oldukça sorunlu.
Birincisi; ifade özgürlüğünün şirketlerce direkt engellenmesi,
İkincisi; zaten komplo teorilerine meraklı olan Trump destekçilerine koz verilmesi.
Amerikan halkı yaşananlara ne diyor?
YouGov şirketinin yaptığı araştırmaya göre, Cumhuriyetçilerin %45'i ABD Kongresi'ne yapılan saldırıyı onaylıyor.
Cumhuriyetçilerin yalnızca %28'i saldırının sorumlusuna Trump diyor.
Yine Cumhuriyetçilerin %68'i Kongre'ye yapılan saldırıyı bir tehdit olarak görmüyor.
Kırılgan sistemler ve demokrasi
Daha önce yazdığım ''Amerikan seçimleri ve popülizmin çöküşü'' başlıklı yazıda, ''Trumpvari'' liderlerin güçlerini ve kitlelerini popülist söylemle radikalleştirdiğini, bunun da ülke içinde ekonomik ve sosyal çatışmalar aracılığıyla ortaya çıkabileceğini yazmıştım. Nitekim bu tutumun nelere yol açabileceğini kavramak adına iki gece önce yaşananlar ders niteliğinde olmalı.
---------------------
https://time.com/5569399/viking-history-white-nationalists/
