Yaşam eşinizle, çocuklarınızla, arkadaşlarınızla kısacası çevrenizdekilerle iletişim kurma sanatıdır. Kendinizi ne kadar iyi anlatabilir ve karşı taraftan ne kadar iyi anlaşılırsanız yaşamda isteklerinizin karşılanması, sorunlarının çözümü daha olası hale gelir. Etkili iletişim kurmak için çeşitli becerileri edinebilmek (dinleme, empati vb) ve sıklıkla yapılan hatalardan kaçınmak önemlidir. 'Peki nedir bu sıklıkla yapılan hatalar ? Acaba ben de yapıyor olabilir miyim ?' diyorsanız Uzman Psikolojik Danışman Şura Saka'nın anlatımı sizin için faydalı olabilir:
İletişim hatalarından en sık olanı varsayımlarda bulunmaktır. Bu varsayımlardan biri başkalarının sizin ihtiyaçlarınızı siz söylemeden bileceğini düşünmenizdir. Bu durum
beklentiler karşılanmadığında çoğunlukla hayal kırıklığıyla sonuçlanır. Oysaki herkesin zihni farklıdır. Karşınızdaki kişi ilişkide ihtiyaçlarınız konusunda sizin yerinize düşünüp karar veremez. Buna çok istekli olsa bile bunu bütünüyle başarabilmesi oldukça zordur. Kişilere beklentilerinizi iletmek sizin sorumluluğunuzdadır. Beklentileri gerçekleştirip gerçekleştirmemek de onların kararıdır. Benzer şekilde başkalarının fikirleri hakkında onlara sormadan yargıda bulunmak yerine (Bana söylemese de biliyorum, bana kırgın vb.) bu kişiye ne düşündüğünü sorarak gerçekliği öğrenebilirsiniz.
İletişim hatalarından bir diğeri ise size anlatılan bir sorun olduğunda sizin kişiye ihtiyacını sormadan nasihat vermeniz veya kişinin sorununu çözmenizdir. Bu durum kişinin talebinin 'sorunun çözülmesi' olduğunu varsaymaktan kaynaklanmaktadır. Oysaki bazen kişiler sadece duygularına eşlik edilmesini isteyebilir. İhtiyacı anlamak 'Sana nasıl yardımcı olabilirim ?' sorusunu sormakla mümkündür. Örneğin; çocuğunuz derslerin zorluğundan yakınabilir. Ona 'Haftada şu kadar çalışırsan, şu kaynaklara bakarsan sınavları daha kolay atlatabilirsin.' demek yerine 'Evet, bazen konulara çalışmak, sürekli soru çözmek çok yorucu olabiliyor.' diyebilirsiniz.
İletişim hatalarından bir diğeri çatışmalardan kaçınmaktır. Bu şekilde karşınızdaki kişinin sorun hakkında bilgisi olmaz ve sorun daha da büyüyebilir. Kişiler bazen hislerini ve ihtiyaçlarını söylediğinde karşı tarafın incinmesinden korkabilir. Birine sizi incittiğini söylediğinizde bu kişinin sizi incittiğini fark ettiği için incinmesi, bu duyguyla baş etmesi onun sorumluluğundadır. Bunun yanı sıra sorumluluk almamak, verilen zararla ilgili özür dilememek de bağlara zarar veren hatalardandır.
İlişkilerde yapılan başka bir hata eleştiride bulunmaktır. Eleştiride bulunmak, bir rahatsızlığı dile getirmekten ziyade sorunu karşınızdakinin kişiliğine atfetmek anlamına gelir. Mesela gece geç saatte telefonunu açmayan eşinize 'Sen zaten çok sorumsuzsun. Beni hiç düşünmüyorsun, bencilin tekisin.' dediğinizde eleştiride bulunmuş olursunuz. Böyle bir 'sen dili' cümlesi kurmak yerine duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı belirttiğiniz bir 'ben dili' cümlesi kullanmak sağlıklı iletişim kurmanızda size faydalı olabilir. Örneğin; 'Gece geç saatte telefonu açmadığında, çok korktum. Başına kötü bir şey geldiğini düşündüm. Böyle bir durumda birbirimizden haber alalım isterim.' diyebilirsiniz.