Bosphorus Boat Show; Tekne, Tekne Ekipman ve Aksesuarları Fuarı, üçüncü kez 26 Ekim – 3 Kasım 2024 tarihlerinde MarinTurk İstanbul City Port’ta düzenlenecek. ED Fuarcılık tarafından organize edilen; Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED) desteği, YATED Fuarcılık iş birliğinde, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) izni ve GİSBİR’in ana sponsorluğunda düzenlenecek olan fuar öncesinde bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıya; YATED Yönetim Kurulu Başkanı Murat Bekiroğlu, YATED Başkan Vekili Cem Hüroğlu, YATED Genel Sekreteri Orhun Şentürk, YATED Muhasip Üye Uğur Aksan, YATED Genel Müdürü Kadir Karakaya, ED Fuarcılık Kurucu Ortağı Dilek Soydan, ED Fuarcılık Kurucu Ortağı Emel Yılmaz ve MarinTurk Marinalar Genel Müdürü Fahir Çam katıldı.
‘Teknelerin yüzde 50’si yerli üretim’
Bu yıl 50 binden fazla ziyaretçi beklediklerini ifade eden Dilek Soydan, “Deniz üzerinde üçüncü kez düzenlenen fuarda; tekne, yat ve mega yatlar, konforlu yaşam alanları, ileri teknoloji performansları ve tasarımlarıyla sergilenecek. Lüks tekne ve yatların yanı sıra, tekne ve yat inşasında kullanılan son teknolojilerin de sergileneceği fuarda, deniz tutkunları yelkenli teknelerden motor yat teknelere, sürat teknelerinden katamaranlara, botlardan marina ekipman ve aksesuarlarına kadar aradığı her şeyi bulabilecek. 200’ün üzerinde firmanın katılacağı fuarda, 500’den fazla marka temsil edilecek ve deniz üzerinde 300’den fazla, karada ise 150’den fazla olmak üzere toplamda 500’e yakın tekne deniz severlerin beğenisine sunulacak. Yerli-yabancı yüzlerce teknenin görücüye çıkacağı fuarda 2025 model tekneler de sergilenecek. Sergilenecek teknelerde yerli ve yabancı tekne oranı da eşit seviyelerde. Bu anlamda, yerli teknelerin sayısının her geçen artıyor olması sektörümüz adına çok sevindirici. Dünyanın her yerinde ilgi gören yerli teknelerimizi, İstanbul’da da tekne severlerle buluşturacağız. Geçen yıl sergilenen teknelerin toplam değeri 10 milyar TL civarındaydı. Bu yıl ise sergilenecek teknelerin toplam değerinin 15 milyar TL olması bekleniyor. Yine, geçen yıl fuar döneminde yapılan satış 2 milyar TL’ye ulaşmıştı. Bu yıl, bu rakamın çok daha üst seviyelere gelmesini bekliyoruz.” dedi.
‘2026’dan itibaren hızlı büyüme bekliyoruz’
Tekne ve yat sektörünün çatı kuruluşu olarak sektörün gelişimi için mücadele ettiklerini ifade eden YATED Yönetim Kurulu Başkanı Murat Bekiroğlu, “YATED olarak hem denizde hem karada iki ayrı fuar düzenliyoruz. Bu fuarlarımızda tüm üyelerimizi ve sektörümüzü bir araya getiriyoruz. YATED olarak tüm sektörün ilerlemesi için mücadele ederken, diğer taraftan yerli üreticilerimize de daha fazla destek sağlamaya çalışıyoruz. 26 Ekim’de başlayıp, 3 Kasım’a kadar devam edecek fuarımızın hedeflerimize ulaşma noktasında çok büyük faydası olacağına inanıyoruz.” diye konuştu.
Son dönemlerde tekne ve yat sektöründeki gelişmeler hakkında da değerlendirmelerde bulunan Murat Bekiroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Döviz kurlarındaki durum nedeniyle sektörümüzde rekabet avantajımız azalmaya başlasa da işçilik ve kaliteli üretimimizle bu avantajımızı korumaya çalışıyoruz. Diğer taraftan krediye erişim de zorlaşmaya başladı. Örneğin; pandemi döneminde tekne ve yatlara olan ilgi bir hayli yükselmiş, satışlarda da artış yaşanmıştı. Kişiye ve ailelere özel bir alan olması nedeniyle teknelere olan ilgi ciddi seviyede artmıştı. Aynı zamanda, krediye erişim de yüksekti. Sektörde, ortalamalar değişmekle birlikte satışların yüzde 50’ye yakını kredi ile yapılıyordu. Fiyatları 50 bin ile 100 bin Euro arasında değişen tekneler 15-20 bin Euro peşinat ile gerisi 6-7 yıla varan geri ödemelerle kredili olarak satılıyordu. Pandemi sonrasında ise satışlar normal seviyesine geldi. Bu dönemde kredi maliyetleri de yükselince satışlarımız eski normaline döndü. Ancak 2026 yılından itibaren enflasyonun ve faizlerin düşmesiyle birlikte krediye erişim imkanının artmasını bekliyoruz. Böylece, sektörün 2026’dan itibaren hızlı bir büyüme yakalayacağını umuyoruz.”
‘Çok hızlı bir şekilde 10 tane marina yatırımı yapılmalı’
Sektörün önündeki diğer bir engelin de marinalarda tekne ve yat bağlama kapasiteleri olduğunun altını çizen Murat Bekiroğlu, “Bağlama kapasitesi düşük olunca marinada fiyatlar da yükseliyor. Ancak, bunu söylediğimizde marinaları suçluyormuşuz gibi oluyor. Bizim derdimiz mevcut marinalarla değil, yeni marina yatırımlarının önünün açılmasını istiyoruz. Cennet koyları koruyarak, koyların dışında marina yatırımları yapılmasını talep ediyoruz. YATED olarak bu konuda üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Hızlı bir şekilde ilk etapta Antalya’nın kuzeyine ve İzmir’in güneyine en az 10 tane marina yatırımı yapılması gerekiyor. Bu konuda ilgili bakanlıklara da taleplerimizi ilettik. Eğer bu yatırımlar yapılırsa, yat ve tekne turizminde tamirden bakıma kadar birçok alanda hızlı bir gelişim sağlarız. Kitle turistine göre 10 kat daha fazla harcama yapan tekne ve yat turistini daha fazla ülkemize çekeriz. Tamir-bakım için gelecek olan tekne ve yatlardan da daha fazla gelir elde ederiz. Bu da sektörümüzün ve turizmin gelişmesini sağlar. Bugün Fransa’da 325 binin üzerinde, İtalya’da 200 binin üzerinde İspanya’da 185 binin üzerinde bağlama kapasitesi var. Türkiye’de ise bu sayı 25 bin civarında.” ifadelerini kullandı.
Sektörün ihracatı 1.7 milyar dolar
Türkiye’nin özellikle özel nitelikli gemilerin inşasında çok hızlı bir gelişim kaydettiğini dile getiren YATED Başkan Vekili Cem Hüroğlu, “Bunların dışında tekne, yat, balıkçı gemileri ve feribotlar da üretiliyor. Türkiye olarak geçen yıl 1,7 ile 1,8 milyar dolar arasında bir ihracat seviyesini yakaladık. Bu yıl da benzer bir seviyede yılı kapatacağımızı düşünüyoruz. Katma değerli bir ihracat gerçekleştiriyoruz. Türkiye’nin kilogram başına ihracatı ortalama 1,3-1,5 dolar seviyelerindeyken, sektörümüzde bu rakam 25-30 dolar ve üzerinde rakamlara ulaşmakta… Diğer taraftan Türkiye’de tamir-bakım alanında da ihracatımız kadar bir ciro elde ediyoruz.” dedi. Sektörü büyütmek ve daha katma değerli ihracat yapmak için çalıştıklarına değinen Cem Hüroğlu, “24 metrenin altındaki teknelerin KDV muafiyeti ile ilgili yeni uygulama son dönemde satışlarımızın biraz yavaşlamasına neden oldu. Ancak, gelecek dönemde normalleşmeyle birlikte satışlarımızın yeniden yükseleceğine inanıyoruz. Yaklaşık 70 bin kişinin direkt çalıştığı ve yan sanayisiyle taşeronlarıyla 100 binlere varan istihdam sayımızla ülkemiz için çok değerli bir sektörüz. Bu kadar önemli bir sektörü elimizden geldiğince destekleyip, büyütmek hepimizin arzusu. Düzenlediğimiz fuarlar da sektörümüz için büyük bir pazarlama etkisi yaratıyor. Bunların da artarak devam etmesi için çalışıyoruz.” diye konuştu.
