Türkiye ekonomisinin; kayıt dışılık, işsizlik ve cari açık olmak üzere, üç önemli ve kronik sorunu var. Hepsi de birbiriyle bağlantılı!
KAYIT DIŞILIK
Kayıt dışı denildiğinde akla ilk olarak; çalıntı mal, kumar, yasa dışı faaliyetlerden elde edilen gelirler, vergi kaçakçılığı geliyor. Ama sadece bunlar değil. Kayıtlı olmadan ve vergisi ödenmeden yapılan her tür faaliyet kayıt dışı oluyor.
DÖRT ETKİ
Kayıt dışılığın ekonomiye ve dolayısıyla Türkiye'ye sayısız olumsuz etkisi var. Bazıları şöyle:
- Gelir dağılımı bozuluyor.
- Vergi adaleti zedeleniyor.
- Haksız rekabet artıyor.
- Devletin geliri azalıyor ve kamu açığı ve borçlanma ihtiyacı artıyor.
Bunlar ilk akla gelenler. Listeyi uzatmak mümkün!
DÖRT ÇÖZÜM
Çözüm köklü reformlardan geçiyor. Kayıt dışılığı azaltmak için:
- Nakit para kullanımı azaltılmalı, kartlı ödeme yaygınlaşmalı.
- Kanunlar basit ve etkin hale getirilmeli.
- Kayıt dışı istihdam önlenmeli.
- Denetim mekanizması ve ceza sistemi güçlendirilmeli.
Bunlarda akla gelen ilk önlemler. Kayıt dışılıkla mücadelede her şeyden önce kararlı ve somut adımlar atılması gerekiyor. Bir de mücadele sürecine inanmak olmazsa olmaz şart.