Bilindiği gibi, anonim ve limited şirketlerin aktifinde kayıtlı gayrimenkullerin satışı neticesinde ortaya çıkan karın duruma göre sermayeye eklenmesi veya şirketin bilançosunun pasifinde bekletilmesi gerekmektedir.[1]
Gayrimenkul satışı sonucunda elde edilen karın %75'i kurumlar vergisinden istisnadır.[2] Bunun için gayrimenkulün şirket aktifinde 2 yıl beklemesi zorunludur. 2 yıldan sonra satışların %75'i vergiye tabi değildir. Ayrıca, bu satış nedeniyle herhangi bir KDV ödemesi de söz konusu değildir.[3] Gelir ve kurumlar vergisi yasalarının tek yasa altında birleştirilmesi ile ilgili taslak yasada kurumlar vergisi ile ilgili istisnalar kademeli olarak ve yıllara kademeli olarak %75'in altına çekilmektedir. Bu nedenle, TBMM'de görüşülecek olan yasa tasarısının bu kısımlarının incelenmesinde yarar görülmektedir.
Gayrimenkul satış kazançlarının sermayeye eklenmesinde herhangi bir vergileme yoktur. Sermayeye eklenen bu kazançların 5 yıl içinde herhangi bir şekilde işletmeden çekilmesi veya bu süre içerisinde işletmelerin tasfiyesi halinde, bu kazançlar o yılın kazancı sayılarak vergiye tabi olur.[4]
Gayrimenkul satışlarından elde edilen karın sermayeye eklenmesinde SMMM raporu ile ve bu rapora bağlı olarak diğer evraklarla ticaret sicil müdürlüğüne başvurulup, arttırılan sermayenin binde 2'si ziraat bankasına yatırılır. Ve daha sonra sermaye artırışı damga vergisi ödenir. Buna göre, ticaret sicilden gerekli sermaye artış işlemleri neticelendirilir.
Gayrimenkul satışından doğan karın sermayeye eklenmesinde yazılacak tespit raporu SMMM'ler tarafından düzenlenebilir.[5] Bu raporda, mali müşavire ait bilgiler, mükellefe ait bilgiler, satılan şirkete ait bilgiler, gayrimenkulün tapu bilgileri, şirketin defter ve belgelerine ait bilgiler mutlak surette bulunmalıdır.
-------------
[1] Ayrıntılı açıklamalar için bkz. ATEŞ Koray, '550 Konuda Vergi ve Muhasebe Uygulamaları Rehberi', Hipotez Yayınları, s.450.
[2] KVK md. 5/e
[3] KDVK md.17/4-r
[4] KVK GT Seri No:1. Bkz. ATEŞ Koray, age, s.451
[5] Bu rapor örneği, İstanbul SMMM Odası sitesinin raporları bölümünde bulunmaktadır. Bkz. www.ismmmo.org.tr