İşsizlik Türleri

Dünkü yazımda dünyadaki işsizlik sorununu açıklayarak işsizliğin farklı kavramlarla tanımlandığını belirtmiş ve başlıca işsizlik türlerini ifade eden kavramları yazmıştım. Bugünkü yazımda işsizlik türlerini tanımlayan başlıca kavramları kısaca açıklayacağım.

Açık İşsizlik:Vatandaşların çalışma isteği ve ihtiyacı olmasına rağmen işgücü piyasasındaki ücret düzeyinde iş bulmamaları durumuna açık işsizlik denir. Açık işsizlik ekonomik yapıdan ve piyasadaki arz talep dengesinden kaynaklandığı için bireysel bir sorun olmayıp toplumun bütünün kapsayan ekonomik koşullar yanısıra işgücü fazlalığından kaynaklanan sosyal bir sorundur.

Gizli İşsizlik:Vatandaşlardan çalışır durumda olmasına rağmen iş piyasasında iş aramayan ya da iş piyasasından çekilmelerine rağmen ülke üretiminde bir azalma meydana gelmesine neden olmayanlar varsa gizli işsizlik söz konusudur. İstihdam edilmesine rağmen normalin altında eksik çalışma veya verimsiz çalışma da gizli işsizlik olarak tanımlanmaktadır. Bu duruma eksik istihdam halidir.

Gönülsüz İşsizlik: Gönülsüzişsizlik vatandaşların irade dışı işsiz kalması sonucunda ortaya çıkan işsizlik durumudur. Gönülsüz işsizlik, işsiz vatandaşların iş gücü piyasasındaki ücrete ve çalışma koşullarını kabullenmelerine rağmen iş bulamamalarıdır. Teknolojik gelişme ve uzmanlaşma ihtiyacının arttığı durumlarda gönülsüz işsizlik daha yaygın olmaktadır.

Gönüllü İşsizlik: Gönüllü işsizlik, kişisel nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Gönülsüz işsizlik, bazı vatandaşların iş piyasasındaki cari ücretleri ve çalışma koşulları, uygun bulmadığı işte çalışmak istememeleri sonucunda ortaya çıkar.

Mevsimlik İşsizlik:Mevsimlik işsizlik, sanayide üretimin yıl boyunca sürekli olmaması sonucunda yılın belirli mevsimlerde durması nedeniyle ortaya çıkan işsizlik durumudur. Özellikle tarım sektöründe ve tarıma dayalı sanayi sektöründe, turizm ve inşaat sektörlerinde mevsimlik işsizlik durumu yaygındır.

Teknolojik İşsizlik: Teknolojik işsizlik, teknolojideki gelişmeler sonucunda makineleşme veya günümüzde dijitalleşme sonucunda verimlilik artışı nedeniyle işgücü talebinin azalması durumunda ortaya çıkar. Teknolojik işsizlik türü emek yoğun üretim yerine makineleşme teknolojisinin gelişmesi sonucunda sermaye yoğun üretimin piyasalara hakim olması nedeniyle ortaya çıkmıştır. Bilgi teknolojisinin gelişmesi yapay zekanın gelişmesi sonucunda günümüzde makine sanayine dayalı üretiminde geliştirilen robot teknolojilerinin kullanılması teknolojik işsizliği arttırmıştır.

Bölgesel İşsizlik: Bölgesel işsizlik, ülkelerin bazı bölgelerinde sanayi gelişmez ya da tarım ve tarıma dayalı faaliyetlere ilişkin üretim yetersizse veya nüfusun çok yoğun olduğu durumlarda aşırı nüfus artışı sonucunda ortaya çıkar. Bu işsizlik türü ülke içinde ve ülkeler arası göç faaliyetlerinin artmasına neden olur.

Yapısal İşsizlik: Yapısal işsizlik ülkelerin ekonomik sistemlerinde ve ekonomik yapısını oluşturan koşullardaki temel faktörlere ve değişiklikler ile küresel dünya düzenini egemenlik koşullarına bağlı olarak oluşur. Yapısal işsizlik üretim ekonomisinin yetersizliğinden, uluslararası rekabet üstünlüğü sonucunda ulusal üretim araçlarındaki yetersizlik ve üretim kapasitesindeki düşüklük düzeyi nedeniyle genellikle gelişmekte olan veya gelişmemiş ülke ekonomilerinde ortaya çıkar.