193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinde, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince beyannamede bildirilecek gelirlerden/kurum kazancından indirim konusu yapılabilecek bağış ve yardımlar düzenlenmiştir. Bazı bağış ve yardımların tamamı, bazılarının ise mükelleflerce beyan edilen gelirin/kurum kazancının %5'ini (gelir vergisine münhasır olmak üzere kalkınmada öncelikli yöreler için %10'u) aşmayan kısmı matrahtan indirim konusu yapılabilmektedir.
İndirilecek bağış ve yardımlar gelir vergisi mükellefleri açısından şu şekilde hesaplanacaktır;
İndirim konusu yapılacak tutarın hesaplanmasında beyan edilen gelir olarak, yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan indirimler ve geçmiş yıl zararları düşülmeden önceki tutar esas alınır.
Bağış ve yardımlar; gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmek suretiyle indirilebilmekte ve indirim konusu yapılacağı yılda mükelleflerin beyana tabi gelirinin/kurum kazancının bulunması gerekmektedir.
Kurumlar tarafından yapılan bağış ve yardımlar, bağış ve yardımın yapıldığı tarihte kayıtlarda gider olarak dikkate alındığından, söz konusu bağış ve yardımların kurum kazancının tespitinde kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak dikkate alınması ve kurum kazancının yeterli olması halinde, beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahından indirilmesi gerekmektedir.
İndirilecek bağış ve yardımlar kurumlar vergisi mükellefleri açısından şu şekilde hesaplanacaktır;
İndirilebilecek bağış ve yardım tutarının tespitinde esas alınan kurum kazancı, zarar mahsubu dahil giderler ile iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki [Ticari bilanço karı – (iştirak kazançları istisnası + geçmiş yıl zararları)] tutardır.
Adi ortaklık ve kollektif şirket ortaklıklarında, ortaklar gelir veya kurumlar vergisi mükellefidir. Bu sebeple, ortaklık tarafından yapılan bağış ve yardımlar, bağış ve yardımların yapıldığı ilgili yılda, ortakların hisseleri oranında, her ortak tarafından verilecek gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde indirilebilir.
İndirim konusu yapılabilecek bağış ve yardım tutarları her hal ve takdirde beyan edilen gelir/kurum kazancı ile sınırlıdır. İndirilemeyen kısım izleyen yıllara nakledilemez. Bağış ve yardımların matrahtan indirilmesi için;
● Mevzuatta belirtilmiş olan kurum ve kuruluşlara yapılması,
● Makbuz karşılığı olması,
● Karşılıksız yapılması,
● Sadece ilgili dönem gelir ve kurum kazancından indirilmesi,
● Gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde ayrıca gösterilmesi, gerekmektedir.[1]
-----------------------------------------
[1] Gelir İdaresi Başkanlığı, 'VERGİ MEVZUATI YÖNÜNDEN BAĞIŞ VE YARDIMLAR REHBERİ', Yayın No:456, Şubat 2023, https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/beyannamerehberi/2023/456.pdf , Erişim Tarihi:16.02.2023