Hamilelik doğal bir süreçtir. Ancak bazı durumlarda hamilelik oluşmadan önce anne adayında mevcut olan hastalıklar, az ya da fazla kiloya sahip olması veya hamilelikten dolayı daha sonra gebelik dönemi kendini belli eden sorunlar, hamilelikte bazı risklere neden olabiliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Jinekolog Op. Dr. Mehmet Bekir Şen, konuya dikkat çekerek, önemli bilgiler verdi.
Riskli gebelik; anne adayı ve bebeğin sağlığı açısından birtakım riskler barındıran gebelikler olduğunu belirten Şen, 'Bir gebeliğin riskli olmasını; annede geçmişte var olan veya gebelikte ortaya çıkan hastalıklar belirleyebilir. Buna ek olarak bebekte görülebilecek olası kromozom anormallikleri de gebeliği riskli yapabilmektedir. Riskli gebelik takibinde gebeliğin sorunsuz bir şekilde devam edebilmesi ve doğumun sağlıklı bir şekilde gerçekleşebilmesi için tüm modern imkanlar sevk edilir.' diyor ve Riskli gebeliği nedenlerini şöyle anlatıyor:
'Annede genel sağlığı ve gebeliği tehlikeye atabilecek kronik bir hastalık bulunması. Bunlara örnek olarak hipertansiyon ve diyabet gibi hastalıklar verilebilir. Gebelikte preeklampsi, eklampsi teşhisi, gebelik Kolestazı, gebeliğin 35 yaşından sonra veya 17 yaşından önce gerçekleşmiş olması, öncesinde bir kadın hastalığı ile ilgili cerrahi operasyon geçirmiş olmak, aşırı kilo veya aşırı zayıflık, annenin ideal kilosunda olmaması, kanama ve pıhtılaşma ile ilgili hastalıklar, daha önceki bir hamileliğin düşükle sonlanması ve kötü obstetrik hikaye (daha önceki gebeliğin ex ile sonuçlanması).
Gebelik, yalnızca anne kaynaklı sorunlar sebebi ile riskli olmaz. Bazı durumlarda bebek ve plasenta kaynaklı sorunlar da gebeliği, riskli gebelik kategorisine sokabilir.'
Op. Dr. Mehmet Bekir Şen, bebek ve plasenta kaynaklı riskli gebelik nedenleri arasında bulunanları şöyle sıralıyor:
● Plasentada yapısal bozukluklar bulunması.
● Plasentanın doğum kanalını tıkaması veya kapatması.
● Plasentanın pozisyonu ile alakalı bazı problemler.
● Plasentanın rahim dışında organlara da tutunmuş olması.
● Koryoamniyonit (enfeksiyonun eşlik etmesi)
● Anne kanından DNA testi (fetal genetik tarama testleri) sonucu bazı hastalıkların tespit edilmiş olması.
● Embriyonun gelişimi ile alakalı birtakım bozukluklar.
● Anne karnında gelişen bebekte suyun azlığı (oligohidramnioz)
● Düşük tehdidi
● Erken doğum riski (preterm eylem)
Gebeliği riskli yapan sebepler çeşitlilik gösterebilir. Bu sebeplerin erkenden tespit edilebilmesi ve gebeliğin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için düzenli jinekolojik muayeneleri aksatmamak gerekir.
Op. Dr. Mehmet Bekir Şen, Riskli gebelikte dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyle anlatıyor:
'Riskli gebelik durumlarında dikkat edilmesi gereken en önemli durum; doktor kontrollerini aksatmamaktır. Kadın doğum uzmanı muayeneleri sırasında gebelikle ilgili tüm riskler düzenli olarak kontrol edilir. Böylece her hafta hem gebeliğin durumu hem de annenin ve bebeğin sağlığı değerlendirilir. Gerekli beslenme düzeni oluşturulabilir, bazı önemli testler yapılabilir. Kilo alımı gibi durumlar kontrol altında tutulabilir. Riskli gebelik sırasında dikkat edilmesi gereken durumların tamamı; riskli gebelik takibi ile düzenli olarak gözden geçirilebilir.'
Riskli gebelik takibinin nasıl yapıldığını da şöyle anlatıyor Şen: 'Riskli gebelik takibine dahil olan süreçler; gebeliği riskli yapan faktörlerin türlerine ve şiddetlerine göre değişiklik gösterebilir. Her şeyden önce bu risk faktörlerinin özenli bir şekilde değerlendirilmesi gerekir. Bu değerlendirme çeşitli muayeneler ve testlerle yapılabilir. Ultrason gibi ileri görüntüleme teknikleriyle bebeğin ve gebeliğin gidişatı incelenebilir. Böylece detaylı ve kişiye özel bir takip planı oluşturulur.
Riskli gebelik takibi süreçleri de genelde anne adayının ve bebeğin; çeşitli hastalık risklerine karşı düzenli olarak bazı testlerden geçirilmesi ile devam eder. Bu testler sonucu tespit edilen hastalıklar erkenden tedavi edilir. Bazı hastalıklar ise yine bu testler sayesinde henüz tam olarak ortaya çıkmadan önlenebilir. Anne adayının beslenme düzeni, psikolojik durumu ve diğer önemli faktörler konusunda da çeşitli uygulamalara başvurulabilir.'