Adını Koyalım hareketi; iş hayatında sıkça rastlanan ve bazı dillerde tanımı da olan fakat Türkçe karşılığı bulunmayan cinsiyet eşitsizliklerine dikkat çekerek toplumsal farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Kariyer.net sadece eşitsizlikleri isimlendirmek için hareket başlatmakla kalmadı, bu durumların boyutunu gözler önüne serecek veri analiz sonuçlarını ve araştırma çıktılarını paylaştı.
Maaş beklentisinden yönetim kadrolarına kadar cinsiyete dayalı eşitsizlikler dikkat çekiyor
iLab grup şirketlerinden Kariyer.net, 2024’te 1.6 milyondan fazla iş başvurusu sırasında adayların paylaştığı maaş beklentilerini analiz etti. Maaş beklentisi paylaşılan 4 bini aşkın pozisyon arasında kadın ve erkeklerin beklentileri üzerinde anlamlı farklar görüldü. Analize göre kadınların ortalama maaş beklentisinin erkeklere kıyasla %10 daha azdı.
2025’te veri analizi kapsamını genişleten Kariyer.net, 10 milyondan fazla maaş beklentisini mercek altına aldı. 6 bin farklı pozisyon için paylaşılan maaş beklentileri arasındaki fark geçtiğimiz yıla kıyasla daha yüksek çıktı. Kadınların ortalama maaş beklentisi erkeklere kıyasla %19 daha düşük kaldı.
Kariyer.net verilerine göre ise istihdamdaki kadın-erkek oranına daha detaylı bakıldığında üst düzey yönetici seviyesinde anlamlı bir fark görüldü. 2024’te olduğu gibi 2025’te de iş dünyasında her 10 liderden sadece 3 tanesinin kadın olması, üst düzey yönetici kademesinde de cinsiyet eşitliliğinin sağlanması için adımlar atılması gerektiğini gösteriyor.
Kariyer.net CEO’su Fatih Uysal: “Farkındalık, değişimin ilk adımı”
Kariyer.net CEO’su Fatih Uysal, Adını Koyalım hareketinin kadınların iş hayatında karşılaştığı zorlukları görünür hale getirmek için önemli bir adım olduğunu belirterek şunları söyledi: “Kariyer.net olarak, istihdam ekosisteminde adil ve eşit fırsatlar sunulması gerektiğine inanıyoruz. İş hayatında var olan eşitsizlikleri ancak onları tanımlayabildiğimiz ve adını koyabildiğimiz zaman ortadan kaldırılması için harekete geçebiliriz. Kadınların iş yerinde karşılaştığı görünmez bariyerleri fark edebilmek, bu sorunları çözebilmek için atılacak ilk adımdır.”
Fatih Uysal, farkındalığın önemine vurgu yaparak “Şu ana kadar binlerce kişi bu sürece katkı sundu ve oylama hâlâ devam ediyor. İş dünyasında cinsiyet eşitliğini sağlamak hepimizin sorumluluğu. Bu hareketin bir parçası olmak ve iş hayatındaki görünmez ayrımcılıkları görünür kılmak için herkesi tr.kariyer.net/adinikoyalim üzerinden oylamaya davet ediyorum”dedi.
İş hayatında yaşanan eşitsizlikler: Önde giden kelime önerileri
Adını Koyalım hareketinin oylama sürecinde bazı terimler öne çıkmaya başladı. İş dünyasında kadınların maruz kaldığı yaygın ama adı konulmamış bu durumlar için önerilen Türkçe isimler, toplumun bu konulara ne kadar duyarlı olduğunu gösteriyor. İşte şu ana kadar en fazla oy alan terimler ve anlamları:
Mansplaining → “Erbilmişlik”
Tanımı: Erkeklerin, kadınlara fazladan ve küçümseyici bir dille açıklama yaparak uzmanlıklarını sorgulaması. Örneğin, bir kadın alanında uzman olsa bile, bir erkek ona bilgiyi tekrar ve gereksiz bir açıklamayla sunar.
Only Woman in the Room → “Sembolik Temsil”
Tanımı: Bir ekipte ya da yönetim kurulunda sadece bir kadının bulunması ve bu kadının varlığının çeşitlilik sağlıyor gibi gösterilmesi. Kadınların iş dünyasında yeterince temsil edilmediği sektörlerde sıkça rastlanan bir durumdur.
Gaslighting → “Düşünce Karartması”
Tanımı: Bir kişiye sistematik olarak kendi algılarını, hafızasını veya duygularını sorgulatmaya yönelik manipülatif bir tutum. İş dünyasında kadınlar, çoğu zaman farkında olmadan, düşüncelerinin veya hislerinin geçersiz olduğu yönünde yönlendirilerek güvenlerini kaybetmeye itilebilir.