Genç girişimcilerde kazanç istisnası ile ticari kazancı basit usulde tespit edilen mükelleflere uygulanacak indirim
10.02.2016 tarihinden itibaren yürürlüğe giren, 6663 sayılı Kanunun 1'nci maddesiyle 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa,
A- Genç Girişimcilerde kazanç İstisnası başlıklı Mükerrer Madde 20 eklenmiş olup, bu maddeye göre, 10.02.2016 tarihinden sonra Ticari, Zirai veya Mesleki faaliyeti nedeniyle ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis edecek ve mükellefiyet tesis olunması ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri kazançların 75.000,00 TL'lık kısmı aşağıdaki şartların bulunması halinde gelir vergisinden müstesnadır.
1- İşe başlamanın kanuni süresi içinde yapılması,
2- Kendi işinde bir fiil çalışılması veya işin kendisi tarafında sevk ve idare edilmesi,
3- Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi şeklinde yapılması, adi ortaklıkta tüm ortakların kanunda ve bu tebliğde belirtilen şartlara uygun olmaları,
4- Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hali hariç, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine ara verilen bir işletmenin veya mesleki faaliyetin eş, çocuklar veya üçüncü dereceye kadar kan veya kayın hısımlarından devir alınmamış olması,
5- Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması (Limited veya anonim şirkette ortaklık payının bulunmaması) şartlarına haiz olması halinde bu istisna uygulanabilecektir.
İstisna her bir vergilendirme döneminde yıllık 75.000,00 TL olarak uygulanacak olup, bir vergilendirme döneminde istisna tutarının altında kazanç elde edilmesi halinde, istisnadan elde edilen kazanç kadar istisna uygulanacak, istisnadan yararlanılmayan tutar ertesi yıla devretmeyecektir.
Elde edilen yıllık kazanç tutarı 75.000,00 TL'nın altında kalsa dahi, istisna kapsamında bulunan genç girişimci mükellef tarafından yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekmektedir.
Kazanç istisnası yararlanma süresi içerisinde faaliyetini değiştirenler veya faaliyet konusunda değişiklik yapanların, istisnadan kalan süre kadar yararlanacaklardır.
İstisna kapsamında bulunan ve bu istisnadan yararlanan ticari, zirai ve serbest meslek erbabının geçici vergi dönemlerinde, tevdi edecekleri geçici vergi beyannamelerindeki vergi hesabında söz konusu istisnayı dikkate alacaklardır.
Kazanç istisnasından yararlanan mükellefler beyana tabi başka gelirlerinin bulunması halinde (kira, menkul sermaye iratları/faiz v.b.) istisna uygulamasını, yalnızca elde ettikleri Ticari, zirai veya serbest meslek kazançlarına uygulanacak olup, diğer gelirlere bu istisna tutarı uygulanmayacaktır.
Bahse konu kazanç istisnasından yararlanan mükelleflerin, Gelir Vergisi Kanunun 94'ncü maddesi kapsamında yapacakları veya kendilerinden yapılması gereken vergi tevkifatları nedeniyle her hangi bir istisna uygulaması söz konusu olmayıp, GVK 94 üncü maddesinde belirlenen oranlardaki vergi tevkifatlarının yapılması gerekmektedir.
10.02.2016 tarihinden önce faaliyete başlayan gerçek kişilerin bu şartlara haiz olmaları halinde bile bu madde kapsamında istisnadan yararlanmaları söz konusu değildir.
Tebliğde uygulamaya ilişkin detaylı açıklama ile örneklere yer verilmiştir.
B- Basit usulde Tespit Edilen Ticari kazançta İstisna
6663 sayılı kanunun 2 inci maddesi ile 01.01.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Gelir Vergisi Kanunun 89'ncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen 15'nci bent'te, basit usulde tespit edilen ticari kazançlarının yıllık 8.000,00 TL kadar olan kısmı indirim konusu yapılacaktır. Genç girişimci sıfatıyla gelir vergisi kanunun mükerrer 20'nci maddesinden yararlanalar bu istisnadan yararlanamayacaklardır.
İndirim 01.01.2016 tarihinden itibaren elde edilecek gelire uygulanacağı için, 2016 yılına ait kazançlara ilişkin istisna, 1-25 Şubat 2017 yılında verilecek beyannamede dikkate alınacaktır.