Cazibe Merkezleri Destekleri Açıklandı. Cazibe Merkezlerinin Cazibesi Kalmadı.
25 Ocak 2018 Tarihli ve 30312 Sayılı Resmî Gazete yayınlanan Cazibe Merkezleri Programı Kapsamında Yatırımların Desteklenmesi Hakkındaki 2018/11201 no.lu kararla cazibe merkezi illerde yapılacak yatırımlar için sağlanacak devlet destekleri açıklandı.
Cazibesi kalmadı
Öncelikle şunu belirtmek isterim geçtiğimiz yıl şubat ayında açıklanan bu destek paketine ilişkin düzenlemenin bir yıllık bir süre geçtikten sonra bakanlar kurulu kararıyla uygulamaya konulması süre olarak yatırımcıların beklentilerini karşılamadı. Yeni destek paketinde 2016/9596 sayılı bakanlar kurulu kararı ile yürürlüğe konulan cazibe merkezleri programı destek paketinde yer alan faizsiz yatırım kredisi desteği-faizsiz indirimli işletme kredisi desteği, üretim desteği, anahtar teslimi fabrika bina yapım desteği, genç girişimci, yönetim ve danışmanlık desteği, üretim tesisi taşıma desteği, fuar ve kira desteği gibi bazı destek unsurları yer almadı. Son müracaat tarihi ise 31 aralık 2020 olarak belirlendi. Programın açıklanmasıyla yatırım için başvuruda bulunan ve bir yıldır bekleyen yatırımcılar umduklarını bulamadıkları için hayal kırıklığı uğramış oldular. Bir çok yatırımcının yatırım kararlarını yeniden değerlendireceklerdir. Özellikle cazibe merkezi programlarının tanıtım ve bilgilendirme toplantılarında açıklanan sabit yatırım tutarı ve işletme kredisi desteğinin yeni sitemde yer almaması işletme sermayesi yetersizliği nedeniyle zor durumda bulunan mevcut işletmelerin işletme kredisi, yarım kalmış yatırımlar için yatırım kredi desteği beklentisinin karşılanmayacak olması umudunu bu kredilere bağlayan işletmeler için olumsuz bir sonuç oluşturacaktır.
Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz yıl şubat ayında yatırım teşvik mevzuatında yapılan değişiklikle cazibe merkezi kapsamında OSB'lerde yapılacak yatırımlar için 6.bölge desteklerinin uygulanacağı kararlaştırılmış 20 ocak 2018 tarih ve 2017/11133 sayılı bakanlar kurulu kararıyla Cazibe merkezi kapsamında 4 üncü ve 5 inci bölgede yer alan illerdeki OSB yapılacak yatırımlar için tüm yatırımcıların 6. bölge şartlarını sağlamaları halinde 6 ncı bölgede uygulanan desteklerden aynı oran, miktar, süre ve şartlarda yararlanması imkanı sağlanmıştı. Uygulamaya giren 'Yeni Cazibe Merkezi' programı ile cazibe merkezi programlarının tanıtım ve bilgilendirme toplantılarında açıklanan destekler yerine 23 ilde uygulanan teşvik mevzuatına uygun bir teşvik sistemi güncellemesi yapılmış oldu.
Açıklanan kararla az gelişmiş bölgelerde istihdam, üretim ve ihracatın artırılmasına yönelik yatırımların desteklenmesine ilişkin usul ve esasların detayları belirlendi. Cazibe merkezi illerde desteklenecek yatırım konuları, yatırım tutarları ve hangi şartlarda destekleme yapılacağına ilişkin teşvik iyileştirilmesi şeklinde yapılan düzenleme şöyle:
Yeni destek paketinde 2016/9596 sayılı bakanlar kurulu kararı ile yürürlüğe konulan cazibe merkezleri programı destek paketinde yer alan faizsiz yatırım kredisi desteği-faizsiz indirimli işletme kredisi desteği, üretim desteği, bina yapım desteği, yönetim ve danışmanlık desteği, üretim tesisi taşıma desteği, kira desteği gibi bazı destek unsurları yer almadı. Son müracaat tarihi ise 31 aralık 2020 olarak belirlendi.
Açıklanan kararla az gelişmiş bölgelerde istihdam, üretim ve ihracatın artırılmasına yönelik yatırımların desteklenmesine ilişkin usul ve esasların detayları belirlendi. Cazibe merkezi illerde desteklenecek yatırım konuları, yatırım tutarları ve hangi şartlarda destekleme yapılacağına ilişkin düzenleme şöyle:
Başvuru Merci ve Değerlendirme
Başvurular Ekonomi Bakanlığına yapılacak. 31.12.2020 tarihine kadar yapılan müracaatlardan uygun bulunan projeler program kapsamındaki desteklerden yararlandırılacaktır.
Yatırım Teşvik Belgesi Düzenlenecek
Desteklenmesine karar verilen yatırım projesine ilişkin yatırım karakteristiklerinin, şartlarının, sürelerinin ve öngörülen desteklerin yer aldığı yatırım teşvik belgesi düzenlenecek.
Daha Önce Düzenlenmiş Yatırım Teşvik Belgeleri
22 kasım 2016 tarihinden sonra yapılan müracaatlar üzerine yatırım teşvik belgesi alınan yatırımlar için talep edilmesi ve komite tarafından uygun görülmesi halinde bu karar kapsamında sağlanan desteklerden yararlanabilecekler.
Desteklenecek Yatırım Cinsi ve Destek Unsurları
Cazibe Merkezleri Programı kapsamındaki 23 ilde özel sektör tarafından gerçekleştirilecek 'İmalat' sanayi (US-97 kodu ile 15-37) ile 'Çağrı ve Veri Merkezi' yatırımları destek kapsamında değerlendirilecek.
Komite tarafından uygun bulunan ve desteklenmesine karar verilen yatırımlar, enerji desteği ile 6. bölge için aşağıda yer alan destek unsurlarından 6. bölge için uygulanan oran ve sürelerde Katma Değer Vergisi istisnası, Gümrük Vergisi muafiyeti, Faiz desteği, Vergi İndirimi,Sigorta Primi İşveren hissesi desteği, Sigorta Primi İşçi hissesi,Gelir vergisi (stopaj) desteği, İnşaat-Yapı Harçları Muafiyeti,Emlak Vergisi Muafiyeti,Damga Vergisi Muafiyeti,Yatırım Yeri Tahsisi desteklerinden yararlanacaklar
Asgari Yatırım tutarı
İmalat sanayi yatırımları için;
a) Tunceli, Bayburt, Ardahan, Gümüşhane, Iğdır, Erzincan illerinde 2 milyon Türk Lirası;
b) Hakkari, Bingöl, Kars, Siirt, Bitlis, Muş, Şırnak illerinde 4 milyon Türk Lirası;
c) Ağrı, Batman, Elazığ, Adıyaman, Erzurum, Malatya, Mardin, Van, Diyarbakır, Şanlıurfa illerinde ise 5 milyon Türk Lirası tutarında asgari sabit yatırım şartı aranacak.
Çağrı merkezleri için
Yatırımlarının asgari 200 kişilik istihdam sağlaması; veri merkezi yatırımlarının ise asgari 5 bin metrekare beyaz alan ihtiva etmesi gerekecek.
Enerji Desteği
Desteklenmesi uygun görülen yeni yatırımlardan enerji desteği ihtiva edenlerin. İşletmeye geçilmesini müteakip gerçekleşen sabit yatırım tutarının % 25'ini aşmamak üzere aylık elektrik enerjisi giderlerinin azami %30'u üç yıl süreyle işletme bazında 10 milyon Türk Lirasına kadar Bakanlık bütçesinden destek sağlanacak.
Desteklerden Haksız ve Fazla yararlanma
Yatırımın gerçekleştirilmemesi veya karar kapsamında destek unsurlarından haksız ve fazla bir şekilde yararlananlardan 6183 sayılı kanun hükümleri çerçevesinde yararlanılan tutar geri alınacak. Cazibe merkezi kapsamında destek unsurlarından yararlanan yatırımcılar diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca sağlanan destek unsurlarından yararlanmayacaklar.
Uygulama ve Kaldırılan Hükümler
25 ocak 2018 tarih itibariyle yürürlüğe giren bu kararla birlikte 2016/9596 sayılı bakanlar kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Cazibe Merkezleri Programının Uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar hakkındaki karar ile 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın 23/A maddesi yer alan 'Üretim Tesisi Taşıma Destek Paketi' yürürlükten kaldırılmıştır.
Başvurular yayımlanacak olan uygulama tebliğinde ilan edilen belgeler üzerinden yapılacaktır.
Kaynak; alomaliye.com