Gen değişimi mümkün mü?

Gen kısaca bir kalıtım birimidir. Anne ve babamızdan bizlere geçen belirli karakteristikler taşıyan biyolojik birim olarak tanımlamak daha anlaşılır olacaktır. Genler birbirinden farklı büyüklerde ve işlevlerde olan birimlerdir.

Genlerin amacı bilgi depolamaktır. Her bir gen bir organizmaya gereken belirli proteinlerin inşası için gereken bilgiyi aktarır.

Peki ailemizden bizlere aktarılan ve hastalık taşıyan genlerin değişimi mümkün mü? Biliyoruz ki doğuştan gelen veya zamanla ortaya çıkan pek çok hastalık kalıtsal özellikler taşıyor. Bu hastalık taşıyan genlerin anne karnında tespit edilip düzeltilmesi günümüzde pek çok ülkede etik açıdan tartışılmaya başlandı. İngiltere'de bağımsız tıbbi gözlemci bir kurul insan embriyosu üzerinde gen değişimi yapılmasının etik olarak uygun olduğu yönünde görüş bildirdi. İngiltere'de bu konunun gündeme gelmesiyle oluşturulan çeşitli komisyonlarda hazırlanan raporlarda; genom değiştirme konusunun kanunlara geçmeden önce tıbbi ve sosyolojik olarak araştırılması gerektiği vurgulandı.

Uzun yıllar önce yapılan çalışmalarda yiyecek ve içeceklerinde genetik yapımız üzerinde değişime neden olabileceği yönünde araştırmalar yayınlanmıştı.

Bilim dünyasına göre artık genetik mirasımız kaderimiz değil. Genetik kodlarımızda yer alan şansızlıklarla erken teşhisle, ilaçlarla, yaşam tarzımızla veya gen terapisi ile hiç yaşamama şansımız var.

Çevresel faktörlerde ne yazık ki DNA'mızı etkileyen önemli bir unsur. Çevresel faktörleri hayatımız için olumlu hale getirebilirsek daha yüksek bir yaşam kalitesi elde edebilir, yaşlanmayı geciktirebiliriz.

Bununla birlikte farklı ülkelerde bilim adamları embriyolar üzerinde çalışmalar yapmaya devam ediyorlar. Dünya'nın ilk genetik olarak düzenlenmiş bebeğinin doğmasına neden olan ve hakkında soruşturma açılan Çinli bilim insanına göre yaptığı iş gurur verici. Yaptığı çalışmada 7 çiftin embriyolarında HIV virüsünün hücreye girmesini engellemek amaçlı gen blokesi yaptığını belirten bilim insanı deneklerin bilgilerini 18 yaşına kadar kamuya açıklamayacağını belirtti.

Bu konuyu günümüzde desteklemeyen bilim insanları da mevcut. Onlara göre bu değişimlerinin kanser gibi ciddi hastalıklara yol açma ihtimalide var.

Genel olarak baktığımızda birçok ülke DNA'da yapılacak değişimlerin gelecek nesillere etkilerinin tam olarak bilinmemesi nedeniyle bu konuya karşı çıkıyor.

Konu gerçekten insanı ikilemde bırakıyor. Kanser, SMA, psikolojik hastalıklar gibi genetik olarak değiştirilebilecek pek çok hastalığın gelecek nesillere aktarılmaması gibi bir ihtimalin olması ve genlerin yapısının, işleyişinin tam olarak bilinmemesi nedeniyle yapılacak değişimlerin farklı problemlere yol açabilme ihtimali?

Kararı gelecekte bilimin izleyeceği ve kat edeceği yol belirleyecek.