Türkiye Muhasebe Standardı 24 İlişkili Taraf Açıklamaları- 3

Bu yazımızın konusunu ilgili standartta geçen tanımların devamı oluşturmaktadır.

İlişkili tarafla yapılan işlem: Raporlayan işletme ile ilişkili bir taraf arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.

Bir bireyin yakın aile üyeleri: İşletme ile ilgili işlemler üzerinde etkisi olması ya da işlemlerden etkilenmesi beklenen aile bireyleridir ve aşağıda belirtilenler bireyin yakın aile üyesi kapsamında yer alır:

(a) Bireyin eş ve çocukları,

(b) Bireyin eşinin çocukları ve

(c) Bireyin ya da bireyin eşinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler.

Tazminat: 'TFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler' Standardına tabi olanlar dahil olmak üzere, çalışanlara sağlanan bütün faydaları içerir ('TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar' Standardında tanımlandığı gibi). Çalışanlara sağlanan faydalar, işletmeye sunulan hizmetler karşılığında işletme tarafından ya da işletme adına ödenen, ödenecek olan ya da sağlanan her türlü faydalardır. Ayrıca işletme ile ilgili olarak işletmenin ana ortaklığı adına yapılan ödemeleri de içerir. Tazminat;

(a) Halihazırda fiilen çalışanlara sağlanan ücret, maaş, sosyal güvenlik yardımı, ücretli yıllık izin, ücretli hastalık izni, kardan verilen paylar, ikramiyeler gibi kısa vadeli faydalar (eğer dönem sonundan itibaren on iki ay içinde ödenecekse) ile parasal olmayan faydaları (sağlık imkanları, barınma, taşıt ve bedelsiz ya da indirimli sağlanan mal ya da hizmetler gibi),

(b) İşten ayrılma sonrası verilen emeklilik maaşları, diğer emeklilik faydaları, işten ayrılma sonrası hayat sigortası ve sağlık imkanları gibi faydaları,

(c) Çalışanlara sağlanan uzun dönemli hizmet izni ya da ücretli izin, jübile veya diğer uzun süreli hizmete bağlı faydalar, uzun vadeli iş göremezlik faydaları ve dönem sonundan itibaren on iki ay içinde tamamı ödenmeyecek olan kardan verilen paylar, ikramiyeler ve ertelenmiş tazminatı içeren diğer uzun vadeli faydaları,

(d) İşten çıkarma halinde sağlanan faydaları ve

(e) Hisse bazlı ödemeleri

Kontrol: Tanım silinmiştir.

Müşterek kontrol: Tanım silinmiştir.

Kilit yönetici personel: İşletmenin, (idari ya da diğer) herhangi bir yöneticisi de dahil olmak üzere, faaliyetlerini planlama, yönetme ve kontrol etme yetki ve sorumluluğuna doğrudan veya dolaylı olarak sahip olan kişilerdir.

Önemli Etki: Tanım silinmiştir.

Devlet: Devleti, devlet organlarını ve yerel, ulusal veya uluslararası benzer kuruluşları ifade eder.

Devletle ilişkili işletme: Devletin, üzerinde kontrol veya müştereken kontrol gücüne ya da önemli etkiye sahip olduğu işletmedir.

'Kontrol' ve 'yatırım işletmesi'; 'ortak kontrol' ve 'önemli etki' terimleri sırasıyla TFRS 10, 'TFRS 11 Müşterek Anlaşmalar' ve 'TMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar'da tanımlanmış olup bu Standartta söz konusu TFRS'lerde belirtilen anlamları ile kullanılmıştır.

10. Her olası ilişkili taraf ilişkisi değerlendirilirken ilişkinin özü dikkate alınır, sadece yasal şekle bakılmakla yetinilmez.

11. Bu Standart kapsamında, aşağıdakiler ilişkili taraf olarak değerlendirilmez:

(a) İki işletmenin, ortak bir yöneticiye ya da ortak bir kilit yönetici personele sahip olması durumunda veya işletmelerden birinin kilit yönetici personelinin diğer işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda bu iki işletme

(b) İki iş ortaklığı katılımcısının bir iş ortaklığı üzerinde müşterek kontrolü paylaşmaları durumunda söz konusu katılımcılar.

(c) (i) Finansman sağlayanlar

(ii) Sendikalar,

(iii) Kamu hizmeti şirketleri ve

(iv) Devlet makamları ve mercilerinden,

raporlayan işletme üzerinde kontrol ya da müşterek kontrol gücüne veya önemli etkiye sahip olmayıp, işletme ile sadece olağan iş ilişkisi içerisinde olanlar (işletmenin serbest hareket etmesini etkileyebilecek ya da karar alma sürecine dahil olabilecek olsa da).

(d) Bir işletmenin sadece ortaya çıkan ekonomik bağımlılık nedeniyle önemli hacimde işlem yaptığı bir müşteri, tedarikçi, acente, dağıtımcı ya da genel mümessil.

12. İlişkili taraf tanımında, bir iştirak söz konusu iştirakin bağlı ortaklıklarını ve bir iş ortaklığı söz konusu iş ortaklığının bağlı ortaklıklarını kapsar. Bu nedenle örneğin bir iştirakin bağlı ortaklığı ile söz konusu iştirak üzerinde önemli etkiye sahip yatırımcı birbirleriyle ilişkilidir.
-----------------------

Kaynak : Kamu Gözetim Kurumu Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu