Arabulucuya başvuru sürecinin nasıl yapılması gerektiği konusunda bilgiler veren Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğr. Üy. Doç. Dr. Umut Yeniocak, başvuruların adliye binalarında bulunan arabuluculuk bürolarına yapılması gerektiğini ifade etti. Doç. Dr. Umut Yeniocak, şunları aktardı: 'Bu bürolardaki görevlilerin verdiği formların doldurulmasıyla başvuru yapılabilir. Bu formlar internetten de indirilebilir. Ayrıca, arabuluculuk başvurularının internet üzerinden yapılması da mümkün. E-devlet platformundan bu başvurular yapılabilir.'
Doç. Dr. Umut Yeniocak, 31 Aralık 2019 itibariyle Türkiye'de arabulucuya isteğe bağlı olarak yaklaşık 250 bin başvuru yapıldığını ve bu uyuşmazlıkların yüzde 97'sinin anlaşmayla sonuçlandığı belirtti. Doç. Dr. Umut Yeniocak'ın verdiği bilgilere göre 2019'da zorunlu olarak ise arabulucuya 150 bin civarında başvuru yapıldı ve anlaşma oranı yüzde 56 oldu. İşçi-işveren arasındaki uyuşmazlıklarda ise oranların çok daha yüksek olduğu görüldü. 2018 ve 2019 yıllarında işçi-işveren anlaşmazlıklarıyla ilgili olarak arabulucuya toplam 750 bin civarında başvuru yapıldı ve anlaşma oranı yüzde 64 olarak gerçekleşti.
Doç. Dr. Umut Yeniocak, arabulucuya giden tarafların bir anlaşmaya varmaları ve bu anlaşmanın arabulucu ve tarafların imzasıyla yazılı bir anlaşmaya dönüşmesi durumunda, bu konularla ilgili artık dava açılamayacağını belirterek, 'Bu sebeple, arabuluculuk süreci sonunda hazırlanıp imza altına alınan anlaşmaların bağlayıcı olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca, taraflardan biri bu anlaşmaya uymazsa, diğer taraf anlaşma metnini icraya koyabilir. Bu anlamda mahkeme kararından bir farkı yoktur' değerlendirmesi yaptı.
Doç. Dr. Umut Yeniocak, işçi işveren uyuşmazlıklarında ve tüketici uyuşmazlıklarında, zayıf taraf olan işçiler ve tüketiciler için zorunlu ve ücretsiz avukatlık hizmetinin sağlanması gerektiğini de belirterek, 'Aksi halde, eşit şartları taşımayan kişiler arasında yürütülen arabuluculuk süreçleri, adil olamayan sonuçlara ve hak kayıplarına sebep olabilmektedir' uyarısı yaptı.