Kendisine izaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak, bu Vergi Usul Kanunun 371 inci maddesinde yer alan pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.
Yapılan izahın yeterli bulunmaması ve mükellef tarafından Vergi Usul Kanununun 370 inci maddesinde öngörülen işlemlerin gerçekleştirilmemesi durumunda incelemeye veya takdire sevk işlemleri yapılır.
İzaha davet şartlarından herhangi birini taşımadığı anlaşılan mükelleflerin vergi beyannamelerini vermelerine engel bir durum bulunmamakta olup, vergi incelemesine başlanılmadan veya takdir komisyonuna sevk edilmeden beyannamelerini vermiş olanlara, ziyaa uğratılan vergi üzerinden Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesi gereği %50 oranında vergi ziyaı cezası kesilir.
İzaha davet kapsamında verilen beyanname üzerine tahakkuk eden vergiler ile izah zammının mükelleflerce maddede öngörülen 15 günlük süre içerisinde ödenmemesi durumunda %20 oranında kesilmiş olan indirimli ceza, %50 oranı esas alınarak ikmal edilir ve izah zammının gecikme faizine dönüştürülmesi işlemi yapılır.
Vergi Usul Kanununun 370 inci maddesi kapsamında %20 oranında kesilen vergi ziyaı cezasına ilişkin ihbarnamelerin tebliği üzerine mükellefler tarhiyat sonrası uzlaşma başvurusunda bulunabilirler.[1]
Hazine ve Maliye Bakanlığı, VUK'un 370. maddesinin 4 fıkrasıyla kendisine verilen yetkiye istinaden 482 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin 2. maddesiyle izaha davet uygulamasının kapsamını belirlemiştir.
Buna göre;
· Ba-Bs bildirim formlarında yer alan bilgilerin analizi sonucunda,
·Kredi kartı satış bilgileri ile katma değer vergisi (KDV) beyannamelerinin karşılaştırılması sonucunda,
·Yıllık beyannameler ile muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin karşılaştırılması sonucunda,
·Çeşitli kurum ve kuruluşlardan elde edilen bilgiler ile asgari ücret tarifelerinin karşılaştırılması sonucunda,
·Yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinde yapılan indirimleri, kanuni oranları aşan mükelleflerin,
· Dağıttığı kar üzerinden tevkifat yapmadığı tespit edilenlerin,
· Geçmiş yıl zararlarının mahsubu yönünden,
· İştirak kazançlarını ilgili hesapta göstermeyen,
· Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5/1-e maddesindeki istisna ile ilgili olarak,
· Örtülü sermaye yönünden,
· Ortaklardan alacaklar için hesaplanması gereken faizler yönünden,
·Ortaklık hakları veya hisselerini elden çıkardıkları halde beyanda bulunmayan limited şirket ortaklarının,
·Gayrimenkul alım/satım bedelinin eksik beyan edilmiş olabileceğine dair haklarında tespit bulunanların,
·Gayrimenkullere ilişkin değer artışı kazançları yönünden,
·Gayrimenkul sermaye iratlarını beyan etmeyen veya eksik/hatalı beyan eden,
· Sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılması durumunda,
mükelleflerin izaha davet edilmesi gerektiği belirtilmiştir.[2]