Basında günlerdir yer alan ve tartışma konusu olan Büyükada 'daki Vapur İskelesi' nin üst katının tahliyesi ile ilgili değişik basın organlarında yorumlar yapılmakta zabıta içeri girip kiracının tahliyesini isterken poliste bu tahliyeye engel olmakta, bazı basın organlarında da tahliye' nin kanuna aykırı olduğu, bazı basın organlarında ise tahliye' nin mahkeme kararı olmasına rağmen yapılamadığı dair haberler yer almaktadır. Bugünkü yazımızda kim haklı kim haksız demekten ziyade bu sürecin nasıl işlediğine dair genel bilgileri anlatmaya çalışacağız.
Belediyelerin mülkiyetinde bulunan ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu uyarınca belediyelerce ihale yolu ile kiraya verilen taşınmaz mallarının kira süresi sonunda yeniden ihale düzenlemeden belediye meclis kararı ile de olsa ihale yapılmadan kiraya verilmesi olanaksızdır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 'Kapsam' başlıklı 1'inci maddesinde yer alan 'Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.' Hükmü ile belediye taşınmazlarının bu Kanuna göre kiraya verilebileceği belirlenmiştir. Aynı Kanun›un 'Kiralarda sözleşme süresi' başlıklı 64' üncü maddesinde 'Kiraya verilecek taşınır ve taşınmaz malların kira süresi, on yıldan çok olamaz, denildikten sonra;
Turistik tesis kurulacak yerlerin ve turistik tesislerin ve doğal gaz iletim, dağıtım ve depolama tesis ve şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin ve enerji üretimi tesisleri ile iletim ve dağıtım tesis ve şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin on yıldan fazla süre ile kiraya verilmesi mümkündür.' Denilerek kiralama süresinin 10 yıldan fazla olamayacağı (istisnaları da belirtilerek) hüküm altına alınmıştır.
Bu düzenleme nedeniyle; belediyelerin mülkiyetindeki taşınmaz malların kiraya verilme işinin;
1- 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'ndaki ihale usullerine göre yapılması;
2- Yapılan ihale sonucu düzenlenen kira sözleşmelerinin en fazla on yıl olması; 10 yılın bitiminde sonra kira yerine ecri misil alınması,
3- Sözleşme süresi bitiminde ise aynı taşınmaz malın kiraya verilmesi işinin yeniden 2886 sayılı Kanun'daki usullerden biriyle ihale edilmesi gerekmektedir. Belediyeye ait kira süresi dolan gayrimenkullerin ihale yapılmaksızın kira sözleşmelerinin yenilenmesi veya uzatılması mümkün değildir. Yargıtay 6. HD. bir kararında '. Sözleşmede kira süresinin uzatıldığına ilişkin bir hüküm bulunmadığından kiracının bu tarihten itibaren 2886 sayılı Yasa'nın 75. maddesi uyarınca haksız işgalci durumunda bulunduğunun kabulü gerekir.' diyerek bu belirsizliği ortadan kaldırmaya çalışmıştır.[1]
[1] Avukat Ali Turan HÜR, 'Belediye Taşınmazlarının İhale ile Kiraya Verilmesi ve Tahliyesi', İstanbul Barosu Dergisi Ocak-Şubat 2020, Cilt 94, Sayı:2020/1, s.98-99.