Bilindiği üzere, 3065 sayılı KDVK hükümlerine göre yurtdışına yollanan mallarda genel olarak mal ihracatında gümrük çıkış beyannamesi aranmaktadır. 3065 sayılı KDVK'nun 11/1-a maddesinde; ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin olarak yapılan hizmetlerin katma değer vergisinden istisna olduğu, 12. maddesinde de; bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için, teslimin yurt dışındaki bir müşteriye yapılması, teslim konusu malın Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye vasıl olması şartlarının aranacağı hüküm altına alınmıştır.
Diğer yandan, 3065 sayılı KDVK'nun 84 Nolu Genel Tebliğinin (1.1.3) bölümünde; gümrük beyannameli mal ihracı nedeniyle nakden veya mahsuben yapılacak iade taleplerine ilişkin dilekçeye; gümrük beyannamesi aslı veya noter, gümrük idaresi, ilgili vergi dairesi müdürü ya da yeminli mali müşavirce onaylı örneğinin, satış faturaları fotokopisi veya listesi ile ihracatın gerçekleştiği döneme ilişkin olarak indirilecek katma değer vergisi listesi ile ihraç edilen malın bünyesine giren vergi miktarına ilişkin hesaplamaları gösterir tablonun ekleneceği belirtilmiştir.
Somut inceleme ve tartışma konusu olay: kargo taşımacılığı marifeti ile yurtdışına hava, kara, deniz veya sair kargo taşımacılığı araçlarıyla topluca birden çok mükellef şirketlere ait yollanan veya ihraç edilen malların KDV iadelerinde ibraz edilecek belgelerin neler olması gerektiği noktasında toplanmaktadır.
Bilindiği gibi, ihracat istisnası uygulamasında kanıtlayıcı belgeler olarak gümrük beyannamesinin istenilmesinin genel ilke olduğu açıktır. Ancak, gümrük idarelerince basitleştirilmiş usul kapsamında işlem yapma yetkisi verilen kişilerce, direkt gümrük idaresinin yetkisindeki kıymeti aşmayan malların gümrük işlemlerinin BİLGE 'DG' kodlu gümrük beyannamesi formatında bir beyanname formu kullanılmak suretiyle, her bir eşyanın cins, nev'i, niteliği, miktar ve kıymeti, alıcı gönderici adı ve adresinin yer aldığı bir liste ve varsa faturaları eklenmek suretiyle beyanda bulunulmasına imkan verildiği, bu beyannamenin gümrük idaresince teyit edilmesi ve ekinde yer alan çıkış eşyasını gösterir listenin onaylanması halinde ihracat istisnası kapsamında işlem yapılmasının mümkün bulunmaktadır.[1]
Diğer taraftan, kargo taşımacılığı aracı ile yapılan ihracatlarda katma değer vergisi iadesi yönünden aşağıdaki belgelerin temin edilerek vergi dairesine iade esas belge olarak sunulması gerekmektedir.
1- İhraç konusu mallarla ilgili kargo şirketi adına düzenlenen GÇB beyannamesi eki eşya listesi,
2- Malı yurtdışına gönderen firmanın yer aldığı liste,
3- Gümrükten geçen mallarla ilgili kargo şirketi ve ihracatçı ve ihraç konusu malları ayrıntılı dökümlerini gösterir tasdikli listeler.
Öte yandan, konuyla ilgili İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen bir
özelgede de,[2] Gelir İdaresi Başkanlığının 29/5/2009 gün ve 54483 sayılı özelgesinden bahsedilerek hava yolu kargo taşımacılığı vasıtasıyla Türkiye dışına gönderilen 'fotoğraf albümleri' için kargo şirketi adına düzenlenen gümrük çıkış beyannamesi eki eşya listesinde, malı yurtdışına gönderen şirketin unvanın yer alması ve liste kapsamını kargo çıkış gümrük müdürlüğü tarafından tasdiklenmesi halinde ihracat istisnası kapsamında değerlendirileceği vurgulanmıştır.
[1] Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 29.5.2009 gün ve 54483 sayılı yazıları.
[2] Bkz. İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 24.08.2009 gün ve 989 sayılı muktezaları.