Henüz tamamlanmamış bir projede ev sahibi olmak, büyük fırsatlar sunduğu kadar riskleri de beraberinde getirir. Projeyi en başından doğru planlamak, süreci titizlikle takip etmek ve uzmanlarla çalışmak, uzun vadede hem estetik hem de işlevsellik açısından tatmin edici bir sonuç elde etmenin anahtarıdır. Türk Serbest Mimarlar Derneği (TSMD) Yönetim Kurulu Üyesi ve Aura Design Kurucusu Mimar Filiz Cingi Yurdakul, natamam projelerde ev sahibi olmak isteyenler için önemli uyarılarda bulunuyor.
Henüz tamamlanmamış bir projeden ev sahibi olmanın, kişiye özel tasarım imkanları gibi büyük avantajlar sağlarken; sürecin bilinçli yönetilmesi gerektiğine dikkat çeken Mimar Filiz Cingi Yurdakul “Maliyetlerin kontrol altında tutulması, zamanında teslim ve uzun vadeli memnuniyet için ev sahiplerinin dikkat etmesi gereken birçok kritik nokta bulunuyor.” Diyerek dikkat edilmesi gereken hususları şu şekilde sıraladı;
Doğru Planlama ile Başlayın
Her başarılı yapı, sağlam bir planlama süreciyle başlar. Ev sahipleri, mimarla bir araya gelerek ihtiyaçlarını ve beklentilerini net bir şekilde ifade etmeli, bütçe dengesi ve işlevsellik göz önünde bulundurularak tasarım kararları belirlenmelidir. Ayrıca, yapının bulunduğu iklim koşullarına uygun tasarım tercihleri yapmak, ileride yaşanabilecek riskleri minimize eder.
Sözleşme Detaylarını Netleştirin
Natamam projelerde en büyük risklerden biri belirsizliktir. Bu nedenle, mimar ve uygulama ekipleriyle yapılan sözleşmeler detaylı olmalı; teslim tarihleri, ödeme planları, kullanılacak malzemeler ve işin kapsamı net bir şekilde belirlenmelidir. İskan izni, garanti kapsamı gibi kritik unsurların titizlikle takip edilmesi gerekir.
Risk Yönetimi ve Alternatif Çözümler Geliştirin
İnşaat sürecinde yaşanabilecek gecikmelere ve beklenmedik maliyet artışlarına karşı hazırlıklı olmak gerekir. Alternatif malzeme ve uygulama seçeneklerini değerlendirmek, esnek bir yaklaşım benimsemek sürecin sorunsuz ilerlemesini sağlar. Finansal riskleri minimize etmek için adım adım ödeme planı oluşturulması da oldukça önemlidir.
Kaliteyi ve Malzeme Seçimini Önceliklendirin
Dayanıklı, enerji verimli ve sürdürülebilir malzemeler tercih edilmelidir. Ev sahipleri, mimar ve uygulama ekibi ile koordineli çalışarak malzeme seçiminde dikkatli olmalı ve tedarik zincirindeki aksaklıklara karşı alternatif çözümleri değerlendirmelidir.
İnşaat Sürecini Takip Edin ve Denetleyin
Natamam projelerde sürecin düzenli olarak takip edilmesi, iş programına uygunluk ve işçilik kalitesinin kontrol edilmesi gereklidir. Ev sahipleri, mimar ve şantiye şefi ile sürekli iletişimde olmalı, aksaklıkların erken tespit edilmesi ileride oluşabilecek büyük sorunların önüne geçecektir.
Hukuki ve Teknik Kontrolleri Atlamayın
Elektrik ve su tesisatlarının çalışır durumda olması, kapı ve pencere montajlarının doğru yapılması, boya ve kaplama işlerinin kusursuz olması gibi unsurlar, projede teslim öncesinde detaylı olarak incelenmelidir. Yönetmelik ve mevzuata uygunluk açısından uzman bir teknik ekipten destek almak da büyük avantaj sağlar.
Garanti ve Bakım Süreçlerini Önemseyin
Teslim sonrası garanti ve bakım süreçleri göz ardı edilmemelidir. Ev sahipleri, garanti kapsamını ve bakım hizmetlerini net bir şekilde öğrenmeli ve bu süreçleri yazılı olarak kayıt altına almalıdır. Kullanılan teknik ekipman ve cihazların kullanım kılavuzları mutlaka teslim alınmalı, yapının uzun vadeli dayanıklılığı için düzenli bakım planları oluşturulmalıdır."
Filiz Cingi Yurdakul, natamam projelerde başarılı bir sonuç elde etmenin anahtarının profesyonel bir ekip ve sağlam bir planlama olduğunu vurgulayarak, "Her yapı bir yaşam hikâyesinin başlangıcıdır ve bu hikâyeyi doğru yazmak, bilinçli bir süreç yönetimi ile mümkün olur" diyerek sözlerini noktaladı.