Okuyuculardan Gelen Sorular-Askerlik Nedeniyle İş Akdinin Feshi Halinde İşçinin Hakları
Bir okuyucumuzdan gelen soru şu şekilde;
- 4 aylık SGK' lı çalışanım askerlikten dolayı işten çıkmam gerekiyor. Herhangi bir ödeme talebinde bulunabilir miyim ?
Öncelikle belirtmek gerekir ki askerlik dolayısıyla işçinin iş akdinin feshi durumunda Kıdem tazminatına ilişkin 1475 Sayılı İş Kanunu'nun 14. Maddesi halen yürürlükte olup, ilgili maddeye göre hizmet akitlerinin muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla feshedilmesi halinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl içinişverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.
İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için; işverene askerlik nedeniyle işten ayrılmak istediği ve kıdem tazminatının kendisine ödenmesi talepli dilekçe vermesi gerekmektedir. Bu belgeye askerlik şubesinden alacağı belgeyi de eklemelidir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.
Yukarıda da açıkça görüldüğü üzere askerlik dolayısıyla işçinin iş akdinin feshedilmesi durumunda ilgili maddede yer alan unsurların bulunması halinde işçinin kıdem tazminatı alma hakkı doğar.
Bu unsurlar yukarıda da kısaca bahsedildiği üzere; işçinin en az 1 yıldır hizmet akdiyle aynı işverenin bünyesinde çalışıyor olması, işten kendi kusuru olmaksızın muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla feshedilmesi ve işverene askerlik dolayısıyla ayrılmak istediğini ve kıdem tazminatının kendisine ödenmesi talepli dilekçe vermesi gerekmektedir. Bu belgeye askerlik şubesinden alacağı belgeyi de eklemelidir.
Tüm yukarıdaki hususları birlikte değerlendirdiğimizde sadece 4 aydır SGK'lı olarak çalışmanız ve dolayısıyla henüz kıdem tazminatı alma hakkınız doğmadığından kıdem tazminatı talebinde bulunmanız mümkün değildir.
Ancak, taraflar işçinin askerliği nedeniyle iş akdinin feshi yerine iş sözleşmesini askıya almayı da kararlaştırabilme hakkına sahiptir. Bu durumda işçi, askerlik dönüşü işine devam edecektir.
Yine, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 31. Maddesinin son fıkrası uyarınca; Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorundadır. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat öder.
Yukarıda yer alan Kanun maddesinden de anlaşıldığı üzere; askerlik nedeniyle işten ayrılan işçinin şartları oluşması halinde kıdem tazminatı hakkı bulunmaktadır. Ancak, ihbar tazminatı alabilmesi mümkün değildir.
Tüm bunlarla birlikte; çalıştığınız dönem içinde fazla mesai, hafta sonu çalışma, Ulusal Bayram ve Genel Tatillerde çalışma durumunuz var ise ve bunlara ilişkin ücretleriniz ödenmedi ise bu haklarınızı da talep ederek ayrılmanız yerinde olacaktır.