Geride bıraktığımız hafta, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, (BDDK) , Türk Lirası yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle BNP Paribas SA, Citibank NA, UBS AG'ye işlem yasağı getirdi.
İşlem yasağı getirilen 3 bankadan biri 2001 krizinde dolar üzerinden kazanç sağlayan bir bankadır. O tarihlerde sonradan AKP'de siyaset yapan birisi(!) çalıştığı yabancı finans kuruluşu adına yazdığı Türkiye'ye yatırım yapılmaz raporları unutulmamalıdır!
5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca BDDK, tasarruf sahiplerinin haklarını ve bankaların düzenli ve emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye sokabilecek ve ekonomide önemli zararlar doğurabilecek her türlü işlem ve uygulamaları önlemek, kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışmasını sağlamak üzere gerekli karar ve tedbirleri almak ve uygulamakla yükümlü ve yetkilidir.
BDDK bu yetkiye dayanarak, 07.05.2020 tarihli ve 9016 sayılı Kararı ile 5411 sayılı Bankacılık Kanunun 93 üncü maddesi uyarınca, 'Yurtdışında kurulu BNP Paribas SA, Citibank NA, UBS AG'nin Ülkemiz bankalarına karşı olan Türk Lirası yükümlülüklerini vadesinde yerine getirmediği tespit edildiğinden, tasarruf sahiplerinin haklarını ve bankaların düzenli ve emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye sokabilecek işlem ve uygulamaları önlenmesini ve kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla, söz konusu bankalar dahil Türk Lirası yükümlülüğünü yerine getirme konusunda gecikmeye düşen yabancı bankalar ve söz konusu bankaların yurtdışında kurulu grup bankaları ile bir bacağı Türk Lirası olan yeni bir döviz işleminin yapılmamasını ve bu mahiyetteki vadesi gelen işlemlerin yenilenmemesini kararlaştırdı..
BDDK, kararın gerekçesi olarak üç bankanın Türkiye bankalarına karşı olan Türk Lirası yükümlülüklerini vadesinde yerine getirmemesini gösterdi. Başka bir değişle SWAP kurallarına uymadığı ve yükümlülüğünü yerine getirmediği gösterildi. Bilindiği gibi finansal piyasalarda takas işlemlerini tanımlamak anlamında kullanılan SWAP, iki tarafın bir varlık veya yükümlülüğe bağlı olan nakit akışını kendi aralarında değiştirmeleridir. SWAP işlemleriyle faiz oranları ve döviz kurlarındaki değişimler nedeniyle ortaya çıkan riskleri en aza indirmeyi hedefliyor.
Türkiye'de döviz kurlarının fiktif olarak yükselmesine ve TL'nin itibar kaybetmesine neden olan SWAP yükümlülüklerinin yerine getirilmemesinin önlenmesi işlemi ilk kez yapılıyor. Bu karar gelecek açısından önemli bir karardır. Bu nedenle BDDK yetkililerini tebrik etmek gerekir. Ancak finansal kuruluşlar, hele yabancı olanlar para ve güç kaybetmeye karşı her türlü taarruza geçerler. Hatta işbirlikçiler bulur, destekler ve beslerler. Türkiye 2001 krizi sürecinde bu deneyimi yaşadı. Bu nedenle ciddi karşı stratejilerin geliştirmesi şarttır.