Dünya genelinde ABD'nin korumacı ticaret tutumunun etkilerine yönelik belirsizliklerin yanı sıra enflasyon ve resesyon ikilemi de ekonomilerin ana gündem maddelerinden olmayı sürdürüyor.
ABD basınında yer alan haberlerde, Beyaz Saray'ın 2 Nisan'da açıklanması planlanan karşılıklılık esaslı tarifelere yönelik yaklaşımını daralttığı, belirli ülkelere tarifeler uygulanırken muhtemelen bazı sektörlere yönelik tarifelerin kapsam dışı bırakılacağı aktarıldı.
Trump, dün yaptığı açıklamada "Kurtuluş Günü" olarak tanımladığı 2 Nisan'da açıklanması planlanan karşılıklılık esaslı tarifelerde birçok ülkeye muafiyet tanıyabileceğini söyledi.
Analistler, söz konusu muafiyet açıklamasının ABD yönetiminin ticaret konusunda daha dengeli ve pazarlık edilebilir bir strateji izleyebileceğine yönelik sinyaller verdiğini belirterek, ülkedeki ve dünyadaki ticaret zinciri için açıklamanın olumlu algılandığını söyledi.
Öte yandan, Trump, otomobil ve ilaç gibi sektörlere yönelik tarifeleri de yakında açıklayabileceğini belirtti.
Venezuela'nın kasıtlı ve hileli bir şekilde on binlerce suçluyu gizli bir şekilde ABD'ye gönderdiğini öne süren Trump, Venezuela'dan petrol veya gaz satın alan ülkelere de 2 Nisan'dan itibaren yüzde 25 tarife getirileceğini bildirdi.
Trump'ın tarife politikasının piyasaların yönü üzerinde etkili olduğunu ifade eden analistler, tarifelere yönelik hızlı haber akışının fiyatlamalarda oynaklığın artmasına sebep olduğunu söyledi.
Söz konusu haber akışının ABD Merkez Bankasının (Fed) gelecek dönemde atacağı adımlara yönelik belirsizlikleri de artırdığını kaydeden analistler, enflasyona ve büyümeye ilişkin tahminlerin gelişmelere paralel olarak zorlaştığını vurguladı.
Dün açıklamalarda bulunan Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, enflasyonun inişli çıkışlı olacağını ve bu yıl iki yerine yalnızca tek faiz indirimi yapılabileceğini öngördüğünü belirtti.
Bostic, çok fazla belirsizlik olduğunu, Fed'in yüzde 2'lik enflasyon hedefine 2027'nin başında ulaşılacağını düşündüğünü aktardı.
Analistler, ABD'de enflasyonla mücadele sürecinin hala devam ettiğini ve hedeflenen noktaya gelinemediğini hatırlatırken, tarife söylemlerinin ticaret savaşları endişelerini beslemesiyle özellikle hammadde fiyatlarındaki olası artışın Fed'in işini zorlaştırabileceğini söyledi.
Makroekonomik veri tarafında ise ABD'de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), martta 49,8'e gerileyerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Bu dönemde 3 ayın en düşük seviyesini kaydeden endeks, imalat sektöründe daralmaya işaret etti.
ABD'de perşembe açıklanacak büyüme verileri ve haftalık işsizlik maaşı başvurularıyla, cuma günü yayımlanacak ve Fed'in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı kişisel tüketim harcamaları verilerinin ülkedeki ekonomik gidişat hakkında daha çok bilgi vermesi bekleniyor.
Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,33'te bulunurken, dolar endeksi güne yüzde 0,1 düşüşle 104,3 seviyesinde başladı.
Altının ons fiyatı dün yüzde 0,4 düşüşle günü 3 bin 12 dolardan tamamlarken, şu sıralarda ise yüzde 0,3 değer kazancıyla 3 bin 20 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 0,1 azalışla 72,4 dolar seviyesinde bulunuyor.
New York Borsası'nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 1,76, Nasdaq endeksi yüzde 2,27 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,42 yükseldi. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında dün negatif bir seyir izlenirken, tarife endişeleri bölge endekslerinin yönü üzerinde etkili oluyor.
Analistler, Avrupa Birliği (AB) ve ABD arasında olası bir ticaret savaşını önlemek için yeni görüşmelerin yapılmasının beklendiğini kaydetti.
Öte yandan, düşük seyreden imalat sanayi aktivitesi bölgedeki resesyon endişelerini beslemeye devam ediyor.
Dün açıklanan verilere göre, Avro Bölgesi'nde imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) martta 48,7 ile beklentilerin üzerinde gelmesine karşın zayıf seyretmeye devam ederken, Avro Bölgesi'nin en büyük ekonomisi olan Almanya'da imalat sanayi PMI 48,3 ile düşük kalmaya devam etti.
Şirketler tarafında ise Almanya merkezli yazılım şirketi SAP'ın piyasa değeri 314 milyar avroya yükselerek, Danimarka merkezli ilaç şirketi Novo Nordisk'i geride bıraktı. Böylece Alman SAP, Avrupa'da işlem gören en değerli şirket oldu.
Dün, Almanya'da DAX 40 yüzde 0,17, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,26, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,16 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,10 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Asya borsalarında Japonya hariç negatif bir seyir izlenirken, Hong Kong'ta işlem gören teknoloji ve otomotiv şirketlerindeki düşüş dikkati çekiyor.
Trump'ın yeni tarife söylemleri bölgedeki risk algısı üzerinde etkili olmayı sürdürürken, olası misilleme açıklamaları yatırımcıların odağında bulunuyor.
Japonya tarafında ise Japonya Merkez Bankası (BoJ) yetkililerin açıklamaları yakından takip edilirken, BoJ Başkanı Kazuo Ueda dün yaptığı açıklamada temel enflasyonun yüzde 2'ye yaklaşması halinde para politikasının derecesini ayarlamaya devam edeceklerini söyledi.
Ueda, "Politika hedeflerimiz fiyat istikrarını sağlamaktır ve politikalarımızın uygulanması BoJ'un mali durumuyla ilgili kaygılardan etkilenmeyecektir." ifadelerini kullandı.
Analistler, tahvil piyasalarındaki gelişmelerin elinde çok miktarda devlet tahvili tutan BoJ tarafından yakından takip edildiğini kaydetti.
Japonya'nın 10 yıllık devlet tahvil faizleri şu sıralarda yüzde 1,57 ile 2008'den bu yana en yüksek seviyelerinde seyretmeye devam ediyor.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,5 yükselirken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,6, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,2 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 düştü.
Yurt içinde dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 2,82 değer kazanarak 9.299,36 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün yüzde 0,4 yükselişle 37,9770'ten kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyirle 37,9780 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, yurt dışında ise Almanya'da Ifo iş dünyası güven endeksi, ABD'de New York Fed tüketici güven endeksi ile Richmond Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.400 ve 9.500 puanın direnç, 9.100 ve 9.000 seviyelerinin destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, mart ayı reel kesim güven endeksi
10.00 Türkiye, mart ayı kapasite kullanım oranı
12.00 Almanya, mart ayı Ifo iş dünyası güven endeksi
16.00 ABD, ocak ayı konut fiyat endeksi
17.00 ABD, şubat ayı New York Fed tüketici güven endeksi
17.00 ABD, şubat ayı yeni konut satışları
17.00 ABD, mart ayı Richmond Fed imalat sanayi endeksi