Mehmet Emin AVCI- DİYARBAKIR
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan 6 ilde elektrik dağıtım hizmeti sunan Dicle Elektrik, önümüzdeki yıl 8 milyar liralık yatırım bütçesiyle 6 ilde 418 proje hayata geçirmeyi hedefliyor.
Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, yapılacak yatırımlar ve gelecek hedeflerinin paylaşılması amacıyla bir otelde düzenlenen programda, Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman, Mardin, Şırnak ve Siirt'te kesintisiz ve kaliteli enerji sunma hedefiyle yatırımlarını hız kesmeden sürdürdüklerini söyledi.
Arvas, 6 milyon nüfuslu 6 kente enerji hizmeti verdiklerini aktararak, yatırımlarının çoğunluğunu şebeke ve kayıp kaçağı iyileştirmeye yönelik yaptıklarını belirtti.
İl bazlı olarak Şanlıurfa'ya 13 milyar liraya yakın yatırımın yıl sonuna kadar tamamlanacağını ifade eden Arvas, şöyle konuştu:
"Diyarbakır'a, 10 milyar liraya yakın yatırım olacak. Bölgede yaklaşık 2 milyon abonemiz var. Şehir merkezlerinde kayıp kaçak oranını bu sene sonu itibariyle resmi kayıtlara göre yüzde 40'ın altına düşürmeyi başaracağız. Geçen yıl yüzde 42 bandında kapattık. Bu sene yüzde 40'ın altına çekmeyi hedefliyoruz. Bölgeyi yüzde 76 kayıp kaçak oranıyla devralmıştık. Hedefimiz önümüzdeki 2-3 yıl içerisinde şehir merkezlerinde kayıp kaçak oranını yüzde 10 seviyelerine getirmek. Türkiye ortalamasının bile altına getirmeyi hedefliyoruz."
Kaçak elektrik sorununun hem enerji alt yapısının sağlıklı işleyişini hem de tedarik sürekliliğini sekteye uğrattığını belirten Arvas, her yıl ortalama 8 bin 500 kaçak trafo tespit ettiklerini kaydetti.
Gelecek yıl 418 proje hayata geçirilecek
Bu yıl 8,1 milyar liralık yatırım kapasitesine ulaştıklarını anlatan Arvas, önümüzdeki yıl için de 8 milyar lira bütçeli yeni projeleri devreye almaya hazırlandıklarını bildirdi.
Arvas, şöyle devam etti:
"Dicle Elektrik, 2025'te 8 milyar liralık yatırım bütçesiyle bölge genelinde 418 proje hayata geçirmeyi planlıyor. Bu kapsamda, Şanlıurfa'da 90 proje için 3,64 milyar lira, Diyarbakır'da 82 proje için 1,18 milyar lira, Batman'da 63 proje için 660,6 milyon lira, Mardin'de 80 proje için 592 milyon lira, Şırnak'ta 26 proje için 573 milyon lira ve Siirt'te 68 proje için 362,6 milyon lira yatırım hedefleniyor. Merkezde yürütülen 9 proje için de 942,7 milyon lira bütçe ayrıldı. Yatırımlar kapsamında, şehir şebekesi dönüşüm projeleri, kırsal alan dönüşüm çalışmaları, yeni şebeke inşaları ve altyapı güçlendirme çalışmaları ön planda yer alacak."
‘Tarımda verimliliği artırmak bizim de sorumluluğumuz’
Bölgede sulama kanallarına duyulan ihtiyacın altını çizen Arvas, “Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında bu yıl sulama kanalları işletmeye açılırsa, 149 bin hektar alan yeraltı suyu kullanılmadan sulanabilecek ve 1,5 milyar kWh enerji tasarrufu sağlanarak ekonomiye 5,2 milyar TL katkı yapılabilecek” ifadelerini kullandı. Tarımda ürün desenin değişmesi ve çiftçilerin salma sulama gibi geleneksek tarım modellerinden vazgeçmesi gerektiğine değinen Arvas, pivot, damlama, yağmurlama gibi verimli sulama yöntemlerinin önemine dikkat çekti. Bu kapsamda bölgedeki çiftçilere destek sağlamak adına kapsamlı projeler geliştirdiklerini ifade eden Arvas, “Üretimde verimliliği artırmak, su ve enerji kullanımında sürdürülebilirliğe katkı sağlamak amacıyla bölgedeki üniversitelerden akademisyenlerle birlikte çiftçimize yönelik eğitim programları düzenliyoruz. Toprak-su ilişkileri, sulama sistemlerinin verimli kullanımı ve bakım-onarım süreçleri, enerji verimliliği başlıklarını kapsayan bu eğitimler ile tarımsal faaliyetlerin her aşamasında çiftçimize destek sağlamayı sürdüreceğiz” dedi.
Her yıl ortalama 8 bin 500 kaçak trafo tespit ediliyor
Kaçak elektrik sorununun hem enerji altyapısının sağlıklı işleyişini hem de tedarik sürekliliğini sekteye uğrattığını belirten Arvas, “Her yıl ortalama 8 bin 500 kaçak trafo tespitimiz oluyor. Kaçak trafoların ekonomiye yıllık minimum zararı 298 milyon TL iken ortalama yıllık 1 ila 5 milyon TL arasında elektrik tüketiminde bulunan kullanıcılar mevcut. Kayıp kaçakla mücadelemiz sonucunda yüzde 76 olan oranı 2024 yılı itibarıyla yüzde 42 seviyelerine indirdik. Kaliteli, kesintisiz ve kayıpsız olarak nitelendirdiğimiz 3K alanlarında ise bu oran yüzde 12 seviyelerine kadar düşmüş durumda.” dedi. Kaçak oranlarındaki düşüşle elde edilen başarının aynı zamanda ülke ekonomisinin de kazancı olduğunu belirten Arvas, 2013 yılından günümüze kadar 193 milyar TL değerinde kaçak enerji tüketiminin önlendiğini ve milli ekonomiye önemli bir katkı sağlandığını da vurguladı.
Ödüllü Ar-Ge projeleri dikkat çekiyor
Hayata geçirilen projelerden de örnek veren Arvas, “Bu yıl Ar-Ge çalışmalarımız kapsamında hibrit soğutma teknolojisi ile oluşan ısıyı hızlıca tahliye edebilen ‘Hibrit Soğutmalı Trafo Projesi’ni hayata geçirdik. EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) tarafından onaylanan projenin pilot bölge saha uygulamasını, Mardin’in Midyat ilçesinde gerçekleştirdik. Ayrıca olası afet ve krizlerde ortaya çıkabilecek tüm geçici enerji ihtiyaçlarını karşılayabilecek ‘Mobil Süper Şarj Cihazı’ projemiz de ödüle layık görüldü. Projemiz; EPDK, ELDER ve Enerji Uzmanları Derneği’nin düzenlediği Ar-Ge Çalıştayı’nda, 54 proje arasından 2’nci oldu” dedi.