Personelinizin, serbest meslek erbabı olan eşi adına yaptırdığı ve kendisinin ödediği geri ödemeli hayat sigortası priminin, ücret geliri üzerinden hesaplanan gelir vergisinden indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda vergi idaresinin görüşü aşağıdaki yazımızın konusunu oluşturmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
61 inci maddesinde, 'Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.'
63 üncü maddesinde, 'Ücretin gerçek safi değeri işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından aşağıdaki indirimler yapıldıktan sonra kalan miktardır.
...
3. Sigortanın Türkiye'de kain ve merkezi Türkiye'de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması şartıyla; ücretlinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortası poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primlerin %50'si ile ölüm, kaza, sağlık, hastalık, engellilik, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler (İndirim konusu yapılacak primler toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin %15'ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz. Cumhurbaşkanı bu bentte yer alan oranları yarısına kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya ve belirtilen haddi, asgari ücretin yıllık tutarının iki katını geçmemek üzere yeniden belirlemeye yetkilidir.).
...'
89 uncu maddesinde;
'Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:
1. Beyan edilen gelirin %15'ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmamak şartıyla (Bu şartın tespitinde işverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları ile 63 üncü maddenin birinci fıkrasının (3) numaralı bendi ve bu bent kapsamında indirim konusu yapılacak prim ödemelerinin toplam tutarı birlikte dikkate alınır.) mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortalarına ödenen primlerin %50'si ile ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri (Sigortanın Türkiye'de kain ve merkezi Türkiye'de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması, prim tutarlarının gelirin elde edildiği yılda ödenmiş olması ve ücret geliri elde edenlerin ücretlerinin safi tutarının hesaplanması sırasında ayrıca indirilmemiş bulunması şartıyla, eşlerin veya çocukların ayrı beyanname vermeleri halinde, bunlara ait prim kendi gelirlerinden indirilir.).
...'
hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 85 No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinin '8.2. Ödenen Şahıs Sigorta Primlerinin Ücret,
Matrahının Tespitinde İndirimi' ve '8.3. Ödenen Şahıs Sigorta Primlerinin Yıllık Beyanname ile,
Beyan Edilecek Gelirlerden İndirimi' başlıklı bölümlerinde konu ile ilgili ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, personelinizin eşi adına yaptırılan geri ödemeli hayat sigortası için ödediği primlerin, serbest meslek erbabı olan eş tarafından serbest meslek kazancı dolayısıyla verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesinde gelir vergisi matrahının tespitinde indirime konu edilmesi gerekmekte olup, personelinizin ücret matrahının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.
----------------------------------
Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı Sayı: 38418978-120[61-18/15]-556569 Tarih: 30/11/2022