Fulya OMAÇ / Lesvos - YUNANİSTAN
Türkiye’de yurt dışı çıkış harcına zam önerisinin tartışmaları sürerken, aynı dönemde Yunanistan’ın da adalara seyahat edenler için liman vergisini arttırmayı planlaması Türk turiste çifte darbe oldu. Her iki kıyının bu yüksek zamlı fiyat artışlarını uygulaması halinde hem yurt dışı hem de Yunan adaları Türk turist için bundan böyle hayalden öteye geçemeyecek.
Tek kişinin Yunan Adası’na gidiş dönüş maliyeti 5 bin liranın üzerine çıkıyor
Turizmleri büyük ölçüde Türk turistlere dayanan Chios / Sakız, Lesvos / Midilli, Samos / Sisam, Kastolorizo / Meis, Simi / Sömbeki, Thasos / Taşöz, Leros / İleryoz ve Kalimnos / Kilimli gibi Yunan adalarının otel, restoran ve kafe işletmecileri ile esnafı da Türkiye’de gündeme gelen zamlı yurt dışı çıkış harcı haberlerini endişeyle takip ediyor. Yurt dışı çıkış harcı fiyatının yükseltilme önerisi eğer meclise gelir ve mecliste kabul edilirse bundan en çok etkilenecek olan sektörlerden biri de Türkiye kıyıları ile Yunan adaları arasında feribot işletmeciliği yapan firmalar. Yurt dışı çıkış harcı 3 bin liraya yükseltilirse, Türkiye’den Yunan adalarına gidiş dönüş bedeli adadan adaya değişirken, Çeşme’den 4,32 deniz mili, yani 8 kilometre mesafedeki Sakız Adası’na tek kişinin günümüzde iki taraftaki liman vergileriyle beraber 2 bin 213 TL’ye mal olan gidiş dönüş maliyeti 5 bin liranın üzerine çıkarak 5 bin 213 TL olacak. Dört kişilik bir ailede ise bu rakam 20 bin liranın üzerine çıkıyor.
Türk feribot işletmecileriyle Yunan turizmcilerin değerlendirmeleri
Mavi sularda süzülerek iki kıyıyı birleştiren, turizm ve ticaret taşımacılığı yapan feribot işletmecisi 5 firma ile Midilli Turizm, Seyahat ve Gemi Acenteleri Birliği Genel Sekreteri, Sakız Adası Turizm Organizasyonu Başkanı ile Midilli’de Kuzeydoğu Ege merkezli "WOM Hospitality" isimli konaklama şirketinin kurucusu bayram öncesi gündeme gelen ‘Yurt dışı çıkış Harcı’nın 150 TL’den 3 bin TL’ye yükseltilmesi önerisinin geçerlilik kazanması halinde turizme, kendilerine ve Türk turiste nasıl yansıyacağını değerlendirdi.
Türkiye’de arttırılması gündeme gelen yurt dışı çıkış harcı Sakız Adası turizm toplantısında tartışıldı
Türkiye’de attırılması gündeme gelen yurt dışı çıkış harcı Sakız Adası Turizm Komisyonu toplantısında da gündem yaratarak tartışma konusu oldu. 50 Cent olan liman vergisini 5 Euro’ya çıkarmaya hazırlanan Sakız adasında Türkiye’nin de 150 liralık yurt dışı çıkış harcını 3 bin liraya çıkaracağının gündeme gelmesi endişe yarattı. Sakız Adası Turizm Organizasyonu Başkanı Kostas Moundros, kendisine yazılı olarak ilettiğimiz “Türkiye’de yurt dışı çıkış harcının 150 liradan 3 bin liraya yükseltilmesinin gündeme geldiğini, eğer söylenen rakam uygulamaya geçerse, bu gelişmenin geliri büyük oranda Türk turiste dayanan Sakız adası turizmini ve ekonomisini nasıl etkileyeceği?” sorumuzu aynı gün Sakız Belediye Başkanı ile Yunan hükümetinin bir parlamento üyesinin de yer aldığı turizm komisyonu toplantısında cep telefonundan okuyarak dile getirdi. Moundros, toplantıda Türk hükümetinin harcı 3 bin liraya artırması durumunda kendilerinin de liman vergisini 5 Euro’ya artırmalarının Türk turistin kaybı demek olduğunu belirterek, “Bu şartta ve bu fiyatlarla hangi turist bizim adamıza gelir?” sorusunu yöneltti.
Sakız Adası Turizm Organizasyonu Başkanı Kostas Moundros (solda), konuyla ilgili Fulya Omaç'a açıklamada bulundu.
Adamıza ziyaretçi girişinin önemli ölçüde azalacağına inanıyoruz
Sakız Adası Turizm Organizasyonu Başkanı Kostas Moundros yaptığı özel açıklamada ise şu görüşleri paylaştı:
“Türkiye dışına çıkmak isteyen her Türk vatandaşı için yaklaşık 85 Euro’luk ek maliyetle biz turizmciler adamıza ziyaretçi girişinin önemli ölçüde azalacağına inanıyoruz. Sizin bana ilettiğiniz soruyu belediyedeki turizm komisyonu toplantımızda gündeme getirdim, bir sorun olarak da adalı milletvekilimize arz ettik. Türkiye’de ekonomik kriz ve kur farkından dolayı insanların alım güçleri düşünce ve vize almakta sorun yaşayınca pandemiden sonra daha önceki yıllara göre adamıza gelen Türk turist sayısı düşmüştü. Bu yıl uygulamaya geçilen kapı vizesiyle eski yoğunluk tekrar başlamıştı. Ancak çıkış harcı 4,5 Euro’dan 85 Euro’ya çıkarsa bu kez düşüş değil ciddi oranda Türk turistin adalara gelişi kesilir.”
Harcın 4,5 Euro’dan 85 Euro’ya çıkarılma endişesi
Sakız Adası Turizm Komisyonu toplantısında oturumu takip eden adanın Patrida TV (Vatan) kanalı da konuya geniş yer verdi. Patrida TV haberi, “Türk hükümetinin yurt dışına seyahat edenlere uygulamaya hazırlandığı yeni vergiye ilişkin güçlü endişesi, Cuma günü yapılan toplantıda Turizm Organizayonu Başkanı K. Mondros tarafından dile getirildi. Özellikle karşı taraftan gelen bilgilerde, Maliye Bakanlığı'nın ülkeden çıkış ücretini 150 liradan 3 bin liraya, yani 4,5 Euro’dan 85 Euro’ya çıkaracak bir yasa tasarısı sunmaya hazırlandığı belirtiliyor. Bu gerçeğin, eğer geçerliyse, adalarımıza seyahat maliyetini önemli ölçüde artırması bekleniyor ve her iki ülkede de liman ücretlerinde yapılan artışlara ek olarak geliyor” diye verdi.
Kadir İnandı
İnandı: Bunu tartışmaktansa tamamen kaldırılmasının tartışılması gerektiğini düşünüyorum
Ege’nin iki kıyısı (Çeşme-Sakız / Ayvalık-Midilli) arasında sefer yapan TURYOL firmasının Yunan Adaları Koordinatörü ve Yönetim Kurulu Üyesi Kadir İnandı:
“Bu konu hakkında prensip olarak devletin yurt dışına çıkacak insanlardan alacağı 150 TL'ye veya daha yüksek bir bedele ihtiyacının olmadığını düşünüyorum. Bu her anlamda iş yükü sorumluluk suistimalinin önünü açmak demek ve birçok bu konuda sıkıntı yaşanabilecek bir konu. İnsanların seyahat özgürlüğünün anayasal güvence altında olduğu düşündüğümüzde yurt dışına çıkış için verilen bir hizmet yabancılar içinde verildiği halde onlardan bu ücret talep edilmiyor. Yani bu bir harç değil. Eğer bu bir hizmet olsaydı ve hizmetin karşılığında bu bedel alınmış olsaydı bunun yerli yabancı herkesten alınması gerekiyordu. Demek ki bu hizmet ücretsiz verilebiliyor, yabancılara verildiği gibi. Dünyada bir benzerinin olmadığı bu uygulamanın derhal kaldırılması yönünde görüş bildirmek istiyorum. Tutarın ne olduğunun önemi yok. Bunu tartışmaktansa bence bunun tamamen kaldırılmasını tartışılması gerektiğini düşünüyorum. Tabii ki rakamın basında geçen yüksek tutarlarda olması durumunda yurt dışında tatilini geçirmek isteyen insanlara Türkiye'deki fahiş fiyatlı tatil seçeneklerinden başka bir çözüm bırakılmamasının bir çözüm olmayacağının görülmesini umut ediyorum. Bu bayram adalara ilginin tüm bayramlardan çok daha fazla olduğunu söyleyebilirim. Daha bayramın dönüşleri bitmedi Ayvalık - Midilli ve Çeşme - Sakız hatlarının bir önceki seneye göre yüzde 30 arttığını söyleyebilirim.”
Ayan: Eğer öneri yasalaşırsa biz feribot işletmecilerini zorlar
Türkiye’nin turizm lokomotiflerinden Çeşme ile Yunanistan’ın beşinci büyük adası Chios / Sakız Adası arasında karşılıklı sefer yapan Yunan SunRise Tour firmasının Türkiye temsilcisi Işık Ayan:
“Bu sene sezondan beklentimiz yüksekti. Nitekim kapı vizesinin uygulanmaya başlamasıyla birlikte misafirlerimizde yaklaşık iki katı bir artış olmuştu. Ancak yurt dışı çıkış harcına yüksek oranda zam yapılacak olmasının gündeme gelmesi yolcular gibi tek işi iki kıyı arasında feribot işletmeciliği yapan bizlerde endişe yarattı. Eğer öneri yasalaşırsa biz feribot işletmecilerini zorlar, özellikle de Çeşme ve Ayvalık üzerinden karşı kıyıya sefer yapan firmaları. Çünkü Çeşme diğer limanlar Marmaris, Bodrum, Fethiye ve Kuşadası gibi yabancı turistin çokça geçtiği bir liman olmadığından, Ayvalık gibi Türk turist ağırlıklı bir liman olduğundan bizlerde etkisi daha büyük olur. Zaten geçtiğimiz yıllarda Euro kurundan, ekonomik krizden, fiyatlardan, vize maliyetinden ve ekstra masraflardan Türk pazarı daralmıştı. Bu yıl başlayan kapı vize uygulamasıyla hatlarda hareketlenme olunca, yüzleri güldürüyordu. Ancak zamlı harç önerisi kabul olursa Türk pazarı oldukça küçülür ve eski rakamlar ile yoğun talebi artık göremeyiz. Umarım öneri meclisten geçmez ve herkes için iyi bir sezon olur.”
Başaran: Bu kadar öldürmeye yönelik uygulanmamalı
Muğla'nın en popüler ve en turistik ilçelerinden biri olan Bodrum’dan modern tıbbın kurucusu Hipokrat’ın doğduğu ve yaşadığı yer olarak bilinen Kos / İstanköy Adası’na sefer yapan Turkish Sealines firmasının sahibi Asım Başaran:
“Gelir İdaresi Başkanlığı’nın talep ettiği yurtdışı çıkış harcı 3 bin TL olsun talebi şayet doğruysa maalesef ülkemizde çok büyük felaketlerin alttan alttan kaynadığının göstergesi olarak algılanıyor. Çünkü resmi rakamlarca yıllık enflasyon yüzde 53 olarak açıklanırken, resmi harçlara getirilen zamlar yüzde 2000 oranlarında olursa hangi resmi kaynağa inanabiliriz? Rica ediyoruz resmi makamlara olan inancımız bu kadar tahrip edilmesin. Her şey bu kadar öldürmeye yönelik uygulanmamalı! Bu zam olursa insanlar nasıl seyahat edebilirler? Sınır ticaretini tamamen bitirme demek olur. Kimse geçmez karşı kıyıya. Sektör ölür. Adeta istihdam yaratma, çalışma, üretme, ticaret yapma, deniyor. Biraz empati rica ediyoruz.”
Yunan Adaları tercihinin sebebi Türkiye’deki pahalılık
“Bu bayramda da Bodrum’dan Kos adasına yoğun talep oldu. Bayram yoğunluğunu maalesef üzülerek ifade etmek istiyorum. Türk turistlerin Yunan adalarını ısrarla bu kadar talep etmesi ülkemizde restoranların ve her şeyin Yunan adaları nezdinde çok pahalı kalmasından kaynaklı olabilir diye düşünüyorum. Top yekün her şeyin gözden geçirilmesi gerekiyor.”
Okan Karaman
Karaman: İleri tarihe yapılacak bilet satışları askıya alındı
Likya uygarlığının antik liman kenti Antiphellos’un üzerine kurulan Kaş ile Yunanistan'ın en küçük ve şirin adası Meis arasında sefer yapan Kahramanlar Meis Ferry Lines sahibi Okan Karaman:
“Bayram demek heyecan demek aslında ama bu bayrama biraz buruk girdik. Bayram heyecanı ve coşkusunu yaşayacakken yurtdışı çıkış harcına zam haberleri ilk günden yayılmaya başladı. Devamında sezonda tatil yapmak için Yunan Adası Meis'e gitme planı yapan yolcuların haklı olarak bu konudaki üzüntüleri, bitmeyen sorular ve netleşmediği için veremediğimiz cevaplar. İleri tarihe yapılacak bilet satışları askıya alındı. Yeşil pasaportlu memurlarımız ve hak sahipleri ilk kez yurtdışına çıkmak için heveslenmişken, bu heveslerini kursaklarında kaldı. Sadece feribot firmalarını değil, kendi kültürü dışında da yeni yerleri deneyimlemek isteyen kişiler için kötü haber oldu.”
Batı bizi kıskanıyor deniyor ise, niçin gelişmemiş ülke örneğini uyguluyoruz?
“Sadece tatil diye düşünmemek gerek. 20 dakikalık mesafe olduğu için biz Yunan tarafına düğün, hastalık ve cenazelerinde de gidiyoruz. Önce 1500 TL, sonra 3000 TL denildi. Bizim gidiş dönüş bilet fiyatımız 12 yaşında bir ergen için şu an 702 TL iken, yurtdışı çıkış harcı inanılmaz caydırıcı hale getiriyor. Uygulamanın yapıldığı kaç ülke var dünyada? Yok denecek kadar az ve gelişmemiş ülkelerde. Peki Batı bizi kıskanıyor diyor ise, niçin gelişmemiş ülke örneğini uyguluyoruz? Bayram bu haberle buruk geçti. Belki de ilk ve son kez uygun yurtdışı çıkış harcı ücreti ile yurtdışına çıkmak isteyenlerin akınına uğradı. Günde ortalama 140 yolcu taşıdık, kapı vizesi kotası günde 6 kişi ile sınırlandırıldığı için sorun yaşamadık. Eğer yurtdışı çıkış harcı illaki olacaksa, devlete gelir kapısı için bu yol seçiliyorsa, bunu yıllık toplam 3 bin TL olarak alabilirler. Turizm sektöründeki bireyler bir olarak bu konuyu yetkili mercilerle bir an önce çözmeliyiz. Herkese keyifli sezonlar diliyorum.”
Fulya Omaç'ın sorularını yanıtlayan Aris Lazaris, "İnsanlara hiçbir ülkede yurt dışına çıkarken böyle afaki vergi koyulmaz" dedi.
Lazeris: Öteki ülkeler de Türkiye’ye gidecek vatandaşları için böyle bir kanun çıkarsa, yüksek harçtan dolayı kimse Türkiye’ye ayak atmasa iyi mi olur?
Midilli Turizm, Seyahat ve Gemi Acenteleri Birliği Genel Sekreteri ve aynı zamanda Ayvalık Jalem Tur’un Midilli Temsilcisi Mitilene Tours’un sahibi Aris Lazaris:
“Bu öneri yasalaşırsa bana göre inanılmaz antidemokratik bir uygulama olur. İnsanlara hiçbir ülkede yurt dışına çıkarken böyle afaki vergi koyulmaz. Adeta insanların yurt dışına çıkmasının ve başka ülkeleri görmesinin yasaklanması demek bu. Halbuki tam tersi olması gerekir. Çünkü her yeni kültür ve medeniyeti yerinde tanımak, yeni yerler keşfetmek ziyaretçisine vizyonundan, kültürüne çok şey katar. İnsanın en büyük hakkıdır seyahat etmek. Öteki ülkeler de Türkiye’ye gidecek vatandaşları için böyle bir kanun çıkarsa, o kişiler de yüksek ücretten dolayı Türkiye yerine başka ülkeye gitse ve hiçbir yabancı Türkiye’ye adım atmasa güzel mi olur? Öneri yasalaşırsa önemli gelir kaynağı Türk turist olan birçok Yunan adası inanılmaz derece etkilenir.”
Turizm sektörüyle ilgili birçok ofis kapanır
Adamız Lesvos gibi özellikle Chios, Samos, başta olmak üzere birçok Yunan adalarının turizmleri büyük ölçüde Türk turiste dayanıyor. Bu adalara gelen turistlerin yüzde 90’ı Türk. Özellikle bayramlarda, tatil günlerinde ve yüksek sezonda adalara akın eden Türk turisti ada esnafları da dört gözle bekler. Çünkü Türkler Avrupalı turistler gibi sadece patates-salata sipariş vermez masaları kalamar, karides, ahtapot, mezeler ve balıkla donatır, yüksek bahşişler bırakır. Tabi Türkiye’deki ekonomik kriz sonrası eskisi gibi uzun masalar donatmasa, bahşiş bırakmasa da Yunan esnafın dostluk bağlarından dolayı Türk müşteri, her zaman sevdiği müşteri ve arkadaşı olmuştur. Burada herkes, Türk dostları ve misafirlerinin gelmesini istiyor. Adalar tabi ki sadece Türkiye’den gelen turistlerle yaşamıyor olsa da önerilen harç zammı kabul olursa Türk turist sayısı oldukça düşer ve turizm sektörüyle ilgili birçok ofis kapanır, otelcisinden araba kiralama şirketine, restoranından mağazasına kadar birçok sektör etkilenir.”
Jale: Çok abartı ve maksadını aşan bir uygulama olarak görüyorum
Ayvalık’tan Yunanistan’ın en büyük üçüncü adası Midilli’ye (Lesvos) sefer yapan Jalem Tur firmasının sahiplerinden Ali Jale:
“Ben bu uygulamayı ve yurtdışı harcına yapılacak zammı çok abartı ve maksadını aşan bir uygulama olarak görüyorum. Takdir kaderimizi takdir edeceklerin. TÜİK kurumu ülkenin yıllık tefe-tüfe değerlerini belirliyor. Onların açıkladığının üzerine 30 kat daha fazla zam yapılması akılla ya da iyi niyetle yapılan bir fiyat iyileştirmesi olmadığının kanıtıdır. O zaman ben bunun neye göre belirlendiğini ya da belirlenirken gerçek amacın ne olduğunu bilmek isterim. Şöyle de izah etmek isterim; Her Türk vatandaşının seyahat özgürlüğü anayasal hakkıdır. Düşünün ki benim gemimde benim misafirim olarak Yunanistan’a geçecek biri eğer yurtdışı çıkış harcını ödeyecek parayı bulamazsa bu yolculuğu gerçekleştiremeyecek. Yani seyahat edemeyecek. Bir diğer taraftan hiç tanımadığım bir müşterimiz bizden gemi bileti satın almış olsun. Bize ödediği bilet ücretinin 3 katını yurtdışı çıkış harcına ödemek zorunda kalacak. Her iki örnek de kabul edilebilir değil.”
Acaba bu insanlar neden Yunan Adalarını tercih ediyorlar buna bakmak lazım
“Ancak şimdi popüler sosyal medya söylemlerini görür gibi oluyorum ‘ohh iyi oldu ne öyle herkese Yunan’a gidiyordu otursun ülkede, Yunanlılar’a para mı kazandıracaklar’ minvalindeki söylemler. Asıl olan geçişleri saçma vergi sistemleri ile engellemek yerine acaba bu insanlar neden Yunan Adalarını tercih ediyorlar buna bakmak lazım. Ayvalık-Midilli hattında bu periyotta 12 bin geçiş olmuş olacak. Ancak Ayvalık’a 1 milyon kişi gelmiş yani Yunan adasına geçiş gelenlerin yüzde 1’i. Objektif şekilde yaklaşan herkese sorarım, yüzde 99 tam anlamıyla tüm hizmetleri aldı da yüzde 1 mi insanları rahatsız ediyor? 25 bin yatak kapasitesi olan Ayvalık’ta 1 milyon insan konakladı. Bu nasıl olacak? Bu sadece Ayvalık için geçerli değil, Çeşme, Kuşadası, Bodrum, Marmaris v.s farklı değil.”
Tarnaras: Bir ailenin adalara geçmesine engel olacaktır
Kuzeydoğu Ege merkezli "WOM Hospitality" isimli konaklama şirketinin kurucusu Drosos Tarnaras:
“Birçok Yunan adası gibi Kuzeydoğu Ege adaları da Türkiye kıyılarından gelen yoğun turistik ziyaretlerden uzun yılardır faydalanıyor. Bu adalar için genellikle düşük turistik dönemlerde de Türk ziyaretçiler hep olmuştur. Özellikle Türk tatil günleri olan bayramlar ve özel kutlama günlerinde bu ziyaretler oldukça yoğun gerçekleşiyor. Çıkış harcının 150 liradan 3 bin liraya çıkabileceği haberi, kesinlikle turistik akışlar ve iş bağlarının gelişimi üzerinde etkisi olacak bir karardır. Bu maliyet, her bir aile üyesinin ayrı ayrı ödemesi gerektiğinden bir ailenin adalara geçmesine engel olacaktır. Kuzeydoğu Ege adaları, Yunanistan'ın diğer turistik destinasyonlarının gösterdiği üstel turistik gelişmeyi takip etmemiş ve otantikliklerini koruyarak, özellikle yiyecek ve içecek konusunda düşük fiyatlarını geniş porsiyonlarla muhafaza etmişlerdir. Yüksek kaliteli ürünlerin düşük fiyatlarla ve doğal kaynak bolluğuyla birleşimi, bu adaları vize maliyetindeki artışla karşı karşıya kalsalar bile Türk ziyaretçilerin ilk tercihi yapmaktadır. Yeni iş birliklerinin gelişmesine ve bu bölgede yaşayan iki halkın yararına Kuzeydoğu Ege'nin kalkınmasına umutla bakıyorum.”
Dört kişilik bir ailede gidiş dönüş 12 bin lira fark edecek
Türkiye’den Yunan adalarına gidiş dönüş bedeli adadan adaya değişirken, Çeşme’den İzmir’e gitmekten daha kısa mesafedeki Sakız adasına gidip dönmenin maliyeti şöyle:
Çeşme - Sakız adası kişi başı gidiş - dönüş bilet fiyatı 45 Euro, Çeşme’de liman vergisi 12 Euro, harç zammı uygulanmaya başlandığı varsayımıyla 3 bin lira, Sakız Adası’na ödenen ayak bastı ücreti 6 Euro. Tüm bu rakamları topladığımızda; 1 Euro bugünkü kurla 35,12 TL, bilet fiyatı 1580 TL, Çeşme’de liman vergisi 422 TL, Sakız adası ayak bastı ücreti 211 TL, yurt dışı çıkış harcı 3 bin lira varsayımıyla bir kişinin Çeşme’den yaklaşık 4,32 deniz mili, yani 8 kilometre uzaklıktaki Sakız adasına geçmesinin maliyeti toplam 5 bin 213 TL. Bu rakamın üzerine konaklama, araç kiralama, yeme içme, biraz da alışverişi eklendiğinde rakam bir hayli büyüyor. Dört kişilik bir ailenin Çeşme’den kuşbakışı 6,5 kilometre mesafedeki Sakız adasına gitmesinin maliyeti ise 20 bin 852 TL, karşı tarafta harcayacağı ekstralar hariç. Bugünkü 150 TL’lik harç bedeline göre ise dört kişilik bir ailenin gidiş dönüş maliyeti 8 bin 852 TL. Tam 12 bin TL fark ediyor. Acentelerin tur sattıkları bu para harç ücretindeki artış yasalaşırsa sadece gidiş dönüş ücreti olacak. Bu rakamlar da adalara giden Türk turist sayısında ciddi oranda bir düşüş yaratacak.
Türk vatandaşları 2001 yılına dek ücret ödemeden yurt dışına çıkıyordu
2001 yılına dek yurt dışına hiçbir ücret ödemeden çıkan Türk vatandaşları, AK Parti’nin iktidara gelmesinin ardından çıkartılan kanunla tarihlerinde ilk defa yurt dışına çıkarken harç ödemeye başladı. 2001 yılında 50 dolar olarak belirlenen yurt dışı çıkış harcı bir yıl sonra yapılan düzenlemeyle 70 TL yapılırken, beş yıl sonrasında ise 2007’de 15 TL’ye indirildi. 2019 yılına dek bir değişiklik yapılmayan harç bedeli, 12 yılın ardından 50 TL’ye yükseltildi. Pandemi sonrasında ise 2022 yılında 150 liraya çıkartılan yurt dışı çıkış harcının önce 1.500 TL’ye, ardından da 3.000 TL’ye yükseltilmesinin gündeme gelmesi, iş, okul, sağlık, sportif faaliyetler ve aile ziyaretleri için mecburi olarak yurt dışına çıkanların yanı sıra turizm acenteleri ile turistik amaçlı seyahat yapacak Türk turisti kara kara düşündürmeye başladı.