Vergi uyuşmazlıklarının idari aşamada çözümlenmesi (II)

0

Özellikle uz­laşmada, pişmanlık ya da ce­zada indirim yollarından biri ile uyuşmazlığın idari aşamada çözümlenmesi so­nucu, mükellef cezanın büyük bir bölümünü ödemek­ten kurtulabilmektedir. Aynı mükellefin, uyuşmazlığı idari aşamada çözümle­meye yanaşmayıp da yargı yoluna başvurması ve davayı da kaybetmesi (davanın reddedilmesi) durumunda, vergi ve cezayı aynen ödemesi hatta ayrıca faiz ödemesi de söz konusu olabile­cektir. İdare ise uyuş­mazlığın yargı yoluna intikal etmesi durumunda, belki de hiç tahsil edemeyeceği ya da birkaç yıl sonra kısmen tahsil edebileceği vergi veya cezayı, indirimli olsa dahi, bir an önce tahsil etmiş olmaktadır.

Vergi uyuşmazlığının idari aşamada çözümlenmesini gerektiren nedenlerden biri de, hem mükellef hem de idare yönünden, emek ve zaman kaybı ile bazı gi­derleri önlemesi olmaktadır. Uyuşmazlığın idari aşamada çö­zümlenmesi sonucu, mükellef yargı yoluna başvurma ve dava aşamasında karşı­laşılacağı emek ve zaman kaybından kurtulmaktadır. Mükellef, bunların yanı sıra, dava dilekçesinin hazırlanması, davanın açılması, müşavirlik ya da avukat­lık gibi giderlerden de kurtulabilmektedir.

Aynı nedenler idare bakımından da söz konusudur. Yani uyuşmazlığın idari aşamada çözümlenmesi sonucu idare de, emek ve zaman kaybından kurtulmuş olmaktadır.

Bunların yanı sıra, dava­nın izlenmesi ve sa­vunma yapılması aşamalarında ve idarenin sonuçta haksız çık­ması durumunda yapı­lacak bazı giderler de uyuşmazlığın idari aşamada çözüm­len­mesi ile önlenmiş olmaktadır.

Uyuşmazlığın idari aşamada çözümlenmesini gerektiren bir başka neden de idare-mükellef ilişkileri yönündendir.

Ortaya çıkan uyuşmazlığın idari aşamada çözümlenmesi sırasında, mükellefin duruma göre vergi ve cezanın bir kısmını ödemeye yanaşması, idarenin de mükellefe ödeyeceği tutar ve ödeme sü­resi ba­kımından bazı kolaylıklar sağlaması, mükellef ile idare arasındaki iliş­kiyi olumlu yönde etkilemektedir.

Vergi alma ve vergi ödeme yükümlülüklerin­den dolayı, yıllarca karşı karşıya gelecek olan mükellef ile idarenin, iyi ilişkiler içinde olma­ları, tarafların arzulayacakları bir yaklaşım biçimi olmaktadır.

Vergi uyuşmazlıklarının idari aşamada çözümlenmesini gerektiren diğer bir neden de tarafların birbiri üzerinde yaratacağı karşılıklı güven ve anlayış olmak­tadır.

Yapılan idari işlemde, kısmen ya da tamamen bir hatanın bulunması du­rumunda, mükellef idareye güven duyarak yargı yoluna başvurmayı dü­şünmeksizin, hatayı düzelttirme yoluna gidebilmekte, idare de varsa bu hatayı kısa süre içinde düzeltmektedir. Yapılan tarhiyat yerindeyse, idare bunun gerekçelerini mükellefe açıklamakta, mükellef de uyuşmaz­lığı dava ko­nusu yapmaksızın diğer idari yollara başvurup, uzlaşma ya da ce­zada indi­rim isteyerek ödeme yoluna gidebilmektedir.