Diyabet hastalığının önemli komplikasyonlarından biri olan hipoglisemiyi, kan şekerinin normal düzeyinin altına düşmesi olarak tanımlayabiliriz. Normal kan şekeri değerleri 80-120 mg/dl arasındadır. Bu değer 70 mg/dl altına düştüğünde ise kişi hipoglisemiye girmiştir. Hipoglisemi anında ilk olarak adrenalin salgılanmasından kaynaklı önlem alınması gerektiğini hatırlatan belirtiler; titreme, çarpıntı, terleme, endişe hali, açlık, mide bulantısı, karıncalanmadır. Öte yandan bu belirtilerin hiçbirini yaşamayadabilirsiniz bu nedenle sık sık kan şekeri değerlerinizi ölçmeli, kontrol altında tutmalısınız. İlk belirtilerin önlenmemesi halinde beyne yeterince şeker gitmediğinden baş ağrısı, denge sorunu, uyuşukluk, odaklanma sorunu, bulanık görme, denge sorunu, baş dönmesi görülebilir.
Diyabetli bireyler için kan şekerini hedef aralığında tutmak oldukça önemlidir. Hipoglisemiye hemen müdahale edilmeli ve sebebi sorgulanmalıdır. Diyabetli bireylerde kan şekerinin hedef aralığından aşağıya inmesi özellikle ilaç kullanımı olan diyabetik bireylerde bu değerin hızla düşeceğini gösterir.
Hipoglisemi Neden Olur?
- Öğün atlamak, zamanında yemek yememek
- İhtiyaçtan az besin tüketmek
- İnsülin ya da kan şeker düşürücü ilaçları fazla almak ve enjeksiyon yerini değiştirmek
- Fiziksel aktiviteyle artan enerji ihtiyacını besinlerle karşılayamamak
- Yağ oranı yüksek besinleri tüketmek
- Kısa süreli insülinin fazla gelmesi
- Uzun süreli insülinin dozunun uygun olmaması
- Kadınlarda adet kanamasının başlaması
- Alkol almak (özellikle aç karna)
- İshal
- Besinlerin barsaktan emilimi azaltan hastalıklar ve mide boşalmasının gecikmesi
Hipoglisemiye Girildiğinde Ne Yapılmalı?
Kan şekeri değeriniz, ölçüm sonucu 70 mg/dl altındaysa ya da bahsettiğimiz bu belirtiler görülüyorsa kan şekerinizi yükseltecek 15 gram basit karbonhidrat içeren ilave bir besin alınmalıdır. Hipoglisemi görüldüğünde baklava, çikolata, pasta gibi şekerli yiyecekler ile kan şekeri yükseltemezsiniz. Bu besinlerin içerisindeki yağ, protein hipogliseminin ağırlaşmasına sebep olur. Alınan fazla karbonhidrat sonrasında yüksek kan şekerine sebep olur.
Kan Şekerini Hızla Yükseltecek Besinler
- 3 kesme şeker
- 200 ml meyve suyu
- 2 çay kaşığı şeker
- 1 çorba kaşığı bal
- 2 çorba kaşığı kuru üzüm
- 2-3 adet glikoz tableti
- 1 su bardağı normal kola
Bu besinlerden biri tüketildikten 15 dakika sonra hala kan şekeri değeri 70mg/dl altındaysa 15 gram karbonhidrat içeren şekerli sıvı tekrar alınmalı, 15 dakika sonra tekrar kontrol edilmelidir.
Hipoglisemi düzeldikten sonra buna sebep olan davranışınızı belirlemelisiniz. Eğer öğün atlamak, ihtiyaçtan az besin tüketmek, ilaç ya da insülin dozunu fazla almak ya da günlük aktivitenizi artırmak gibi bir durum yoksa ilaç veya insülin dozlarınız fazla olabilir. Bu durumda hekiminize başvurmanız gerekir.