Diğer adıyla manik depresif bozukluk kişinin ruh hali, enerjisi ve günlük yapılan aktivitelerini yerine getirme becerisini etkileyen psikolojik – psikiyatrik bir rahatsızlıktır.
Bu durumda kişiler bir anda kendilerini çok iyi hissederken, bir süre sonra içine kapanık bir ruh haline geçebilirler. Bipolar kişilerin en belirgin özelliği ruh halinin uçlarda olmasıdır. En yüksek seviyede kişi hiperaktif bir ruh haline bürünür ve kendini çok mutlu hisseder. Fakat depresyon haline geçişte dış dünyaya kendini kapatabilir ve hatta intihar eğilimi gösterebilir.
Duygu durum atakları ileri seviyede değilse bu durum yılda birkaç kez yaşanabilir. Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bir kişinin bipolar tanısı alabilmesi için birçok faktörün bir arada yaşanması gerekir. Bu faktörler arasında beyindeki kimyasal dengesizlikler, genetik aktarım ve çevreden gelen tetikleyici etkiler yer alır.
Anne, baba veya kardeşte bipolar bozukluk olanların doktor kontrolüne gitmesi önerilmektedir. Bununla birlikte, bipolar bozukluktan tek bir gen sorumlu değildir. Ayrıca stresli durumlar veya yaşanan travmalar genellikle bipolar bozukluğu tetikleyici unsurlar arasında yer almaktadır.
Bipolar bozukluğa sahip olan bir kişi, mani aşamada olduğunun farkına varamayabilir. Bu dönemin sona ermesi ile kişi davranışlarını sorgulamaya başlar.
Mani ve depresyon dönemlerinde orada olmayan şeyleri görme, duyma veya koklama gibi garip duygular yani halüsinasyonlar yaşayabilirler. Ayrıca diğer insanlara mantıksız görünen şeylere inanabilirler.
Bipolar bozukluğun belirtileri
Mani dönemde;
· Aşırı neşe
· Olayların merkezinde olma duygusu
· Hiperaktivite
· Geçmişe oranla daha az uyku
· Cinsel dürtülerde artış
· Aşırı özgüven
· Odaklanmada güçlük yaşama
· Halüsinasyon görme
· Hızlı konuşma
· Yaratıcılık
· Alkol ve uyuşturucu kullanımı
· Sabırsızlık
· Sürekli para harcama
· Huzursuzluk gibi duyguların uç noktada yaşanmasıdır.
Depresif dönemde;
· Uzun süre uyuma isteği
· Yorgunluk
· Keyifsizlik
· Olaylara konsantre olmada zorluk çekme
· Suçluluk hissetme
· Umutsuzluk hali
· Sürekli kuşku duyma
· İştahsızlık
· Sanrılar görme
· Uyumada zorluk çekme
· Çevresindeki insanlarla sürekli tartışma hali
· Azalan cinsel istek
· İntihar düşünceleri
· Günlük işleri yerine getirememe şeklinde görülür.
Karma dönemde ise her iki atağa ait belirtilerinde sıklıkla görüldüğü bir dönemdir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Hastanın hekimle olan işbirliği ve aile yakınlarının tedavi süresince destekleri çok önemlidir. Hasta yaşadığı ataklar sürecinde ne hissettiğini, ne yaşadığını, kendisinde ne tür değişiklikler meydana geldiğini fark edemez. Özellikle mani dönemi çevre tarafından da fark edilen bir dönemdir. Hastanın depresif olduğu dönemde duygu durumunu düzenleyici ilaçlar kullanılmalıdır. Manik dönemde ise antipsikotiklerden yararlanmak gerekir.
Atakların dışında bipolar bozukluğa sahip kişiler hayatlarını normal bir şekilde sürdürebilirler. Tedavide amaç atakların oluşmasını da engellemeye yöneliktir. Hastanın kendini iyi hissetmesi ile ilaçlar bırakılmamalıdır. Aile bireylerinin durumun farkında olarak, hastayı destekleyici yönde davranışlarda bulunmaları önemlidir.