Derneklere ait iktisadi işletmeler, işletme hesabına göre defter tutuyorsa ba-bs formu zorunlu değildir

Bilindiği gibi, derneklere ait iktisadi işletmelerin kazançları kurumlar vergisine tabidir. Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler vergiye tabi olmakla beraber; dernek veya vakıfların kendisi vergiye tabi değildir.

Dernekler Yasasına göre kurulmuş dernek; kazanç paylaşma dışında, kanunlarla yasaklanmamış belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere en az 7 gerçek veya tüzel kişinin bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kişi topluluklarıdır.

4721 sayılı Türk Medeni Kanununa göre vakıf; gerçek veya tüzel kişilerin yeterli mal ve hakları belirli ve sürekli bir amaca özgülemeleri ile oluşan tüzel kişiliğe sahip mal topluluklarıdır.

KVK'nun 1. maddesinin 1/ç bendi hükmüne göre; dernek veya vakıflar (tüzel kişiliği itibariyle) kurumlar vergisinin konusu dışında olup bunlara ait iktisadi işletmelerin kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.

Bu durumda, dernek veya vakfa ait iktisadi işletmeler, işletme hesabı esasına göre defter tutması durumunda Ba-Bs Formu düzenlemek zorunda değillerdir. Prensip olarak dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler bilanço esasına göre defter tutmak zorundadırlar. Ancak, faaliyet durumu ve iş hacmi küçük olan iktisadi işletmeler için işletme hesabı esasına göre defter tutma izni alanlar açısından bilanço defteri tutulmasına gereksinim yoktur.(1)

-----------------------
Maliye Bakanlığından alınacak özel izne göre faaliyetleri gereği bilanço esasına göre defter tutmalarına olanak veya gereksinim görülmeyenlerin işletme hesabına göre defter tutmaları mümkündür. Bu durumda, 213 sayılı VUK hükümlerine göre verilmesi zorunlu Ba ve Bs bildirimleri düzenlenmeyecektir. Gerek alışları ve gerekse satışları 5.000 TL'nin üzerinde olsa bile bu iktisadi işletmeler Ba-Bs Formu yükümlülüğü dışında kalacaklardır. Ancak, faaliyetleri ve iş hacimlerinin yoğunluğu gereği bilanço esasına göre defter tutan iktisadi işletmeler ise, 5.000 TL'yi geçen alış ve satışlar için Ba-Bs formu vermek zorundadırlar. (Bkz. VUK md. 257 ve GT:396 Seri Nolu)